“Canh bạc” đầu năm của ông Macron

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 9-1 đã bổ nhiệm thủ tướng trẻ nhất lịch sử nước Pháp thời hiện đại, ông Gabriel Attal, sinh tháng 3-1989. Đây là bước đi gây chú ý nhất trong kỳ cải tổ nội các đầu năm 2024 nhằm tìm cách phục hồi nhiệm kỳ tổng thống thứ hai đầy khó khăn.

Trẻ và thăng tiến thần tốc

Chỉ trong hơn một thập kỷ, ông Gabriel Attal đã thăng tiến từ một nhân viên tập sự làm việc trong Bộ Y tế lên chức vụ cao thứ hai của nước Pháp. Đó là một quỹ đạo ngoạn mục, quá dễ dàng đối với một người có xuất thân như ông.

Bà cựu Thủ tướng Élisabeth Borne và tân Thủ tướng Gabriel Attal.

Ông Attal là con trai của Yves Attal, một luật sư và nhà sản xuất phim người gốc Do Thái đến từ Tunisia (đã qua đời vào năm 2015) và bà Marie de Couriss, xuất thân từ những người theo Chính Thống giáo đến từ Odesa (Ukraine). Ông lớn lên ở Paris, được đi học trường École Alsacienne, trường tư thục ưa thích của các bậc phụ huynh có uy tín về chính trị và nghệ thuật ở quận 6, Paris. Sau khi đỗ tú tài, ông theo học Đại học Sciences Po danh tiếng và lấy bằng thạc sĩ quản lý công.

Ông Attal nổi bật với đám đông bởi sự sẵn sàng lên tiếng trước công chúng về bất kỳ vấn đề ông thấy cần. Kỹ năng giao tiếp vượt trội cũng như khả năng suy nghĩ và phát biểu ứng khẩu khi trả lời các câu hỏi trước quốc hội đã khiến ông có biệt danh là “Người bắn tỉa từ ngữ”.

Tham vọng chính trị nhen nhóm khi ông tham dự một cuộc biểu tình phản đối ông Jean-Marie Le Pen khi nhà lãnh đạo cực hữu bước vào vòng 2 cuộc đấu với ông Jacques Chirac trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2002. Ông gia nhập đảng Xã hội vào năm 2006 và ủng hộ ứng cử viên tổng thống của đảng này, bà Ségolène Royal, trong cuộc bầu cử năm 2007. Vào năm 2012, sau một thời gian làm việc tại văn phòng của Bộ trưởng Y tế Marisol Touraine, mẹ của một người bạn cùng lớp với ông, Attal đã được làm việc toàn thời gian trong Bộ Y tế ở tuổi 23.

Năm 2016, ông rời đảng Xã hội để gia nhập đảng chính trị trung dung non trẻ En Marche của ông Macron, sau này trở thành La République En Marche (LREM). Kể từ đó, sự thăng tiến của ông trong các cấp bậc chính trị nhanh chóng và không thể ngăn cản được, cũng giống như ông Macron.

Trong những năm đầu nhiệm kỳ tổng thống của ông Emmanuel Macron, Attal là một trong nhóm thanh niên có học vấn cao, xuất thân khá giả được chọn để cố vấn và hỗ trợ vị tổng thống trẻ tuổi. Ông đã đảm nhiệm một số chức vụ chính trị cấp cao, bao gồm người đứng đầu LREM, người phát ngôn chính phủ trước khi được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Giáo dục khi mới 29 tuổi vào năm 2019, trở thành thành viên chính phủ trẻ nhất của nền Cộng hòa thứ Năm. Ông được bầu vào quốc hội tháng 6 năm ngoái.

Ông Attal được biết đến với biệt danh “tiểu Macron” về tham vọng, sự hiện diện mạnh mẽ trên truyền thông và chính trị trung dung, đồng thời được coi là gương mặt nổi tiếng và dễ nhận biết nhất trong bộ sậu các chính trị gia trẻ xung quanh Tổng thống Macron. Ông Attal đã trở thành cái tên quen thuộc với tư cách là người phát ngôn của chính phủ trong đại dịch COVID và được một số người coi là bậc thầy về giao tiếp chính trị. Là một diễn giả điềm tĩnh, cẩn thận và đôi khi có thể trở nên hung dữ trong các cuộc tranh luận chính trị trên truyền hình chống lại phe cực hữu, ông được biết đến là người tin rằng điều quan trọng là “nói được trái tim của mọi người”. Trong 5 tháng bảo vệ quan điểm cứng rắn về quyền lực và chủ nghĩa thế tục với tư cách là Bộ trưởng Giáo dục, uy tín của Bộ trưởng Attal tăng vọt trong các cuộc thăm dò ý kiến với tư cách là bộ trưởng được yêu thích nhất trong chính phủ.

Ông Attal cũng là thủ tướng đồng tính công khai đầu tiên của Pháp và có quan hệ tình cảm với nghị sĩ Stéphane Séjourné thuộc Nghị viện châu Âu ủng hộ đảng LREM của ông Macron.

Canh bạc đầu năm 2024 của ông Macron

Quyết định của Tổng thống Macron đưa ông Attal lên thay thế bà Élisabeth Borne trên ghế thủ tướng và cải tổ chính phủ được đánh giá là một sự thay đổi không hề đơn giản. Sylvain Maillard, người đứng đầu đảng LREM của ông Macron trong Quốc hội Pháp cho biết, có thể tin cậy Attal để thực hiện kế hoạch lớn của ông Macron dành cho đất nước.

Ông Macron viết trên X rằng, ông đang trông cậy vào nghị lực, tài năng và sức trẻ của Thủ tướng Attal để khôi phục lại tinh thần của năm 2017 - năm ông giành chiến thắng nhiệm kỳ đầu tiên và hứa sẽ cách mạng hóa nền chính trị Pháp. Kể từ năm 2022, nhiệm kỳ thứ hai của ông Macron diễn ra trong sự hỗn loạn của quốc hội bị chia rẽ kể từ khi ông mất đa số tuyệt đối ngay sau khi tái đắc cử tổng thống.

Tổng thống Macron đang cố gắng vượt qua năm khó khăn vừa qua, bao gồm những thay đổi về tuổi nghỉ hưu không được lòng dân và tranh cãi gần đây về việc đưa ra luật nhập cư cứng rắn đã chia rẽ đảng của ông mà một số người coi là một chiến thắng cho phe cực hữu của bà Marine Le Pen. Đây cũng là một nỗ lực nhằm nâng cao cơ hội cho đảng trung dung của ông Macron trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 6, nơi họ đang bỏ phiếu ủng hộ đảng Tập hợp Quốc gia (RN) cực hữu của bà Le Pen.

Thử thách thực sự của ông Attal sẽ đến khi ông đề ra dự án chính trị của mình tại quốc hội trong những ngày tới. Ông đã hứa sẽ ưu tiên kinh doanh, giới trẻ, cải thiện chế độ đãi ngộ công việc và giáo dục. Tuy nhiên, ông sẽ phải đối mặt với những khó khăn tương tự như người tiền nhiệm trong việc thông qua luật tại quốc hội.

Một cuộc thăm dò gần đây do tổ chức thăm dò Elabe thực hiện đăng trên tờ báo Les Échos cho thấy, đây sẽ là một cuộc bổ nhiệm đáng giá, với 36% người trả lời tin rằng ông Attal sẽ trở thành một thủ tướng giỏi.

Theo TTXVN

• Hành trình ly kỳ của ông Trump từ tổng thống thất cử đến tổng thống đắc cử Mỹ (09/11)