Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Binh chủng Đặc công không ngừng phát triển, lập nhiều chiến công vang dội; vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng hai lần danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân với 16 chữ vàng: “Đặc biệt tinh nhuệ, anh dũng tuyệt vời, mưu trí sáng tạo, đánh hiểm thắng lớn”.
Bài 1: Tự hào “quê hương đặc công”
Nói đến lối đánh đặc công, người ta thường nghĩ ngay đến trận đánh tháp canh cầu Bà Kiên đêm 18 rạng sáng ngày 19-3-1948 (nay thuộc phường Thạnh Phước, TX.Tân Uyên). Vùng đất với trận đánh khai sinh ra lối đánh đặc công ngày ấy giờ đây đang chuyển mình. Đặc biệt, người lính đặc công năm xưa - đại tá Trần Công An đã đi vào huyền thoại, được vinh danh là “ông tổ” của đặc công.
Trận đánh sập tháp canh cầu Bà Kiên đêm 18 rạng sáng ngày 19-3-1948 ở phường Thạnh Phước, TX.Tân Uyên đã đi vào lịch sử, là niềm tự hào không chỉ của riêng người dân Bình Dương. Trong ảnh: Đoàn viên thanh niên chăm sóc, làm vệ sinh khu tượng đài chiến thắng cầu Bà Kiên Ảnh: KIM VÂN
“Ông tổ” lối đánh đặc công
Đến với Phòng truyền thống Đoàn Đặc công 429 ở huyện Phú Giáo, hình ảnh đại tá Trần Công An, người con của vùng đất Tân Uyên, được treo ở vị trí trang trọng nhất. Thượng tá Nguyễn Bá Phóng, Chủ nhiệm Chính trị Đoàn Đặc công 429, cho biết, người có công đầu trong việc xây dựng, hình thành lối đánh đặc công là cố Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, đại tá Trần Công An (còn gọi là Hai Cà).
Chàng trai Trần Văn Kìa (tức Trần Công An, Hai Cà) thoát ly theo cách mạng từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, luôn nung nấu ý chí giải phóng quê hương. Đầu năm 1948, quân Pháp triển khai chiến thuật De Latour, xây dựng hàng trăm đồn bót, tháp canh trên các trục lộ dọc đường 16, từ Tân Ba lên thị trấn Tân Uyên, đến Sở cao su Phước Hòa và dọc lộ 24, từ ấp Cây Đào đến Rạch Đông để đàn áp phong trào cách mạng. Với cách bố phòng này, quân Pháp bảo vệ an toàn đường giao thông của chúng trên các trục lộ giao thông, đồng thời cắt đứt giao thông liên lạc đường bộ của lực lượng kháng chiến.
Là phương tiện bố phòng nên quân Pháp cho xây dựng các tháp canh rất kiên cố. Tháp có hình vuông, mỗi cạnh từ 4 - 5m, tường dày từ 0,5 - 0,8m, cao từ 8 - 10m, được xây bằng đá hoặc gạch nung. Xung quanh tháp canh được bao bọc bởi lũy đất dày, có nhiều lỗ châu mai, hàng rào kẽm gai và chông mìn dày đặc… Mỗi tháp canh được bố trí cách nhau khoảng 1km để có thể báo hiệu và chi viện cho nhau nếu bị tấn công. Đan xen vào hệ thống tháp canh nhỏ có tháp canh lớn, còn gọi là tháp canh mẹ, cao từ 10 - 12m do một tiểu đội quân Pháp đóng giữ. Tháp canh mẹ được bố trí hỏa lực rất mạnh và các trang thiết bị cần thiết phục vụ cho công tác liên lạc, chỉ huy.
Hệ thống tháp canh của thực dân Pháp ở miền Đông Nam bộ đã gây cho lực lượng kháng chiến của ta rất nhiều khó khăn, đặc biệt là công tác giao liên và tiếp tế lương thực, vũ khí... Lúc bấy giờ, Bộ Chỉ huy Khu 7 xác định phá hệ thống tháp canh của giặc Pháp, đánh bại chiến thuật De Latour là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng của lực lượng vũ trang miền Đông nói chung và Tỉnh đội Biên Hòa nói riêng. Nhưng lúc này, vũ khí, trang bị của ta còn quá thô sơ, chưa có loại nào có sức công phá các bờ tường dày của hệ thống tháp canh, nên nhiệm vụ phá tháp canh tưởng chừng như không thể.
Được Ban Chỉ huy Huyện đội Tân Uyên giao nhiệm vụ phá tháp canh, phụ trách Đội du kích Tân Uyên, ông Hai Cà trong lòng rất lo lắng. Trở về hậu cứ, ông đã dành nhiều thời gian nghiên cứu cách đánh. Mục tiêu đầu tiên ông chọn là tháp canh ở đầu cầu Bà Kiên, nằm trên lộ 24 nối liền Biên Hòa - Vĩnh Cửu với Chiến khu Đ. Ông Hai Cà xác định, muốn đánh tháp canh phải giữ bí mật bằng cách bò qua hàng rào kẽm gai, trèo lên tường tháp rồi dùng lựu đạn ném vào bên trong… Nói thì dễ, làm thì khó vô cùng. Với quyết tâm phải đánh thắng trận đầu, mở đường cho phong trào diệt tháp canh của địch về sau, ông Hai Cà cho toàn đội du kích của mình khổ luyện, đặc biệt là những người sẽ trực tiếp tham gia trận đánh. Ông đưa tổ “đặc nhiệm” chuẩn bị trận đánh vào sâu trong rừng, dựng một tháp canh giả bằng kích thước của tháp canh thật rồi tổ chức thực tập trận đánh. Một du kích giả làm lính Pháp trèo lên ngọn “tháp canh” cầm đèn pin rọi xung quanh để canh gác tháp. Các du kích còn lại cởi trần, dùng bùn non bôi khắp người hóa trang rồi bí mật bò vào chân tháp dùng thang tre dựng cặp tường tháp để leo lên ném lựu đạn vào bên trong tháp. Tập đến khi người ngồi trên “tháp canh” rọi đèn không phát hiện được người bên dưới mới thôi. Để cho trận đánh chắc thắng, ông Hai Cà còn nhiều lần đi điều nghiên hệ thống bố phòng ở tháp canh cầu Bà Kiên để chỉnh sửa phương án tác chiến và cho đội du kích thực tập cách đánh đến khi thật nhuần nhuyễn. Khi thấy không còn sai sót gì, ông báo cáo cấp trên xin lệnh đánh tháp canh cầu Bà Kiên.
Đêm 18 rạng sáng 19-3- 1948, ông Hai Cà chỉ huy một tổ gồm 2 du kích Trần Văn Nguyên và Hồ Văn Lung bí mật xâm nhập trận địa. Phía bên ngoài, ông cử 2 du kích Nguyễn Văn Ai và Trần Văn Hỏi làm nhiệm vụ cảnh giới. Nhờ ngụy trang tốt và giữ được yếu tố bất ngờ, cả 3 người xâm nhập thành công vào trận địa cùng với chiếc thang dùng để leo tường. Theo sự phân công, du kích Nguyên leo lên tầng tháp trên, du kích Lung leo lên tầng giữa, ông Hai Cà ở tầng dưới vừa đánh vừa chỉ huy, mỗi người thống nhất ném vào mỗi lỗ châu mai 3 quả lựu đạn. Sau khi ném 3 quả lựu đạn, nghi bọn địch chưa chết hết, ông Hai Cà “tặng” chúng thêm một khối thuốc nổ. Sức nổ quá mạnh khiến ông bị thương, nhưng trận đánh đã giành thắng lợi lớn, ta tiêu diệt 11 tên địch, thu 8 súng và 20 lựu đạn.
Từ kinh nghiệm đó, tháng 11-1949, Bộ Chỉ huy Khu 7 tổ chức hội nghị chuyên đề về đánh tháp canh, ông Hai Cà được chọn báo cáo kinh nghiệm và cách đánh tháp canh của địch. Sau hội nghị này, Bộ Tư lệnh Khu 7 rút ra được nhiều kinh nghiệm chỉ đạo và kết luận ta có thể đánh tháp canh với điều kiện phải làm tốt công tác điều nghiên, áp sát tháp canh một cách bí mật; đồng thời phải có vũ khí có sức công phá mạnh để đánh tháp.
Thạnh Phước đổi thay
Tự hào là nơi ra đời của lối đánh đặc công, những năm gần đây, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Thạnh Phước đã đoàn kết một lòng, đưa địa phương phát triển. Từ một xã thuần nông, Thạnh Phước đang có bước chuyển mình, vươn lên mạnh mẽ trong quá trình đô thị hóa.
Đến Thạnh Phước hôm nay có thể cảm nhận sự nhộn nhịp của một đô thị đang từng bước được hoàn thiện. Năm 2016, tổng giá trị sản xuất công nghiệp của phường đạt 102%; tổng doanh thu trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ đạt gần 107%; thu nhập bình quân đầu người đạt 41 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ sử dụng điện, nước hợp vệ sinh đạt 100%. Theo ông Nguyễn Văn Bình, Chủ tịch UBND phường Thạnh Phước, truyền thống anh hùng, sự đoàn kết, thống nhất của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của nhân dân trong việc tập trung thực hiện các chỉ tiêu theo nghị quyết của Đảng bộ, HĐND là yếu tố quan trọng hàng đầu. Phường đã xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội bám sát với tình hình thực tế địa phương theo định hướng công nghiệp, thương mại - dịch vụ, nông nghiệp; tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là các tuyến đường kết nối với các khu, cụm công nghiệp, bến cảng để tạo điều kiện tốt nhất cho các doanh nghiệp phát triển, cho nhân dân sản xuất.
Với những kết quả đã đạt được trong thời gian qua, Thạnh Phước đã tạo được đà vươn lên cơ bản để tiếp tục chuyển mình mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. Để có thể tiếp đà phát triển, Đảng bộ, chính quyền phường Thạnh Phước đã xây dựng nhiều giải pháp phát triển phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong thời gian tới. Ông Nguyễn Văn Bình cho biết thêm: “Phường tập trung xác định những nhiệm vụ trong quy hoạch đô thị theo quy hoạch đô thị chung của thị xã, trong đó có các quy hoạch cụ thể về hạ tầng, phân khu vực các ngành nghề trên các lĩnh vực để tập trung thực hiện đồng bộ theo những nội dung, các chỉ tiêu cụ thể của các nghị quyết. Bên cạnh đó, phường sẽ tập trung xây dựng các thiết chế văn hóa, an sinh xã hội để tiếp tục nâng cao mức sống của người dân…”. (Còn tiếp)
THU THẢO - KIM VÂN