1. Nhiều nước chuyển sang sống chung an toàn với Covid-19
Các biến thể của vi rút SARS-CoV-2, đặc biệt là biến thể Delta và Omicron, khiến dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp với gần 280 triệu ca mắc và trên 5,4 triệu ca tử vong trên phạm vi toàn cầu. Tổ chức Y tế thế giới đã phê chuẩn sử dụng khẩn cấp 10 loại vắc xin ngừa Covid-19. Nhiều nước đã điều chỉnh từ chính sách “không ca mắc” sang “sống chung an toàn với Covid-19”, đẩy mạnh tiêm chủng đại trà và áp dụng quy định bắt buộc tiêm vắc xin nhằm kiểm soát dịch bệnh, giúp kinh tế toàn cầu dần thoát khỏi suy thoái và phục hồi vào những tháng cuối năm. Đến nay, hơn 56% dân số thế giới đã được tiêm đủ liều cơ bản, trong khi tỷ lệ tiêm chủng ở các nước nghèo chỉ đạt chưa đầy 10%.
2. Hội nghị COP26 đạt nhiều cam kết về giảm phát thải
Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) diễn ra tại Glasgow (Vương quốc Anh) đã nhất trí thông qua Hiệp ước khí hậu Glasgow, tái khẳng định cam kết duy trì mục tiêu hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở ngưỡng dưới 1,5 độ C. Nhiều nước cũng công bố thời hạn cụ thể để đưa mức phát thải ròng về 0, chấm dứt nạn phá rừng và cắt giảm 30% lượng phát thải khí mêtan gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030, chấm dứt đầu tư cho ngành nhiên liệu hóa thạch, cam kết tăng mức hỗ trợ tài chính cho các nước nghèo và các nước đang phát triển để đối phó với biến đổi khí hậu…
3. ASEAN nỗ lực tìm giải pháp cho ổn định và phát triển khu vực
ASEAN đã đạt được đồng thuận 5 điểm về giải quyết tình hình Myanmar, nhất trí thúc đẩy hợp tác ứng phó với Covid-19, khôi phục kinh tế và xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025. ASEAN cũng ghi dấu ấn về đối ngoại với việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc và Australia, trao quy chế Đối tác đối thoại đầy đủ cho Vương quốc Anh, thể hiện vai trò trung tâm của hiệp hội trong hợp tác với các đối tác, tổ chức bên ngoài khu vực.
4. Kênh đào Suez bị tê liệt
Ngày 24-3, lần đầu tiên kể từ khi được khánh thành từ năm 1869, kênh đào Suez bị tê liệt hoàn toàn khi tàu Ever Given, một trong những tàu container lớn nhất thế giới với tổng trọng tải hơn 200.000 tấn, bị mắc cạn ở đây. Thương mại toàn cầu bị thiệt hại khoảng 6 - 10 tỷ đô la Mỹ trong một tuần kênh đào không hoạt động, Ai Cập thất thu khoảng 12 - 14 triệu đô la Mỹ mỗi ngày. Cuối cùng, tàu Ever Given được giải cứu vào ngày 29-3 và mọi hoạt động qua kênh đào trở lại trạng thái bình thường.
“Siêu tàu” chở hàng Ever Given đã bị mắc cạn ở kênh đào Suez. Ảnh: AP
5. Trung Quốc tuyên bố hoàn thành mục tiêu xây dựng xã hội toàn diện khá giả
Trung Quốc đánh dấu 100 năm thành lập Đảng Cộng sản (ngày 1-7- 1921) và thông qua Nghị quyết lịch sử thứ 3 tại Hội nghị Trung ương 6, khóa XIX bằng việc khẳng định hoàn thành mục tiêu xây dựng xã hội toàn diện khá giả và bước vào chặng đường mới xây dựng toàn diện nhànước xãhội chủnghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa và tươi đẹp vào năm 2049.
6. Thủ tướng Đức Angela Merkel rời chính trường sau 16 năm đương nhiệm
Ngày 26-10-2021, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đã trao quyết định kết thúc nhiệm kỳ cho Thủ tướng Angela Merkel. Với 4 nhiệm kỳ cầm quyền liên tiếp kể từ năm 2005, bà Angela Merkel đã ghi đậm dấu ấn là một nữ chính trị gia quyền lực, dẫn dắt nước Đức và Liên minh châu Âu (EU) vượt qua những thời điểm khó khăn của các cuộc khủng hoảng tài chính, nợ công và người di cư, để lại nhiều thành tựu cả về đối nội và đối ngoại. Được đánh giá là nhà lãnh đạo có ảnh hưởng nhất châu Âu, 14 lần được tạp chí Forbes bình chọn là người phụ nữ quyền lực nhất thế giới, bà Merkel đã đưa Đức trở thành nền kinh tế lớn nhất châu Âu và nước Đức trở thành biểu tượng của hòa bình và hòa hợp.
7. Tổng thống Mỹ Joe Biden thay đổi nhiều chính sách của người tiền nhiệm
Với chủ trương “kết thân đối tác, thăm dò đối thủ”, Tổng thống Joe Biden đã từ bỏ nguyên tắc “nước Mỹ trước tiên”, thay đổi, thậm chí đảo ngược nhiều chính sách của người tiền nhiệm. Ông Biden đã đưa Mỹ tham gia trở lại một loạt tổ chức đa phương và thỏa thuận quốc tế, củng cố quan hệ với các đồng minh truyền thống, xây dựng các liên minh như AUKUS nhằm tối đa hóa lợi ích và khôi phục vị thế quốc t ế của Mỹ.
8. Khủng hoảng năng lượng và gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu
Tình trạng thiếu hụt năng lượng và gián đoạn chuỗi cung ứng trên quy mô toàn cầu ảnh hưởng nặng nề đến việc cung cấp và phân phối nhiều loại hàng hóa. Giá dầu, khí đốt và than đá tăng vọt, đẩy giá điện phi mã, kéo theo chỉ số giá tiêu dùng và lạm phát leo thang. Nhiều doanh nghiệp và nhà máy phải đóng cửa do thiếu điện và nguyên liệu sản xuất, ảnh hưởng tiêu cực tới đà phục hồi kinh tế thế giới. Tháng 3-2021, chuỗi cung ứng qua kênh đào Suez từng bị tê liệt do sự cố tàu container siêu trọng Ever Given mắc kẹt gần 1 tuần, gây thiệt hại khoảng 400 triệu đô la Mỹ mỗi giờ. Vụ việc khiến hơn 400 tàu thuyền khác bị tắc nghẽn, cắt đứt tuyến lưu thông của khoảng 15% lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường biển toàn cầu vào thời điểm đó.
9. Dấu ấn về du lịch và văn hóa trên vũ trụ
Hành trình khám phá không gian đạt được những bước tiến đáng kể nhờ sự phát triển vượt bậc của ngành du lịch vũ trụ tư nhân. Ngày 20-7, tỷ phú người Mỹ Jeff Bezos đã tham gia chuyến thám hiểm không gian đầu tiên trên tàu vũ trụ New Shepard do Công ty Blue Origin của ông nghiên cứu và thử nghiệm. Trên tàu còn có hành khách trẻ tuổi nhất bay vào vũ trụ là một sinh viên 18 tuổi người Hà Lan. 3 tháng sau, Blue Origin thực hiện chuyến bay thứ hai chở hành khách lớn tuổi nhất, nam diễn viên người Canada William Shatner, 90 tuổi. Tháng 10, một đoàn làm phim Nga đã có 12 ngày trên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) để thực hiện bộ phim đầu tiên được quay ngoài vũ trụ mang tên “The Challenge” (Thử thách). Hãng thông tấn Nga TASS đã ký thỏa thuận mở văn phòng đại diện thường trực đầu tiên của một cơ quan báo chí truyền thông trên ISS.
10. Nhiều sự kiện thể thao quốc tế lớn được tổ chức trở lại
Sau 1 năm bị hoãn vì Covid-19, Thế vận hội mùa hè Olympic 2020 và Thế vận hội thể thao người khuyết tật Paralympic 2020 đã được tổ chức tại Nhật Bản từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 9-2021. Trong tháng 6 và tháng 7 cũng đã diễn ra Giải bóng đá vô địch châu Âu EURO 2020 tại 11 thành phố của châu Âu và Giải vô địch bóng đá Nam Mỹ Copa America 2021 tại Brazil... Việc tổ chức các sự kiện thể thao lớn trên quy mô toàn cầu đã giúp cho lĩnh vực này dần hồi phục, mang lại năng lượng tích cực cho những người hâm mộ sau thời gian dài chờ đợi do dịch bệnh C ovid-19.
TRIỆU PHONG (tổng hợp)