Từ ngày 11-8-2013, theo Thông tư 86/2013/TT-BTC, chế độ ưu tiên về hải quan cho các doanh nghiệp (DN) đủ điều kiện sẽ chính thức được áp dụng. Theo đó, chế độ ưu tiên này được áp dụng cho 3 loại DN: DN được ưu tiên trong xuất nhập khẩu (XNK) tất cả các mặt hàng, loại hình XNK (loại 1); DN được ưu tiên trong XK hàng hóa là nông sản, thủy sản, dệt may, da giày và NK hàng hóa là nguyên phụ liệu để sản xuất hàng hóa XK (loại 2); DN được cấp giấy chứng nhận là DN công nghệ cao được ưu tiên trong NK hàng hóa phục vụ sản xuất, XK sản phẩm công nghệ cao (loại 3). Trong đó, DN ưu tiên loại 2 được bổ sung thêm các đối tượng XK hàng hóa là dệt may, da giày và NK hàng hóa là nguyên phụ liệu để sản xuất hàng hóa XK. Cũng theo Thông tư 86, thời hạn áp dụng chế độ ưu tiên cho DN là 24 tháng, tăng thêm 12 tháng so với quy định hiện hành. Từ ngày 15-8, theo Nghị định 61/2013/NĐ-CP, DN Nhà nước được đặt vào tình trạng giám sát tài chính đặc biệt nếu tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm hoặc qua công tác giám sát tài chính, kiểm toán phát hiện có tình hình tài chính thuộc 1 trong 4 trường hợp sau: Kinh doanh thua lỗ, có hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu vượt quá mức an toàn theo quy định; có số lỗ phát sinh từ 30% vốn chủ sở hữu trở lên hoặc số lỗ lũy kế lớn hơn 50% vốn chủ sở hữu; có hệ số khả năng thanh toán nợ đến hạn nhỏ hơn 0,5; báo cáo không đúng thực tế về tài chính, làm sai lệch lớn kết quả kinh doanh của DN. Ngoài ra, DN sẽ phải thực hiện công khai thông tin tài chính theo định kỳ 6 tháng và hàng năm.  Lĩnh vực thương mại Cũng từ ngày 15-8, Nghị định 67/2013/NĐ-CP bổ sung thêm các điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận đầu tư trồng cây thuốc lá, mua bán, chế biến nguyên liệu thuốc lá, sản xuất và mua bán sản phẩm thuốc lá. Theo đó, để được cấp Giấy phép bán buôn sản phẩm thuốc lá, DN phải có hệ thống bán buôn với ít nhất từ 2 thương nhân bán lẻ sản phẩm thuốc lá, kho hàng có tổng diện tích tối thiểu 50m2, có năng lực tài chính tối thiểu 1 tỷ VND… Ngoài ra, vấn đề xuất khẩu thuốc lá nhằm mục đích thương mại cũng được quy định chi tiết tại thông tư.  Lĩnh vực trách nhiệm hình sự Từ ngày 15-8, theo Thông tư liên tịch số 10/2013/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC-BTC hướng dẫn xét xử một số tội danh liên quan tới lĩnh vực thuế, tài chính - kế toán và chứng khoán sẽ chính thức có hiệu lực với một số nội dung đáng chú ý sau: Đối với phạm tội trốn thuế trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng khác tại khoản 3 Điều 161 của BLHS được hiểu là tuy số tiền trốn thuế từ 300 đến dưới 600 triệu đồng nhưng đồng thời thực hiện một trong các hành vi liên quan về tội phạm độc lập mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ bị phạt tù từ 2 đến 7 năm. Ngoài ra, cũng theo TTLT 10, đối với tội danh “Thao túng giá chứng khoán” tại Điều 181c BLHS sửa đổi 2009, vấn đề hậu quả của tội phạm được xác định là gây hậu quả nghiêm trọng là gây thiệt hại vật chất cho nhà đầu tư với số tiền từ 1 tỷ đồng đến dưới 3 tỷ đồng; gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng là gây thiệt hại về vật chất cho nhà đầu tư với số tiền từ 3 tỷ đồng trở lên. Ngoài hậu quả về vật chất, tội này có thể gây ra hậu quả phi vật chất như gây ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước về thị trường chứng khoán; làm mất niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán.  Lĩnh vực công nghệ thông tin Theo quy định tại Nghị định 64/2013/NĐ-CP, từ ngày 15-8, mức phạt tiền tối đa trong hoạt động khoa học và công nghệ, chuyển giao công nghệ đối với cá nhân vi phạm là 50 triệu đồng, đối với tổ chức vi phạm là 100 triệu đồng và đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức vi phạm bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Mức xử phạt đối với hành vi kinh doanh dịch vụ chuyển giao công nghệ cũng tăng mạnh so với trước đây: phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng với hành vi kinh doanh dịch vụ chuyển giao công nghệ không đúng với nội dung trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng nếu kinh doanh mà không có giấy chứng nhận, trước đây là 5 - 10 triệu đồng và 10 - 20 triệu đồng với hành vi tương ứng. Bên cạnh đó, hành vi cho thuê, cho mượn giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học công nghệ sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 15 triệu đồng, tăng gấp 3 lần so với mức trước đây. N.CAO