Đối thoại trực tiếp giữa Hải quan và doanh nghiệp: Thể hiện tinh thần thẳng thắn, cầu thị

Đối thoại trực tiếp giữa Hải quan và doanh nghiệp (DN) là việc làm thường xuyên, được tổ chức định kỳ từ nhiều năm qua, nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn cho DN trong quá trình sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hóa. Tuy nhiên, do số lượng DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm tỷ lệ khá lớn, trong khi lãnh đạo các DN này phần lớn là người nước ngoài, gặp nhiều trở ngại trong giao tiếp, hiểu biết pháp luật và cả trong sử dụng dịch vụ tại thị trường Việt Nam nên việc tổ chức được chia nhỏ cho nhiều đối tượng. Đợt đối thoại mới đây, lãnh đạo Hải quan đã trực tiếp lắng nghe những phản ảnh trực tiếp từ cộng đồng DN Hàn Quốc.

Chưa mở đầu đã có thắc mắc...

Ngồi cùng bàn chủ tọa với lãnh đạo Cục Hải quan Bình Dương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh TP.HCM, Câu lạc bộ các nhà xuất nhập khẩu tỉnh, trước khi bước vào nội dung chính của cuộc đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo Cục Hải quan Bình Dương với cộng đồng DN Hàn Quốc được tổ chức lần đầu tiên, ông Park Chung Hu, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp - Thương mại Hàn Quốc (KoCham) đã truyền đạt: “Đây là hội nghị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động đầu tư, sản xuất, xuất khẩu của cộng đồng DN nên đề nghị các DN phối hợp tốt với cơ quan hải quan và các ngành chức năng để bảo đảm ổn định sản xuất, kinh doanh và phát triển. Thông qua hội nghị này, đề nghị DN mạnh dạn đưa ra vấn đề, câu hỏi, thắc mắc và đề xuất giải pháp tháo gỡ một cách trực tiếp. DN nào không trình bày được hoặc có vấn đề bất tiện thì có thể ghi vào giấy hoặc gặp và trao đổi trực tiếp với tôi để tôi thay mặt DN làm việc trực tiếp với hải quan và ngành chức năng”.

 Đại diện DN làm thủ tục hải quan tại Hải quan Bình Dương

Ông Park vừa dứt lời đã lôi trong tập hồ sơ ra 5 câu hỏi được viết tay và trao cho lãnh đạo Cục Hải quan Bình Dương. Các câu hỏi có nội dung: Người bán hàng hoặc bên mua hàng có yêu cầu gửi kèm tặng phẩm, quà tặng, quà biếu như bàn chải, móc khóa, tai nghe điện thoại vào cùng sản phẩm thì thủ tục kê khai như thế nào? Hải quan nên công nhận và phổ biến chữ ký số để đơn giản hóa thủ tục hành chính, phù hợp thông lệ quốc tế? Các loại hàng hóa nhập khẩu phải tạm nộp thuế nhập khẩu thì khi nào mới được hoàn thuế? Có sự khác biệt trong nhận thức giữa hải quan và DN trong việc áp mã số hàng hóa, giải quyết ra sao?

Thể hiện tinh thần thẳng thắn, cầu thị đúng nghĩa của yêu cầu đối thoại trực tuyến, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Bình Dương Nguyễn Phước Việt Dũng đã yêu cầu các bộ phận chuyên môn trả lời ngay các thắc mắc nói trên trước khi đi vào các nội dung chính của chương trình. Theo đó, quà biếu, quà tặng, tặng phẩm nếu đồng bộ thì phải có số lượng phù hợp. Ví dụ bộ đồ dùng nhà bếp thì tặng phẩm kèm theo có thể là dụng cụ đun nấu chứ không thể là điện thoại, máy vi tính và số lượng phải phù hợp chứ không thể mua hoặc bán 1 bộ sản phẩm chính mà tặng đến 10 bộ tặng phẩm là không thực tế. Nếu là tặng phẩm, quà biếu, khuyến mại thì phải xin phép Bộ Công Thương; còn sản phẩm đi kèm thì phải kê khai rõ với cơ quan hải quan. Hiện Hải quan Bình Dương đang triển khai thí điểm tại Chi cục Hải quan ngoài KCN và rất mong DN hưởng ứng, ủng hộ và tìm hiểu kỹ trước khi thực hiện loại hình này. Việc hoàn thuế nhập khẩu được thực hiện theo 2 hướng: Kiểm tra trước, hoàn thuế sau với thời gian tối đa 60 ngày và hoàn thuế trước kiểm tra sau thời gian tối đa là 15 ngày với điều kiện DN không có nợ thuế và nếu có nợ thì DN làm công văn xin khấu trừ sẽ dễ dàng hơn. Trường hợp có sự khác biệt trong áp mã số hàng hóa thì hai bên sẽ nhờ cơ quan giám định độ lập, DN có quyền khiếu nại theo quy định pháp luật nếu chưa thỏa mãn...

Kịp thời tháo gỡ khó khăn

Nội dung chính của đối thoại lần này là giới thiệu các sai phạm điển hình mà cộng đồng DN nói chung thường mắc phải, như: Đăng ký nguyên liệu cao hơn định mức sử dụng; có sự chênh lệch về nguyên liệu so với hồ sơ thanh khoản của công ty; định mức sử dụng không có thuyết minh, không có hồ sơ sổ sách lưu trữ theo quy định (DN phải chịu trách nhiệm về hậu kiểm sau 5 năm), nguyên phụ liệu cung ứng không hóa đơn, hợp đồng; xuất, nhập hàng khống không chứng từ, sổ sách...

Để khắc phục các sai phạm nói trên, Hải Quan Bình Dương đưa ra khuyến cáo: DN cần tìm hiểu kỹ và tuân thủ pháp luật Việt Nam, khai báo trung thực, chính xác, đồng thời phải chịu trách nhiệm về việc khai báo của mình. Nếu không rõ, hoặc chưa hiểu vấn đề gì thì hãy liên hệ trực tiếp với cơ quan hải quan, bộ phận nghiệp vụ để được hướng dẫn. Sau khi được hướng dẫn, nếu DN phát hiện có sai sót thì được khai báo bổ sung, điều chỉnh trước khi bị phát hiện, xử phạt.

Bên cạnh việc chỉ ra các sai phạm cụ thể, thường gặp của các DN, Hải quan Bình Dương còn giới thiệu nguyên nhân sâu xa dẫn đến sai phạm “không phải DN cố tình vi phạm pháp luật để bị xử phạt”, vì nó ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, ảnh hưởng đến uy tín của cộng đồng; mà nguyên nhân chính là do phần lớn lãnh đạo DN vốn FDI còn gặp trở ngại về mặt giao tiếp, dẫn đến nắm bắt chưa hết các quy định của pháp luật. Nguy hiểm hơn nữa là chưa tìm hiểu kỹ về đối tác làm dịch vụ hải quan dẫn đến thực tế bỏ mặc khách hàng khi bị kiểm tra, phát hiện sai phạm.

Hiện nay, trên địa bàn Bình Dương chỉ có 2 đại lý hải quan chính thức được phép hoạt động, có uy tín, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ khá là Công ty Cổ phần Giao nhận vận tải U&I và Công ty TNHH Trường Nam. Lợi ích của việc hợp tác với các đại lý hải quan chính thức, đủ điều kiện pháp lý được quy định tại Thông tư 80/2011 và Nghị định 14/2011 là được ưu tiên làm thủ tục hải quan và giải quyết vướng mắc trước; được ưu tiên hỗ trợ kỹ thuật trong việc kết nối mạng; được hỗ trợ về các thủ tục hải quan, thủ tục thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; được ưu tiên tiếp nhận đối với hồ sơ thủ công và được giải quyết tờ khai trước... và được kịp thời hỗ trợ tháo gỡ khi gặp khó khăn vướng mắc.

Hiểu để cùng đồng hành

Ngoài việc trực tiếp giải đáp, trả lời và hướng dẫn để DN hiểu và thực hiện kê khai, làm thủ tục hải quan đúng quy định pháp luật thì Hải quan Bình Dương cũng kêu gọi DN thông cảm một số vấn đề mà DN đặt ra, như: DN nhập khẩu túi nilon về để làm bao bì đựng hàng hóa, sau đó xuất khẩu toàn bộ nhưng vẫn bị tạm đóng Thuế Bảo vệ môi trường. Số tiền thuế tạm nộp này có được hoàn lại? DN nhập khẩu vải, hóa chất về sản xuất phải làm thủ tục kê khai, kiểm định riêng rất tốn kém và mất thời gian, đề nghị hải quan hướng dẫn cách tháo gỡ?...

Trước khi trực tiếp giải đáp các câu hỏi của đại diện DN, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Bình Dương Nguyễn Phước Việt Dũng phải lên tiếng “Xin quý DN thấu hiểu và thông cảm”! Vì hải quan là người được giao nhiệm vụ “gác cửa” nên phải tuân thủ các quy định. Để không mất thời gian và tăng giá thành vì phải chịu Thuế Bảo vệ môi trường đối với túi nilon nhập khẩu, trước mắt đề nghị quý DN chuyển sang sử dụng túi nilon sản xuất trong nước để vừa có giá cạnh tranh vừa góp phần giúp đỡ DN trong nước vì túi nilon do Việt Nam sản xuất hiện nay chất lượng vẫn không thua kém hàng nhập khẩu. Đối với DN nhập khẩu vải để sản xuất phải qua giám định chất độc hại (Formaldehyt) là quy định của ngành y tế nhằm bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng và nhập khẩu hóa chất để sản xuất phải kê khai vì liên quan đến an ninh quốc phòng. Hai vấn đề này hoàn toàn nằm ngoài tầm tay của hải quan, nhưng chúng tôi sẽ ghi nhận và báo cáo lên cấp cao hơn...

DUY CHÍ

 Lãnh sự Hàn Quốc tại TP.HCM Pyun Dong Ook: Đối thoại trực tiếp rất hiệu quả

Tôi đã nhiều lần dự đối thoại, tọa đàm ở cấp quốc gia nhưng ở đó chỉ giới thiệu chung chung về các quy định pháp luật, về chính sách và thủ tục chứ không trực tiếp nêu các khó khăn vướng mắc cụ thể như Hải quan Bình Dương đã làm. Điều này nói lên vì sao Bình Dương có môi trường đầu tư tốt, vì sự chịu khó lắng nghe từ lãnh đạo tỉnh đến các sở ngành là nhằm tạo ra môi trường đầu tư tốt đẹp cho DN. Công tác đối thoại trực tiếp đem lại hiệu quả rất cao. Tôi hy vọng các cuộc đối thoại không chỉ dừng lại ở ngành hải quan mà sẽ được mở rộng sang các ngành khác như lao động, đầu tư, thuế...

• Hợp tác xã nông nghiệp - dịch vụ - thương mại Minh Hòa Phát: Gia tăng diện tích, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh (23/04)
• Huyện Bàu Bàng: Nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát huy hiệu quả (23/04)
• Xã Tân Lập, huyện Bắc Tân Uyên: Triển khai chương trình đổi rác thải lấy quà tặng (23/04)
• Tín dụng chính sách: Cần tăng vốn đối ứng của địa phương (23/04)
• Huyện Bắc Tân Uyên: Chú trọng duy tu, sửa chữa công trình thủy lợi (23/04)
• Xã Thanh Tuyền, huyện Dầu Tiếng: Ra mắt mô hình Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp (23/04)
• Đầu tư cải tạo, nâng cấp chợ Thủ Dầu Một: Cần phương án thiết kế phù hợp - Kỳ 2 (23/04)
• Cơ hội “vàng” để hàng hóa vươn xa (23/04)