Sữa mẹ hôm nay, sức khỏe ngày mai

Đó là chủ đề của “Tuần lễ Thế giới nuôi con bằng sữa mẹ 2012” do Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) tại Việt Nam, Dự án Nuôi dưỡng và Phát triển phát động. Theo các chuyên gia y tế, nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ giúp trẻ có được sức khỏe tốt nhất mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho mẹ... 

Các nhà chuyên môn khuyến cáo, trong 6 tháng đầu đời, các bà mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, bởi điều đó không chỉ tốt cho trẻ mà còn tốt cho cả người mẹ. Đối với trẻ, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo nhất, dễ tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần và trí tuệ. Sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết bảo đảm cung cấp đủ năng lượng cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, như: đường, chất béo, đạm, nước, các vitamin, chất khoáng và các chất vi lượng với nồng độ cần thiết cho trẻ, nhất là sữa non. Sữa mẹ chứa sự cân bằng hoàn hảo các dưỡng chất giúp bé chống lại sự nhiễm trùng. Trẻ bú sữa mẹ sẽ phát triển khỏe mạnh, ngăn ngừa được nhiều bệnh tật, như: dị ứng, viêm tai, tiêu chảy và viêm đường hô hấp... Khoa học đã chứng minh, trẻ sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu sẽ lớn nhanh hơn, ít có nguy cơ bị thừa cân hoặc bị suy dinh dưỡng so với những đứa trẻ bú sữa ngoài. Ngoài ra, trẻ được nuôi bằng sữa mẹ, thậm chí cả trẻ sinh non, thường có chỉ số IQ cao hơn so với những trẻ được nuôi bằng sữa bột.

Sữa mẹ không chỉ là thức ăn tốt nhất cho trẻ, mà còn có nhiều lợi ích khác. Đối với mẹ, sau khi sinh, việc nuôi con bằng sữa mẹ sẽ giúp người mẹ sớm lấy lại vóc dáng ban đầu. Bởi vì, khi cho trẻ bú, lượng calo thừa trong cơ thể mẹ sẽ được tiêu thụ một cách tích cực, giúp các bà mẹ dễ dàng lấy lại vóc dáng ban đầu. Ngoài ra, cho con bú còn giúp người mẹ giảm nguy cơ bị ung thư vú và ung thư buồng trứng. Cho trẻ bú sữa mẹ sớm trong vòng nửa giờ đầu sau sinh, giúp tử cung người mẹ dễ co hồi về kích thước thông thường và cầm máu sau khi sinh. Một lợi ích khác của việc nuôi con bằng sữa mẹ, đó là tiết kiệm và thuận lợi. Về mặt thời gian, có thể cho trẻ bú bất cứ lúc nào trẻ đói. Về kinh tế, sữa mẹ luôn sẵn có mà không phải mất tiền mua. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp người mẹ tạo được sợi dây ràng buộc và gắn bó với trẻ hơn (ảnh). Sự gần gũi giữa mẹ và trẻ là điều rất cần thiết đối với trẻ mới sinh, giúp trẻ tự tin và có cảm giác an toàn, ấm áp hơn; đồng thời tình cảm mẹ con gắn bó sẽ tác động rất tốt đến việc giáo dục trẻ sau này.

Để duy trì nguồn sữa mẹ, bảo đảm cả về số lượng lẫn chất lượng, ngay từ khi mang thai, các bà mẹ cần phải chú ý chăm sóc sức khỏe. Cần có chế độ ăn, uống, nghỉ ngơi hợp lý để thai nhi phát triển tốt và bảo đảm có đủ nguồn sữa mẹ để nuôi con sau sinh. Khoa học đã chứng minh, cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt. Tốt nhất nên cho trẻ bú ngay trong vòng 1 giờ đầu sau khi sinh, bởi những giọt sữa đầu tiên (sữa non) chứa nhiều chất dinh dưỡng và đề kháng của người mẹ, giúp trẻ có kháng thể cần thiết để thích nghi với môi trường sống ngoài cơ thể mẹ.

Vì những lợi ích trên, Tổ chức Y tế thế giới khuyến nghị, các bà mẹ hãy cho con bú sữa mẹ ngay sau sinh trong vòng nửa giờ đầu để tận dụng nguồn sữa non, kích thích sữa non xuống sớm và giúp con hồi tử cung cho mẹ; tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu mà không cần cho trẻ ăn, uống thêm bất kỳ thức ăn, thức uống nào khác; bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung vào tháng thứ 7 và tiếp tục cho bú mẹ đến 24 tháng và không cai sữa cho trẻ trước 12 tháng; cho trẻ bú theo yêu cầu của trẻ, tức là không hạn chế thời gian và độ dài mỗi bữa bú; nếu trẻ bị bệnh không bú được thì vắt sữa và cho trẻ ăn bằng muỗng hoặc cốc.

Lợi ích của sữa mẹ đã rõ ràng, tuy nhiên, hiện nay nhiều bà mẹ vẫn tìm đến sữa thay thế cho trẻ ngay từ những tháng đầu đời. Vì thế, tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu của Việt Nam đã giảm từ 34% (năm 1998) xuống còn 19,6% như hiện nay. Các chuyên gia nhận định, với tỷ lệ thấp như thế này sẽ gây ra những vấn đề suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Tuy nhiên, để thay đổi thói quen, nhận thức của các bà mẹ về nuôi con bằng sữa mẹ không phải là việc làm một sớm một chiều. Ngoài gia đình, đây còn là một phần trách nhiệm của cộng đồng xã hội. Do đó, cần tăng cường hơn nữa công tác truyền thông giáo dục sức khỏe trực tiếp tại cộng đồng. Các bà mẹ cần được tư vấn để hiểu biết đầy đủ hơn về lợi ích của sữa mẹ và những kỹ năng cần thiết trong việc nuôi con bằng sữa mẹ nhằm giúp họ nắm bắt và áp dụng được những kỹ năng mới vào việc nuôi con. Có như thế, tất cả trẻ mới sinh ra mới được hưởng những giọt sữa ngọt ngào mà tạo hóa ban tặng và tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu cũng sẽ được nâng lên.

H.THUẬN

• Hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư vú giai đoạn đầu (13/12)
• Tiêm vắc xin uốn ván - bạch hầu cho trẻ (13/12)
• Phẫu thuật 704 người bệnh sứt môi, hở hàm ếch (13/12)
• Sàng lọc trước sinh và sơ sinh: Phát hiện sớm dị tật bẩm sinh, can thiệp kịp thời (13/12)
• Ngủ điều độ giúp giảm gần 30% nguy cơ mắc các bệnh tim mạch (12/12)
• Gần 320 sản phẩm thuốc, vaccine và sinh phẩm y tế được cấp mới, gia hạn lưu hành (11/12)
• Bệnh về thần kinh - Gánh nặng sức khỏe toàn cầu vượt qua bệnh tim (10/12)
• Chữa bệnh bằng nước ion kiềm khiến tế bào gan bị hủy hoại (09/12)