Bầu cử Mỹ 2024: Ông Trump thẳng tiến

Sau cuộc bầu cử sơ bộ tại bang New Hampshire, ông Donald Trump tiếp tục khẳng định sức mạnh của mình với chiến thắng thuyết phục trước đối thủ còn lại duy nhất là bà Nikki Haley. Người thách đấu đáng ngại nhất của ông là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis đã rời cuộc đua khiến cho cuộc đấu trở nên dễ dàng hơn đối với ông Trump.

Tại cuộc bầu cử hôm 23/1 ở bang New Hampshire, ông Trump đã giành được 54,6% phiếu bầu, trong khi bà Haley giành được 43,2% phiếu. Đến cuối ngày, 20 trong số 22 đại biểu tham dự đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa đã được phân bổ dựa trên số phiếu bầu: 11 thuộc về ông Trump và 8 thuộc về bà Haley.

Ông Trump và bà Haley là hai ứng cử viên tiếp tục cuộc đua sơ bộ trong đảng Cộng hòa.

Bà Haley đang coi mình là kẻ yếu thế, nhắc nhở các cử tri rằng bà đã bị đánh giá thấp và bị coi thường trong phần lớn sự nghiệp của mình chỉ để chứng minh rằng “những người bạn” đã sai: Bà từng đánh bại một đảng viên Cộng hòa đương nhiệm 30 năm để giành được ghế trong cơ quan lập pháp của bang và vượt qua các đảng viên Cộng hòa nổi bật hơn khi bà tranh cử Thống đốc bang vào năm 2010. Không giống như các cuộc tập hợp cử tri ồn ào của ông Trump, bà Haley đã và đang thực hiện công việc chính trị lâu đời mà cử tri bang New Hampshire mong đợi và yêu cầu ở các ứng cử viên của họ.

Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực của bà Haley, việc đối đầu với ông Trump tại các cuộc bầu cử sơ bộ có vẻ như quá sức đối với bà. Cuộc đua sơ bộ trong đảng Cộng hòa tuy mới chỉ bắt đầu, với cuộc họp kín ở bang Iowa và cuộc bỏ phiếu ở bang New Hampshire, nhưng đã cho thấy ông Trump hầu như không có đối thủ. Giới chuyên gia cho rằng, trong đảng Cộng hòa hiện tại, ông Trump đã thâu tóm sự ủng hộ gần như tuyệt đối, bất chấp việc ông đang phải hầu tòa vì các vụ án khác nhau.

Trước đó, tại cuộc họp kín ở bang Iowa, ông Trump cũng đã “nghiền nát” các đối thủ của mình. Bà Haley đứng thứ ba, sau ông Ron DeSantis. Tuy nhiên, sau cuộc bầu cử bang này, ông DeSantis đã bỏ cuộc đua vào 21/1 và tuyên bố ủng hộ ông Trump trong cuộc đua. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy đảng Cộng hòa đang thu hẹp hàng ngũ xung quanh ông Trump. Như vậy, cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa đến thời điểm hiện nay chỉ còn lại ông Trump và bà Haley. Với tình thế hiện nay, hầu hết chuyên gia đều dự đoán cuộc đấu tháng 11 tới sẽ tái diễn cặp đấu Biden-Trump.

Tuy nhiên, nhìn vào kết quả bầu cử cụ thể để thấy rằng chiến thắng của ông Trump ở bang New Hampshire gần như không thuyết phục như chiến thắng của ông ở bang Iowa, nhưng người ta chưa bao giờ mong đợi nó sẽ diễn ra ở một bang có cử tri gồm nhiều đảng viên Cộng hòa ôn hòa và độc lập. Tại bang này, ông Trump không có được các nhóm cử tri chủ chốt. Bà Haley đã đánh bại ông Trump trong số các cử tri sơ bộ được xác định là ôn hòa cũng như độc lập, 60% trong số họ đã bỏ phiếu cho bà Haley, theo các cuộc thăm dò ý kiến của Edison Research. Bà Haley cũng đánh bại ông Trump trong số những người có bằng đại học với tỷ lệ 56% so với 41%.

Bản đồ theo từng thị trấn cho thấy ông Trump đã thất thủ trước bà Haley ở New Hampshire ở nhiều khu vực giống như nơi ông từng thua ông Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Vấn đề được cử tri quan tâm nhất là phá thai. Vấn đề này không gây tổn hại cho ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ nhưng có thể là vấn đề trọng tâm trong cuộc đọ sức với ông Biden. Trong số những cử tri coi vấn đề này là ưu tiên hàng đầu của họ, bà Haley đã giành được 64% so với 30% của ông Trump, mặc dù bà được cho là người bảo thủ về vấn đề này hơn ông Trump. Cựu Tổng thống Mỹ đã khoe khoang về vai trò của mình trong việc khiến Tòa án Tối cao Mỹ lật ngược phán quyết của tòa án cấp cao năm 1973 nói rằng Hiến pháp Mỹ bảo vệ quyền phá thai, tuy nhiên trong những tuần gần đây ông cũng nói về sự cần thiết phải tìm một nền tảng trung gian về hạn chế phá thai.

Bất chấp thất bại tại bang New Hampshire, bà Haley vẫn tuyên bố mạnh mẽ rằng bà sẽ tiếp tục tham gia cuộc đua cho đến ít nhất là cuộc đua sơ bộ ở bang Nam Carolina, “bang nhà” của bà, vào ngày 24/2 tới. “New Hampshire đứng đầu cả nước. Nó không phải là cuối cùng trong cả nước. Cuộc đua này còn lâu mới kết thúc”, bà Haley nói với những người ủng hộ cổ vũ bà ở thành phố Concord, thủ phủ của New Hampshire. Bộ sậu vận dộng tranh cử của bà Haley chỉ ra rằng khoảng 5 trong 10 cử tri sơ bộ không ủng hộ ông Trump. Các cố vấn của bà khẳng định bà sẽ ở lại cuộc đua để dẫn dắt những lực lượng chống ông Trump, những người vẫn đang hy vọng rằng cựu tổng thống có thể bị buộc rời khỏi cuộc đua vì các vấn đề pháp lý của ông.

Trong khi đó, bên phía đảng Dân chủ, đương kim Tổng thống Joe Biden cũng đang hừng hực khí thế trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay. Dù không có tên trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ của đảng Dân chủ nhưng Tổng thống Biden đã giành chiến thắng trong đảng Dân chủ, đánh bại nghị sĩ Dean Phillips của bang Minnesota.

Hơn 30.000 đảng viên đảng Dân chủ đã bất chấp giá lạnh để viết tên ông Biden dù điều đó chẳng có ý nghĩa gì trong kế hoạch đại bầu cử. Sẽ không có đại biểu nào tham dự Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ vào tháng 8 được chọn từ cuộc bỏ phiếu sơ bộ. Điều này là do tranh chấp giữa Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ (DNC) và Thống đốc bang New Hampshire sau khi DNC tuyên bố New Hampshire sẽ không còn là địa điểm bầu cử sơ bộ đầu tiên của đảng Dân chủ trên toàn quốc, dẫn tới việc ông Biden không đăng ký bầu cử dù bang này vẫn bỏ phiếu.

Tình thế này gợi nhớ đến cuộc đua tổng thống năm 2020, hai ông Trump và Biden có thể sẽ đối đầu một lần nữa vào năm nay trong cuộc tái đấu mà nhiều cử tri cho rằng họ không mong muốn.

Theo CAND

• Chiến thắng toàn diện của đảng Cộng hòa (18/11)