Chiến thắng tháp canh Cầu Bà Kiên: Không chỉ là niềm tự hào của quân dân Tân Uyên

Ông Trần Văn Hỏi năm nay 90 tuổi hiện đang sống ở khu phố Tân Ba, thị trấn Thái Hòa là nhân chứng sống duy nhất còn lại trong đội du kích đánh tháp canh Cầu Bà Kiên năm xưa, kể lại ông không có nhiệm vụ đánh trực tiếp vào tháp canh nhưng để chuẩn bị đánh tháp canh, ông đã bỏ nhiều thời gian để nắm chắc địa hình. Thường ngày, ông làm người đi chài lưới trên sông, cho bọn lính gác con tôm, con cá làm mồi nhậu để làm quen. Nhân đó, chú ý quan sát kỹ cấu trúc của tháp và quy luật hoạt động của lính gác, có lúc ông còn khen tháp xây dựng như vầy là đẹp, là kiên cố... mà bọn chúng chẳng chút nghi ngờ.

Đội du kích huyện Tân Uyên do đồng chí Trần Công An (Hai Cà) chỉ huy đã tìm cách đánh là dùng lực lượng ít, bí mật đột nhập vào chân tường tháp canh, dùng thang leo lên thả lựu đạn vào trong tháp. Theo kế hoạch, đêm 18 rạng ngày 19-3-1948, đội du kích chia làm 3 tổ, trong đó có 2 tổ làm nhiệm vụ chặn viện địch gồm du kích Nguyễn Văn Ai (cảnh giới) sẵn sàng bắn chi viện và Trần Văn Hỏi (giữ cửa mở). Tổ đánh vào tháp canh có 3 đồng chí: Trần Công An, Hồ Văn Lung, Nguyễn Văn Nguyên do đồng chí Trần Công An chỉ huy. 3 chiến sĩ đã cởi trần bôi bùn lên người để ngụy trang và vượt qua các chướng ngại vật đến sát chân tường mà bọn lính không hề hay biết. Lợi dụng lúc bọn chúng thay gác, 3 chiến sĩ đã nhanh chóng dùng thang leo lên ném vào trong tháp 8 quả lựu đạn tiêu diệt được 10 tên địch, thu 8 khẩu súng, 20 lựu đạn và rút về căn cứ an toàn.

Chiến thắng tháp canh Cầu Bà Kiên gây tiếng vang lớn, hình thành một cách đánh mới “lấy ít thắng nhiều”, mở đầu cho phong trào đánh sập tháp canh khắp chiến trường cả nước, là tiền đề hình thành một binh chủng mới của quân đội ta đó là binh chủng Đặc công anh hùng. Sau này, ngày chiến thắng tháp canh Cầu Bà Kiên 19-3 được lấy làm ngày truyền thống bộ đội đặc công. Để tưởng nhớ chiến công ngày 19-3, Tân Uyên đã xây dựng bia tưởng niệm trong khuôn viên 1.800m2. Bia tưởng niệm khắc bức phù điêu 3 chiến sĩ du kích công đồn. Bên trái khắc dòng chữ mà Bác Hồ đã khen tặng dành cho chiến sĩ đặc công “Tân Uyên - Chiến khu Đ trở thành nơi khởi phát, thành quê hương của cách đánh đặc công. Du kích Tân Uyên, về sau thành lập đại đội bộ đội địa phương Nguyễn Văn Nghĩa, được công nhận là đại đội đặc công đầu tiên của cả nước.

Ông Lưu Hữu Duyên, Bí thư Đảng ủy xã Thạnh Phước, cho biết hàng năm, Hội Cựu chiến binh xã đều tổ chức nói chuyện chuyên đề ôn lại truyền thống sự kiện lịch sử trận đánh tháp canh Cầu Bà Kiên nhằm giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ. Đoàn thanh niên tổ chức chăm sóc, quét dọn khuôn viên di tích. Nơi đây còn là nơi để làm lễ kết nạp đoàn viên, kết nạp đội viên đồng thời các trường học ở địa phương cũng tổ chức cho các em đến đây tham quan tìm hiểu, sinh hoạt giáo dục cho các em lòng yêu nước, lòng tự hào về truyền thống lịch sử địa phương.

Người con của chiến khu Đ

Đại tá Trần Công An, còn gọi là Trần Văn Kìa (Hai Cà), sinh ngày 20-12-1920 tại xã Thạnh Hội, huyện Tân Uyên. Năm lên 7 tuổi, cha mất sớm. Cách mạng tháng 8-1945 thành công, ông xung phong vào lực lượng Thanh niên tiền phong.

Thế là Trần Công An đêm ngày nghiên cứu cách đánh địch. Chính ông đã dùng thang cây áp sát vào tường để leo lên và ném lựu đạn vào nơi lính Pháp đang ngủ, tiêu diệt 11 tên, thu 8 súng và 20 quả lựu đạn. Trận đánh tuy không lớn nhưng đã mở ra một cách đánh mới: Táo bạo, bất ngờ, sử dụng lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, lấy ít đánh nhiều, tiếp cận địch sát sườn. Điều đặc biệt nhất, trận đánh này đã khai sinh Binh chủng Đặc công trên toàn chiến trường miền Nam và ngày 19-3 hàng năm được chọn làm ngày kỷ niệm thành lập Binh chủng đặc biệt tinh nhuệ của Quân đội nhân dân Việt Nam. Và cũng chính vì lẽ đó mà nhân dân nói: Tân Uyên là quê hương của lối đánh đặc công.

Ngày 7-5-1948, ngay tại vùng đất giáp ranh Chiến khu Đ, ông Trần Công An được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Khi Huyện đội quyết định thành lập Đại đội Đặc công địa phương lấy tên Nguyễn Văn Nghĩa, ông được giao làm Đại đội trưởng và đã chỉ huy đánh đặc công vào hàng loạt Tháp canh ở các trục lộ 1, 15, 16, 22, 24, tiêu diệt hàng trăm tên, thu hàng trăm vũ khí các loại có cả súng trung liên, đại liên, vũ khí này rất quan trọng đối với chiến trường miền Đông Nam bộ.

Một sự trùng hợp ngẫu nhiên là 20 năm sau, sáng 19-3-1967 Bác Hồ, Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp tới thăm Binh chủng đặc công. Bác còn tặng 16 chữ “Đặc biệt, tinh nhuệ mưu trí, anh dũng, tuyệt vời táo bạo, đánh hiểm, thắng lớn” cho toàn thể cán bộ, chiến sĩ binh chủng. Năm 1952, ông được Bác Hồ tặng Huy hiệu của Người. Ông còn chỉ huy lực lượng hậu cần phục vụ chiến dịch Bình Giã, cung cấp toàn bộ cho chiến thắng Đồng Xoài. Ông là một trong những người chỉ huy mưu trí, dũng cảm và đánh thắng lớn sân bay Biên Hòa vào đêm 23 rạng 24-8-1965 và kho Long Bình. Chiến công vang dội ấy đã được Bác Hồ gửi thư khen quân dân và đơn vị pháo binh anh hùng.

Cuộc đời chiến đấu kiên cường quả cảm thông minh, sáng tạo và đạo đức, lối sống gần gũi giản dị của người anh hùng, hiện nay dù ông không còn nữa nhưng những thành tích quả cảm của ông - Người con Chiến khu Đ là một hình ảnh đẹp đẽ vừa cao thượng, vừa dung dị biết bao.

M.H (tổng hợp)

ĐỨC LÊ

• Hiệp định Geneve 1954: Mốc son lịch sử của nền ngoại giao Việt Nam (25/04)
• Chiến thắng Điện Biên Phủ: Nguồn cổ vũ, cảm hứng cho các dân tộc bị áp bức (25/04)
• “Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn” (25/04)
• 120 năm Ngày sinh Tổng Bí thư Trần Phú: Đổi thay ở vùng đất sinh ra người con ưu tú của Đảng (25/04)
• Công bố Nghị quyết thành lập phường An Điền, phường An Tây và Thành phố Bến Cát   (25/04)
• Đồng chí Bùi Minh Thạnh, Bí thư Thị ủy Bến Cát: Quyết tâm xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện (25/04)
• Vang mãi khí thế tổng tiến công mùa xuân 1975 (25/04)
• Ngày 25-4-1954: Liên quân Việt - Lào chặn đánh địch trên đường rút quân  (25/04)