Những năm gần đây, nhiều du khách hoặc bà con là Việt kiều có dịp trở về thăm TX.TDM đều tỏ ý khen ngợi khi thấy thị xã của chúng ta ngày càng phát triển, bộ mặt đô thị ngày càng khang trang, sạch đẹp hơn với nhà phố cao tầng, các cửa hàng, cửa hiệu kinh doanh thi nhau mọc lên. Nhất là cơ sở hạ tầng của thị xã được quan tâm đầu tư nên nhiều con đường, tuyến đường ngày càng mở rộng, thông thoáng làm những người đi xa có dịp trở về thăm thị xã đều trầm trồ, thán phục. Tuy nhiên, nhiều du khách trong và ngoài tỉnh đều có chung nhận xét: TX.TDM tuy có sự phát triển, thay đổi vượt bật về nhiều mặt nhưng vẫn còn thiếu, đó là thiếu cây xanh trên đường phố, công viên.
Bờ kè đường Bạch Đằng có đoạn thi công đã lâu, các bồn trồng cây đã xây dựng sẵn nhưng chưa thấy bóng dáng cây xanh
Trước đây khi còn bé, tôi đã từng nhiều lần đi lại trên con đường được cho là đẹp nhất thị xã thời ấy - đường Hàng Dương (nay là đường Bạch Đằng), dù lúc ấy con đường này ngắn hơn bây giờ nhưng nó nổi tiếng trữ tình và thơ mộng bởi 2 hàng dương rũ bóng 2 bên đường, tạo điều kiện cho nhiều người, các cặp tình nhân có thể dừng chân trú nắng, tránh những cơn mưa rào hoặc dừng xe dưới những gốc cây cổ thụ ở đây để chuyện trò, tâm sự. Con đường Hàng Dương ở TX.TDM chắc hẳn luôn khắc sâu trong ký ức những người đã sinh ra, lớn lên và gắn bó với TX.TDM nhiều năm. Con đường ấy tuy nay vẫn còn, nhưng trải qua nhiều lần tỉnh và TX.TDM đầu tư nâng cấp để vừa tạo cảnh quan, vừa phục vụ các công trình dân sinh đô thị, một số cây xanh đã bị đốn hoặc dời đi... Đặc biệt là trong năm qua, đường Bạch Đằng đã được đầu tư làm lại các bờ kè, công viên dọc theo bờ kè... Đường tuy vẫn đẹp, vẫn thơ mộng nhưng hình như thiếu đồng bộ. Tuy cây xanh còn nhiều, đặc biệt là các cây cổ thụ nhưng mặt đường bên đối diện (dọc bờ kênh) có đoạn quá thiếu bóng cây xanh, mặc dù chúng ta vẫn thấy nhiều ô tròn, vuông được xây sẵn để trồng cây nhưng đã khá lâu rồi vẫn không thấy bóng cây ở đây. Nhiều lần đi chợ Thủ ngồi đợi người thân, hay nhiều buổi tối tiết trời oi bức, tôi cũng như nhiều người dân thị xã vẫn thường đến ngồi hóng mát trên những băng đá dọc bờ kè Bạch Đằng đều có cảm giác hụt hẫng, tiếc nuối vì một số đoạn ở đây thiếu hẳn bóng cây xanh nên đã làm giảm đi vẻ thoáng mát, đẹp đẽ của một con đường vốn đã nổi tiếng từ lâu.
Một địa điểm đáng quan tâm nữa là công viên nhỏ ở ngã sáu, đối diện chùa Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu. Khu vực này tuy có được đầu tư, chăm chút từ vấn đề vệ sinh, băng đá, ánh đèn... và đặc biệt có rất nhiều cây xanh nên nó là nơi thu hút thật đông đảo người dân thị xã cũng như người dân các địa phương khác trong và ngoài tỉnh đến ngồi hóng mát những buổi tối hoặc mỗi khi đi viếng chùa... Tuy nhiên, thật đáng tiếc khi nơi đây không thấy một bóng cây nào có tàn to, cho nên trừ buổi tối, còn ban ngày du khách tạm dừng chân hoặc người dân xung quanh thị xã không thể ngồi lâu ở công viên này vì quá hanh nắng mà công viên lại không có cây có tàn tương đối để người dân có thể tìm bóng râm để tránh nắng... Có lẽ vòng quanh trung tâm thị xã, nơi có thể tạm gọi là công viên để ngồi hóng mát, chuyện trò, tâm sự hiếm hoi là Công viên Phú Cường, vì bên cạnh những cây kiểng loại nhỏ, công viên này còn được trồng những cây có tàn to nên dễ dàng nhận thấy công viên thường thu hút đông đảo người dân thị xã và nơi khác dừng chân cả ban ngày lẫn ban đêm, đôi lúc nó bị quá tải vì người đông mà diện tích của công viên có giới hạn...
Và trong ký ức tôi vẫn còn nhớ mãi một khu đất nhỏ hình tam giác ở đối diện bên hông UBND phường Phú Cường cách đây mười mấy năm, lúc ấy nó được xây dựng thành một công viên nhỏ ngay gần chợ Thủ được gọi là Công viên Cây Xanh. Dù diện tích rất nhỏ, nhưng nó có quầy bán sinh tố, nước giải khát, điểm photocopy và đặc biệt nó có 4 - 5 cây xanh thuộc loại lâu năm, cho tàn rất lớn, che mát cả một góc đường. Nơi ấy, mỗi khi đi học về ngang hay đi chợ tôi và bạn bè vẫn thường ngồi uống nước nhìn dòng người qua lại và hàn huyên tâm sự cùng nhau. Khoảnh khắc ấy sao nghe thư thả và bình yên biết mấy. Nhưng rồi cùng với quá trình công nghiệp hóa, chỉnh trang đô thị, công viên này đã bị san bằng và quy hoạch thành điểm đậu xe ô tô ban ngày, ban đêm một số người buôn bán nhỏ tạm “chiếm dụng” để bán bông, trái cây, rau củ quả... Những lúc đi ngang đây, lòng cảm thấy bâng khuâng khi nhớ về cái công viên nhỏ với những gốc cây mát mẻ quý giá năm nào giữa lòng chợ Thủ...
Nói như vậy không phải hoàn toàn thị xã không còn bóng cây. Nhiều con đường trong thị xã vẫn rợp mát bóng cây, làm lòng người xao động và bình yên khi đi ngang qua nó, đó là những con đường như Thích Quảng Đức, 30-4 chạy dài, đường Nguyễn Văn Tiết, đường Phạm Ngọc Thạch... nhưng hình như vẫn còn thiếu nhiều lắm mảng xanh ở đô thị TX.TDM, nhất là những con đường, khu vực trung tâm tỉnh lỵ...
VÊ HÁT - BÌNH MINH