Lễ rước cộ bà chùa Bà
Thiên Hậu - một sản phẩm du lịch rất riêng của Bình Dương Những sản phẩm du lịch
đất Thủ Trong các SPDL, SPDL đặc biệt nổi bật nhất của DL Bình Dương
phải kể đến đó là lễ hội tâm linh chùa Bà Thiên Hậu tại TP.TDM. Diễn ra vào
tháng giêng âm lịch hàng năm, là nơi lễ bái tín ngưỡng quan trọng nhất của đồng
bào người Việt gốc Hoa không chỉ trên địa bàn tỉnh mà bao gồm các tỉnh, thành
lân cận. Đây được xem là lễ hội tưng bừng nhất trong năm, chỉ tính riêng trong
thời gian diễn ra lễ hội mỗi năm đã có hàng triệu du khách đến tham quan, cúng
viếng. Điểm nhấn thứ hai của DL tỉnh nhà có thể kể đến là KDL Cầu
Ngang - Lái Thiêu. Chắc hẳn không một khách DL nào đã từng đến Bình Dương lại
không mong muốn một lần được đến nơi đây. Là KDL sinh thái nổi tiếng, được nhiều
người dân và du khách ở các tỉnh, thành khu vực phía Nam biết đến từ rất lâu,
khu vườn cây ăn trái (VCAT) này tập trung ở 6 xã, phường ven sông Sài Gòn gồm:
Vĩnh Phú, Lái Thiêu, Bình Nhâm, Hưng Định, An Thạnh, An Sơn thuộc địa bàn
TX.Thuận An, với tổng diện tích trên 1.200 ha, trong đó tập trung nhiều nhất là
xã An Sơn với hơn 400 ha VCAT. Với lợi thế về thổ nhưỡng, VCAT Lái Thiêu từng
là điểm DL xanh nổi tiếng nhất của Bình Dương. Hàng năm, vào mùa trái chín, nơi
đây thu hút rất nhiều du khách đến tham quan, nhất là khách DL đến từ TP.HCM và
các tỉnh lân cận.
Măng cụt Lái Thiêu -
đặc sản nổi tiếng của du lịch Bình Dương Ngoài 2 điểm nhấn trên, DL Bình Dương còn có rất nhiều địa
danh, danh thắng gắn liền với các SPDL khác cũng rất nổi tiếng như: KDL Lạc Cảnh
Đại Nam Văn Hiến (TP.TDM) với các điểm vui chơi, giải trí…; Làng sơn mài Tương
Bình Hiệp (TP.TDM) với các sản phẩm sơn mài truyền thống nổi tiếng một thời;
Làng gốm Tân Phước Khánh (Tân Uyên) với các sản phẩm gốm sứ truyền thống và hiện
đại; Cù lao Bạch Đằng (Tân Uyên) nổi tiếng với đặc sản bưởi Bạch Đằng; Chùa Hội
Khánh (TP.TDM); Chùa núi Châu Thới (TX Dĩ An); Núi Cậu - lòng hồ Dầu Tiếng (huyện
Dầu Tiếng)… thường xuyên thu hút du khách đến tham quan. Mai một theo thời gian Cho đến nay, nếu như lễ hội chùa Bà Thiên Hậu vẫn có thể được
xem như một sản phẩm đặc thù của DL Bình Dương bởi nó hội đủ những yếu tố cần
thiết, thì nhiều SPDL khác lại không được như vậy. VCAT Lái Thiêu, dù danh tiếng vẫn còn đó nhưng đã mai một
theo thời gian vì nhiều lý do đã làm cho điểm DL nổi tiếng này đánh mất dần vị
thế của mình. Ông Đặng Văn Quý (ấp An Mỹ, xã An Sơn) cho biết: Gia đình tôi 4 đời
sinh sống bằng nghề trồng măng cụt, nhưng thời gian qua, do nguồn thu từ DL vườn
không mấy khả quan cùng việc ô nhiễm nước thải khiến nhiều cây trong vườn nhà bị
chết dần, nên thời gian tới có thể tôi sẽ chặt bớt măng cụt để chuyển sang trồng
dừa và cacao… Thực trạng của VCAT Lái Thiêu cũng là thực trạng chung của
nhiều SPDL trên địa bàn tỉnh. Nếu như môi trường và đô thị hóa là tác nhân ảnh
hưởng trực tiếp đến KDL Cầu Ngang - Lái Thiêu, thì tại Làng sơn mài Tương Bình
Hiệp, Làng gốm Tân Phước Khánh và Làng điêu khắc gỗ Phú Thọ, gánh nặng kinh tế
và việc buộc phải chạy theo thị hiếu thị trường đã làm cho những nơi này mất đi
bản sắc của mình. Ông Lê Bá Linh, - Chủ tịch Hiệp hội Sơn mài - Điêu khắc Bình
Dương cho biết: Quá trình công nghiệp hóa đã dần làm mất đi những cách tạo tác
truyền thống. Chất liệu cũng bị thay đổi dần cho phù hợp với nhịp độ sản xuất
và tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, một vài cá nhân, tập thể vì chạy theo lợi
nhuận đã cho ra đời hàng loạt các sản phẩm sơn mài kém chất lượng. Cách làm ấy
đã làm giảm sút uy tín của làng nghề kéo sức tiêu thụ giảm theo. Điều này đã
làm một số cơ sở và hộ gia đình sản xuất nhỏ do thiếu vốn đầu tư nên đành “dứt
gánh” với nghề truyền thống và chuyển hướng mưu sinh... Cần quan tâm đầu tư Cho đến nay, vấn đề tìm một sản phẩm đặc thù của DL Bình
Dương là điều không đơn giản. Tính đến thời điểm này, 2 sản phẩm có thể được
xem là sản phẩm đặc thù của DL Bình Dương đó là Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu và KDL
VCAT Lái Thiêu, trong khi những sản phẩm còn lại không nhiều thì ít vẫn thiếu một
số yếu tố căn bản. Để trở thành một sản phẩm đặc thù của DL Bình Dương, trước
tiên SPDL đó phải mang nét đặc trưng độc đáo và duy nhất đại diện cho đất và
người Bình Dương, đồng thời nó cũng phải được nhiều người biết đến. Hiện tại, một
số làng nghề, di tích - danh thắng có thể trở thành SPDL đặc thù của tỉnh,
nhưng… với điều kiện phải được quan tâm, bảo tồn và hỗ trợ phát triển hơn nữa,
từ việc đầu tư cơ sở hạ tầng, triển khai quảng bá đến việc kết hợp khai thác
các sản phẩm để phục vụ du khách.
Theo công bố của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam, tỉnh Bình
Dương có 2 đặc sản là măng cụt Lái Thiêu và bánh bèo bì lọt vào Top 50 trái
cây đặc sản nổi tiếng tại Việt Nam và Top 50 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt
Nam.Trên thực tế, UBND tỉnh và các ban ngành cũng đang rất khẩn
trương tìm các biện pháp, giải pháp thích hợp nhằm giải quyết các vấn đề trên
như: công trình trùng tu và tôn tạo các khu di tích trên địa bàn tỉnh (KDT Nhà
tù Phú Lợi, KDT Tam giác sắt…) đang trong quá trình thực hiện; Đề án bảo vệ môi
trường TX.Thuận An giai đoạn 2011- 2015, trong đó trọng tâm là việc bảo tồn đa
dạng sinh học và cải tạo nâng cao chất lượng, hiệu quả VCAT Lái Thiêu theo hướng
phát triển DL sinh thái đã phần nào phát huy tác dụng; xây dựng các đề án “Phát
triển các SPDL đặc thù tỉnh Bình Dương đến năm 2015” và “Hoạt động tuyên truyền
quảng bá, xúc tiến DL tỉnh Bình Dương đến năm 2015” của Sở VH,TT-DL tỉnh… Hy vọng trong tương lai, sẽ tiếp tục có nhiều hơn nữa những
chỉ đạo, đề án hợp lý và thiết thực giúp cho DL Bình Dương ngày một khởi sắc
hơn. Nếu được như thế, điều này không chỉ giúp riêng KDL VCAT Lái Thiêu với đặc
sản măng cụt nổi tiếng hồi sinh mà còn nhiều, nhiều nữa những SPDL khác sớm trở
thành “SPDL đặc thù Bình Dương”.BÌNH MINH