Phụ nữ mang thai cần được tư vấn, xét nghiệm HIV để có biện pháp điều trị dự phòng kịp thời (Ảnh do Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh cung cấp)
- Thưa BS, nếu phụ nữ mang thai nhiễm HIV được chăm sóc tốt và điều trị dự phòng kịp thời sẽ ngăn ngừa và hạn chế việc lây truyền HIV từ mẹ sang con như thế nào?
- Nếu phụ nữ mang thai nhiễm HIV được phát hiện sớm và điều trị dự phòng lây truyền từ mẹ sang con từ tuần thai thứ 14 (theo Quy trình hướng dẫn điều trị dự phòng lây truyền mẹ con của Bộ Y tế) thì tỷ lệ nhiễm HIV của bé còn 2 - 8%. Nếu mẹ nhiễm HIV khi mang thai và được điều trị với phác đồ ARV gồm 3 thuốc thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con giảm dưới 2%. Nếu không can thiệp thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con là 25 - 40% (lây truyền lúc mang thai khoảng 5 - 10%, lúc chuyển dạ khoảng 10 - 20%, sau sanh cho con bú khoảng 10 - 15%).
- Xin BS cho biết, việc cung cấp các gói dịch vụ chăm sóc và điều trị dự phòng lây truyền mẹ con hiện nay được thực hiện như thế nào?
- Hiện nay, việc cung cấp dịch vụ chăm sóc và điều trị dự phòng lây truyền mẹ con là trọn gói và miễn phí hoàn toàn, bao gồm: xét nghiệm phát hiện nhiễm HIV cho phụ nữ lúc mang thai; điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con khi mang thai, chuyển dạ và sau sinh; cung cấp sữa uống thay thế cho trẻ sau sinh đến 18 tháng (hiện một số tỉnh chỉ còn được cấp 12 tháng).
- Phụ nữ mang thai nhiễm HIV có thể lây truyền HIV sang con vào thời gian nào, thưa BS?
- Phụ nữ mang thai nhiễm HIV có thể lây truyền qua 3 thời điểm: Khi mang thai (trong tử cung), tỷ lệ 5 - 10%; khi sinh, tỷ lệ 10 - 20%; sau sinh cho con bú mẹ, tỷ lệ 10 - 15%. Nếu không can thiệp, tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con khoảng 25 - 40%.
- Nếu được tư vấn, chăm sóc sức khỏe tốt, người mẹ nhiễm HIV có thể hạn chế lấy nhiễm HIV cho con như thế nào, thưa BS?
- Nếu được tư vấn, chăm sóc và điều trị sớm, kịp thời bằng thuốc kháng virus (dự phòng lây truyền mẹ con hoặc phác đồ 3 thuốc), theo dõi thai nghén và cung cấp can thiệp bằng sữa uống thay thế thì nguy cơ lây nhiễm cho trẻ rất thấp, có thể dưới 2%.
- BS có khuyến cáo gì đối với những bà mẹ nhiễm đang nuôi con nhiễm HIV?
- Trẻ phải được theo dõi tại phòng khám ngoại trú nhi để được cấp sữa thay thế, được làm xét nghiệm chẩn đoán kịp thời, được theo dõi điều trị dự phòng các bệnh nhiễm trùng cơ hội; nuôi trẻ nhiễm HIV cũng giống như trẻ bình thường về chế độ dinh dưỡng; kịp thời đưa trẻ đến phòng khám ngoại trú khi trẻ có những biểu hiện bất thường về sức khỏe hoặc bệnh trở nặng thêm. Song song đó, cần quan tâm, chăm sóc nhằm giúp cho trẻ phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần theo độ tuổi của mình.
- Xin cảm ơn BS!
HỒNG THUẬN (thực hiện)