Chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học không chỉ kiểm soát được dịch bệnh, bảo vệ đàn vật nuôi, mang lại lợi ích cho người chăn nuôi mà còn góp phần bảo đảm mục tiêu tăng trưởng của ngành nông nghiệp Bình Dương. Tuy nhiên, để phát triển chăn nuôi an toàn sinh học một cách bền vững thì cần hướng tới việc xây dựng vùng chăn nuôi an toàn theo hướng tập trung, quy mô lớn.
Mô hình chăn nuôi heo ứng dụng CNC tại xã Hiếu Liêm, huyện Bắc Tân Uyên thuộc hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân
Chăn nuôi công nghệ cao
Là một trong những tỉnh công nghiệp hàng đầu của cả nước, ngành nông nghiệp chỉ chiếm gần 3% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, nhưng ngành chăn nuôi vẫn tiếp tục duy trì phát triển ổn định. Trung bình hàng năm tổng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh tăng khoảng 9%, đến nay tổng đàn gia súc ước đạt trên 960.000 con, tổng đàn gia cầm ước đạt trên 13 triệu con.
Cơ cấu ngành chăn nuôi của tỉnh được chuyển đổi mạnh mẽ từ chăn nuôi hộ gia đình quy mô nhỏ sang chăn nuôi quy mô trang trại ứng dụng công nghệ cao (CNC). Hiện trên toàn tỉnh, chăn nuôi ứng dụng CNC tiếp tục phát triển với 149 trang trại đầu tư chăn nuôi gà giống, gà đẻ trứng và gà thịt với tổng đàn trên 8,3 triệu con, chiếm 68% tổng đàn; chăn nuôi heo thịt, heo giống chất lượng cao có 253 trang trại với tổng đàn gần 679.000 con, chiếm 71% tổng đàn.
Theo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh, mô hình chăn nuôi theo hướng CNC được hiểu là việc ứng dụng những công nghệ hiện đại, tiên tiến vào sản xuất, bao gồm: Cơ giới hóa, tự động hóa, ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, sử dụng các giống vật nuôi có năng suất và chất lượng cao nhằm đạt hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững theo hướng công nghiệp, bảo vệ môi trường, định hướng xuất khẩu. Việc áp dụng mô hình chăn nuôi CNC giúp giảm bớt sức lực, thời gian cho người lao động; nâng cao độ chính xác, tốc độ làm việc và tối ưu chi phí; giúp xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường một cách triệt để nên đã được xem là xu hướng tích cực cho ngành chăn nuôi hiện nay.
Thực tế cho thấy trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều công ty, trang trại chăn nuôi tư nhân là điểm sáng trong việc áp dụng chăn nuôi CNC, như: Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam, Công ty TNHH Emivest Feedmill Việt Nam, hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân, Công ty Cổ phần 3F Việt… Ngoài ra, còn có 3 dự án chăn nuôi ứng dụng CNC với quy mô lớn là: Công ty Cổ phần Anova Agri Bình Dương, Khu nông nghiệp ứng dụng CNC Tiến Hùng, Công ty TNHH Ba Huân với tổng diện tích đất được giao là 567,91 ha và quy mô tổng đàn khoảng 1,3 triệu con gà, trên 850 con bò sữa.
Ông Nguyễn Trung Nghĩa, Trưởng phòng Quản lý dịch bệnh - Chi cục Chăn nuôi Thú y và Thủy sản tỉnh, cho biết hầu hết các trang trại chăn nuôi CNC đều được xây dựng theo mô hình chuồng kín, trại lạnh có điều hòa nhiệt độ, hệ thống quạt thông gió và áp dụng theo nguyên tắc “cùng vào - cùng ra” để bảo đảm an toàn sinh học. Đồng thời, các trang trại áp dụng tự động hóa quá trình chăn nuôi quy mô công nghiệp, sử dụng hệ thống phân phối và định lượng thức ăn tại chuồng, hệ thống tiêu độc khử trùng tự động… Qua đó, đã góp phần nâng cao năng suất chăn nuôi và đạt hiệu quả phòng, chống dịch bệnh.
Hiệu quả rõ nét
Thực tế đã cho thấy, các mô hình chăn nuôi CNC đã chứng minh được hiệu quả rõ nét đối với công tác phòng, chống dịch bệnh. Ông Nguyễn Trung Nghĩa cho biết thêm bệnh dịch tả heo châu Phi năm 2020 đã làm tổng đàn heo toàn tỉnh thời điểm này giảm. Tuy nhiên, điểm chú ý là số lượng heo giảm đến 60% chỉ xảy ra ở các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ, đối với các công ty có vốn đầu tư nước ngoài và các trang trại chăn nuôi áp dụng CNC tổng đàn heo tăng 1,35%. Qua đó cũng đã cho thấy việc tái đàn chăn nuôi sau dịch bệnh chỉ có thể thực hiện hiệu quả tại các trang trại chăn nuôi CNC được xây dựng theo mô hình chuồng kín bảo đảm an toàn sinh học.
Gần đây nhất là việc áp dụng thành công mô hình chăn nuôi CNC để phòng, chống dịch bệnh tại Hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân. Hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân được xây dựng theo mô hình trại lạnh và áp dụng theo nguyên tắc “cùng vào - cùng ra”, sản xuất ra loại thịt chất lượng cao cung cấp cho thị trường thịt cả nước. Ông Võ Bá Cang, chủ hệ thống trang trại heo Vĩnh Tân, cho biết năm 2012, trại heo Vĩnh Tân 5 được khởi công xây dựng tại xã Minh Thạnh, huyện Dầu Tiếng, với quy mô trại lên tới hơn 20.000 heo thịt. Tiếp bước sự phát triển đó, hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân tiếp tục được mở rộng, đến nay trại Vĩnh Tân có 2 trại nái sinh sản và 4 trại thịt đang hoạt động, với tổng đàn 6.500 heo nái sinh sản và hơn 40.000 heo thịt.
Trên địa bàn tỉnh có 4 trang trại chăn nuôi mô hình CNC của hệ thống trại chăn nuôi Vĩnh Tân được Cục Thú y cấp giấy chứng nhận là cơ sở an toàn dịch bệnh đối với bệnh dịch tả heo châu Phi. Ngoài ra, kết quả công tác phòng, chống dịch trong những năm vừa qua của ngành thú y cũng cho thấy hầu hết các trường hợp xảy ra bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đều được phát hiện tại các hộ chăn nuôi không áp dụng mô hình CNC.
Như vậy, có thể nhận thấy rằng nguy cơ tiềm ẩn trước những dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm, đặc biệt là bệnh cúm gia cầm có thể lây lan sang người thì việc đẩy mạnh thực hiện các mô hình chăn nuôi CNC trên địa bàn tỉnh Bình Dương trong thời gian qua là hướng đi phù hợp, là giải pháp quan trọng, mang tính quyết định tới hiệu quả của công tác phòng, chống dịch bệnh và hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững.
THOẠI PHƯƠNG