Cách chăm sóc trẻ mắc bệnh tay chân miệng tại nhà

 Tay chân miệng (TCM) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút lây truyền qua đường tiêu hóa. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ dưới 3 tuổi và có khả năng lây lan nhanh thành dịch. Bệnh TCM có tốc độ lây lan nhanh, dễ thành dịch.

 Khám sức khỏe cho trẻ em tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh

 Hiểu đúng về bệnh TCM

Bệnh TCM có thời gian ủ bệnh từ 3 - 6 ngày, thường khởi phát với các triệu chứng như sốt (có thể sốt nhẹ thoáng qua, cũng có thể sốt cao 38 - 39^oC, đau họng, chảy nước bọt nhiều, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày, trẻ kém linh hoạt, đôi khi sờ thấy hạch ở cổ, hạch dưới hàm, ho, chảy mũi. Trong đó, dấu hiệu đặc trưng của bệnh là sốt, đau miệng, loét miệng, phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông.

Giai đoạn toàn phát: Sau 1 - 2 ngày sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình của bệnh với biểu hiện phát ban ở các vị trí đặc trưng và loét miệng. Loét miệng là các bóng nước có đường kính 2 - 3mm (ở niêm mạc má, lợi, lưỡi) vỡ rất nhanh tạo thành các vết loét khiến trẻ bị tăng tiết nước bọt và thấy đau khi ăn, vì thế trẻ sẽ biếng ăn, quấy khóc. Ở da xuất hiện các bóng nước từ 2 - 10mm, màu xám, hình bầu dục ở lòng bàn tay và lòng bàn chân, có thể lồi lên trên da, sờ có cảm giác cộm hay ẩn dưới da, thường ấn không đau. Bóng nước vùng mông và gối thường xuất hiện trên nền hồng ban. Dấu hiệu toàn thân xuất hiện khi vi rút xâm nhập thần kinh trung ương với các triệu chứng rối loạn tri giác như lơ mơ, li bì, mê sảng, co giật… Ngoài các dấu hiện điển hình trên, bệnh có thể có các triệu chứng không điển hình như bóng nước rất ít xen kẽ với những hồng ban.

Bệnh TCM rất dễ lây lan. Tăng cường hiểu biết đúng về bệnh TCM để có ứng phó thích hợp ở cả khía cạnh từ cá nhân, đến hộ gia đình, cơ sở y tế và cộng đồng là cách tốt nhất để kiểm soát dịch bệnh. Bác sĩ CKI Quách Hoàng Mỹ, Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: Bệnh TCM chưa có vắc xin phòng bệnh, nên thực hiện các biện pháp sau để phòng bệnh: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, nhất là trước và sau khi nấu ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; nếu chăm sóc trẻ bệnh thì cần lưu ý rửa tay sau mỗi lần thay tã, làm vệ sinh cho trẻ; vệ sinh các dụng cụ, vật dụng, đồ chơi, sàn nhà bằng nước và xà phòng, rồi khử khuẩn; đeo khẩu trang mũi miệng khi hắt hơi hoặc ho; ăn chín uống chín; khử khuẩn môi trường có trẻ bị bệnh và môi trường xung quanh; cách ly trẻ bệnh tại nhà cho đến khi khỏi bệnh (thường ít nhất là 7 - 10 ngày).

Chăm sóc đúng cách trẻ mắc TCM

Bệnh TCM không phải là một bệnh mới, nhưng vẫn còn nhiều quan niệm sai lầm trong cách chăm sóc trẻ. Bác sĩ CKI Quách Hoàng Mỹ cho biết thêm: Phụ huynh hoặc người chăm sóc trẻ mắc bệnh TCM tại nhà cần bảo đảm dinh dưỡng, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cách ly và thực hiện vệ sinh cá nhân, theo dõi tình trạng bệnh và đưa trẻ đến các cơ sở y tế.

Để bảo đảm 5 yếu tố giúp chăm sóc tốt trẻ mắc TCM tại nhà, bác sĩ Mỹ lưu ý khi chăm sóc trẻ cần cho trẻ uống nhiều nước mát và ăn thức ăn dễ tiêu; không cho trẻ ăn hoặc uống đồ có vị chua và chứa nhiều gia vị; chỉ dùng thuốc paracetamol để hạ sốt, giảm đau và các thuốc khác do bác sĩ kê đơn (bù đủ nước cho trẻ nếu có sốt cao); vệ sinh miệng cho trẻ theo hướng dẫn; tại các vị trí bị thương tổn ngoài da, bôi dung dịch sát khuẩn để tránh bội nhiễm; có thể súc miệng bằng nước muối loãng.

Trong hoạt động cách ly, phụ huynh nên cách ly trẻ mắc bệnh với các trẻ khác trong nhà. Người lớn khi tiếp xúc và chăm sóc trẻ bệnh nên mang khẩu trang y tế cho mình và cho trẻ, sau khi tiếp xúc nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch ngay để hạn chế sự lây lan vi rút khi phải chăm sóc trẻ lành khác. Quần áo, tã lót của trẻ bệnh nên luộc nước sôi trước khi được giặt sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch. Vật dụng cá nhân ăn uống của trẻ như bình sữa, ly uống nước, chén ăn cơm, muỗng ăn... nên được luộc sôi và sử dụng riêng biệt cho từng trẻ. Phụ huynh tắm rửa và vệ sinh nhẹ nhàng thân thể cho trẻ hàng ngày để tránh nhiễm khuẩn.

Đặc biệt, phụ huynh, người chăm trẻ theo dõi tình trạng bệnh, tốt nhất trong 7 ngày kể từ lúc trẻ phát hiện bệnh ngoài việc chăm sóc tại nhà và dùng thuốc theo đơn của bác sĩ. Khi trẻ có các dấu hiệu, như: Sốt cao liên tục, nhiều mụn nước; trẻ quấy khóc, bứt rứt, ói nhiều; ngủ lịm, dễ giật mình, hoảng hốt, run tay chân, chới với, đi loạng choạng, mạch nhanh không tương ứng với nhiệt độ thân người; thở khó, thở nhanh, da nổi vằn, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để tránh các biến chứng nguy hiểm về thần kinh, tim mạch, hô hấp.  

 HOÀNG LINH - GIANG NHUNG

• “Đề nghị tăng phân bổ vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho y tế và giáo dục” (05/11)
• Cẩn trọng với vết cắn của kiến ba khoang (04/11)
• Quản lý sức khỏe chuyên khoa cho trẻ mầm non (04/11)
• Thành lập 752 điểm tiêm vắc-xin lưu động (04/11)
• Giá bán buôn thuốc kinh doanh không cao hơn giá dự kiến đã công bố (04/11)
• Ba bệnh từ chó mèo có thể lây sang trẻ (02/11)