Hơn 100 bác sĩ từ các nước có nền y tế khá phát triển như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippines, Pakistan và Australia chấp nhận tốn “học phí” tới Khoa Ngoại tiêu hóa - Bệnh viện Chợ Rẫy học phẫu thuật nội soi nâng cao với những kỹ thuật mới.
Nhật ký bác sĩ đến trường
Những ngày này, khi cả nước đang kỷ niệm 55 năm Ngày Thầy thuốc VN cũng là lúc các bác sĩ của Khoa Ngoại tiêu hóa, Bệnh viện Chợ Rẫy (BVCR) gấp rút chuẩn bị khai giảng lớp đào tạo bác sĩ người nước ngoài.
Tính đến thời điểm này, Khoa Ngoại tiêu hóa của BVCR đã đào tạo phẫu thuật nội soi nâng cao trên 400 phẫu thuật viên VN và 100 bác sĩ nước ngoài.
Bác sĩ Clemen Tsang (người Australia) cho biết: “Một lần tham dự hội nghị phẫu thuật tiêu hóa và ung thư IASGO tại Trung Quốc, tôi nghe bác sĩ VN trình bày những kỹ thuật mới mà y văn thế giới vẫn chưa đề cập nên tôi quyết sang đây “tầm sư học đạo”. VN có chuyên ngành phẫu thuật nội soi rất mạnh, không thua các nước phát triển. Lần đầu tiên, tôi được chứng kiến các bác sĩ thực hiện kết hợp phẫu thuật nội soi và phẫu thuật qua ngả tự nhiên để cắt bỏ toàn bộ đại trực tràng cho bệnh nhân bị ung thư. Sự khác biệt là người bệnh ít đau hơn, giảm thiểu những biến chứng sau mổ, mau phục hồi và lợi nhất là chi phí điều trị giảm”.
Một bác sĩ người Pakistan kể: Các bác sĩ đã phẫu thuật cho một bệnh nhân tạo hình thực quản bằng đại tràng trái qua phương pháp nội soi giúp bệnh nhân có thể ăn uống qua đường miệng sau 20 năm nhịn ăn do sơ ý uống nhầm phải hóa chất khiến thực quản bị teo và tắc nghẽn. Đây là kỹ thuật khó, rất ít quốc gia thực hiện. Thậm chí ở Anh chỉ mới cắt thực quản qua nội soi ngực bụng chừng vài chục ca thì ở Khoa Ngoại tiêu hóa BVCR đã thực hiện hơn 100 ca.
TS.BS Nguyễn Minh Hải, Trưởng khoa Ngoại tiêu hóa BVCR phấn khởi cho biết: “Trên cơ sở phát triển của phẫu thuật nội soi tiêu hóa cơ bản và nâng cao, BVCR hướng tới thành lập trung tâm phẫu thuật nội soi. Trung tâm này còn phối hợp với các chuyên khoa để phát triển về nội soi chỉnh hình, tiết niệu, lồng ngực, tai mũi họng…”.
Các BS khoa Ngoại tiêu hóa BV Chợ Rẫy phẫu thuật nội soi cắt đại trực tràng.
Đi sau về trước
Kể từ ca nội soi cắt túi mật đầu tiên vào năm 1987, phẫu thuật nội soi với sự can thiệp tối thiểu ngày càng trở thành nhu cầu và xu hướng ở hầu hết các trung tâm y khoa trên thế giới. Ở VN, đến năm 1993, phẫu thuật cắt túi mật nội soi được thực hiện lần đầu tại Khoa Ngoại tổng quát của BVCR. Từ đó đến nay, các kỹ thuật phức tạp, “khó nuốt” như cắt thực quản qua nội soi, cắt dạ dày và nạo hạch, cắt đại trực tràng lấy qua đường tự nhiên, lấy thận ghép… còn khá mới với một số nước nhưng ở VN, nhiều bệnh nhân của Khoa Ngoại tiêu hóa BVCR đã được điều trị bằng phương pháp này.
Từ năm 2003 đến nay, Khoa Ngoại tiêu hóa BVCR đã thực hiện gần 1.000 ca phẫu thuật nội soi. Trong đó có hơn 800 ca nội soi cắt đại trực tràng cho các bệnh lý ung thư và lành tính, hơn 100 ca cắt thực quản nội soi ngực - bụng cho bệnh nhân ung thư thực quản và hẹp thực quản, hơn 60 bệnh nhân bị ung thư dạ dày được phẫu thuật cắt dạ dày nội soi tạo hạch…
VN đi sau nhưng về trước trong phát triển kỹ thuật mổ nội soi tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. TS. BS Nguyễn Minh Hải, người thường xuyên có những buổi “trình diễn” về phẫu thuật nội soi nâng cao tại các hội nghị quốc tế, cho biết: “Chúng ta sớm có những chuyên đề báo cáo về kỹ thuật rất mới nên các chuyên gia y tế nước ngoài mê kỹ thuật phẫu thuật nội soi của bác sĩ VN. Những chuyến xuất ngoại sang các nước công tác đã khẳng định vị thế kỹ thuật nội soi VN với các nền y học trong khu vực. Tuy nhiên, những nỗ lực phát triển kỹ thuật nội soi của các bác sĩ VN vẫn không nằm ngoài mục đích là cứu chữa bệnh nhân trong nước”.
Bệnh nhân Võ Duy N. điều trị tại Khoa Ngoại tiêu hóa BVCR, sớm bình phục sau khi cắt toàn bộ đại trực tràng bằng nội soi, lấy bệnh phẩm qua đường hậu môn, cho biết: “Nếu không phải mổ nội soi lấy đại tràng ra bằng đường tự nhiên, tôi phải chịu vết mổ dài trên bụng, không đi đứng bình thường sớm được”. Đó là lần đầu tiên VN tiến hành phẫu thuật nội soi lấy bệnh phẩm qua đường tự nhiên. Và vị bác sĩ Clemen Tsang phải thốt lên: “Lần đầu tiên tôi chứng kiến ca phẫu thuật như thế này…”.
Để có được những “lần đầu tiên” như thế, TS Nguyễn Minh Hải lý giải, chính việc các bác sĩ được học tập chuyên sâu ở nước ngoài, cộng với sự khéo léo của người VN đã đem lại thành công bước đầu cho bộ môn phẫu thuật nội soi. TS Hải ví von: “Có lẽ người VN dùng đũa quen nên khi cầm 2 “cây đũa dài” để cắt, đốt bệnh phẩm trong người bệnh nhân rất thuần thục. Những điều đặc biệt này khiến các bác sĩ ở những nước có nền y học khá phát triển đã tìm sang VN học phẫu thuật nội soi nâng cao. Nhưng đó không phải là lớp học trao đổi, giao lưu như thường lệ mà người học phải tốn học phí để học kỹ thuật y học từ VN. Đó là cả một niềm tự hào…”
(Theo SGGP)