Thời gian qua, Công an (CA) huyện Phú Giáo cùng các đơn vị chức năng đã chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh có hiệu quả với tội phạm vi phạm pháp luật trong lĩnh vực môi trường. Tuy nhiên, theo đánh giá tội phạm trong lĩnh vực này ngày càng có nhiều thủ đoạn nhằm qua mắt lực lượng chức năng.
Lực lượng chức năng đang khám nghiệm hiện trường vụ chôn lấp rác thải tại xã Tân Long
Quyết liệt ngăn chặn
Những năm gần đây, huyện Phú Giáo đang định hướng phát triển các khu, cụm công nghiệp nhằm thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Do đó, các nhà đầu tư xin chủ trương san lấp, cải tạo mặt bằng để tận thu khoáng sản làm đường giao thông nông thôn. Bên cạnh đó, ngành chức năng còn cấp phép đào ao nuôi trồng thủy sản để tận thu khoáng sản, chủ yếu phục vụ vật liệu cho việc làm đường giao thông nông thôn và liên huyện.
Bên cạnh những tổ chức, cá nhân chấp hành nghiêm quy định pháp luật thì vẫn có một số trường hợp lợi dụng chủ trương trên để trục lợi, khiến tình hình vi phạm pháp luật về lĩnh vực quản lý khoáng sản trên địa bàn huyện Phú Giáo diễn biến phức tạp. Trong đó nổi lên hành vi lợi dụng cải tạo, san lấp mặt bằng để tận thu, khai thác khoáng sản trái phép.
Đối với lĩnh vực môi trường, một số tổ chức, cá nhân vì lợi nhuận mà có hành vi xả thải, xử lý chất thải công nghiệp trái phép, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Từ năm 2019 đến tháng 8-2022, lực lượng chức năng huyện Phú Giáo đã phát hiện 24 vụ vi phạm trong lĩnh vực môi trường với các hành vi như đổ, thải, tiếp nhận và chôn lấp chất thải trái phép.
Điển hình gần đây, CA huyện Phú Giáo phối hợp với các đơn vị chức năng đã phát hiện, xử lý một cơ sở sản xuất muối có hành vi chôn lấp, đổ thải hơn 2.100 tấn chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Theo điều tra, cơ sở sản xuất muối trên thuộc ấp 7, xã Tân Long do bà Dương Thị Vân (SN 1975, ngụ huyện Bàu Bàng) quản lý điều hành. Tổng diện tích đất đã sử dụng để sản xuất muối và đổ, chôn lấp chất thải hơn 4.000m2 gồm nhà kho, kho chứa phế liệu nhựa, lò nấu và bể chứa nước muối. Khu vực đổ, chôn lấp chất thải trái phép có tổng diện tích hơn 900m2 với số lượng chôn chất thải hơn 2.100 tấn là da vụn, vải vụn, đế giày, tro xỉ...
Theo điều tra vào tháng 8-2020, bà Vân thành lập cơ sở sản xuất muối và giao cho con ruột đứng tên chủ sử dụng đất và chủ cơ sở sản xuất muối nhưng bà Vân trực tiếp quản lý, điều hành hoạt động cơ sở. Từ khoảng tháng 9-2020 đến khi bị phát hiện, bà Vân sử dụng chất thải công nghiệp như vải vụn, giấy vụn, bọc nylon... để đốt lò sản xuất muối. Số chất thải này bà mua lại từ các tài xế xe tải vận chuyển rác thải cho công ty sản xuất giấy, giày da trên địa bàn. Nếu chất thải khô thì bà Vân chỉ đạo công nhân sử dụng đốt lò, còn chất thải ướt thì thu phí mỗi xe 500.000 đồng và đổ số chất thải này xuống hố để đốt, chôn lấp.
Với cách làm này, bà Vân đã thu lợi được số tiền khoảng 36 triệu đồng từ việc cho các xe tải loại 2,5 tấn đổ chất thải công nghiệp ướt trên diện tích thửa đất. Làm việc với cơ quan chức năng, bà Vân không cung cấp được hồ sơ giấy tờ liên quan đến công tác chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường trong quá trình chôn, lấp, đổ chất thải.
Cơ quan chức năng đã yêu cầu cơ sở chôn, lấp rác thải trái phép này chấm dứt việc tiếp nhận, chôn lấp, đổ chất thải và tiến hành tạm giữ phương tiện; thu các mẫu chất thải tại vị trí chôn lấp để phân tích chất thải, phục vụ cho quá trình điều tra, giải quyết vụ việc theo quy định.
Kiên quyết xử lý các cơ sở vi phạm Ngày 20-9, qua trao đổi với P.V Báo Bình Dương, thượng tá Bồ Văn Cúc, Trưởng CA huyện Phú Giáo (ảnh) cho biết địa phương luôn tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp hoạt động nhưng phải bảo đảm các tiêu chí theo quy định của pháp luật, không vì lợi nhuận mà gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân. Đối với các vụ việc bị phát hiện vi phạm trong lĩnh vực môi trường, khi đủ cơ sở, CA huyện Phú Giáo sẽ khởi tố vụ án để điều tra theo quy định của pháp luật. |
Chủ động phòng ngừa
Thượng tá Bồ Văn Cúc, Trưởng CA huyện Phú Giáo, cho biết qua công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực môi trường trên địa bàn huyện cho thấy nổi lên thủ đoạn lợi dụng việc được cấp phép san lấp, cải tạo mặt bằng để tận thu, khai thác khoáng sản trái phép; đổ và chôn lấp chất thải. Các đối tượng lợi dụng việc được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, chuyển đổi mục đích đất vườn, đất nông nghiệp (đào ao nuôi cá, cải tạo đất vườn, đất ruộng...) để khai thác, vận chuyển khoáng sản cát, sỏi, đá, đất sét gạch trái phép. Một số trường hợp “núp bóng” đầu tư xây dựng chuồng trại, chăn nuôi thủy sản, nhà xưởng nhưng lại không tiến hành xây dựng mà cho đối tượng từ địa bàn khác thuê hoặc đến thực hiện hành vi đổ, chôn lấp chất thải, san lấp mặt bằng gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân xung quanh. Những hành vi trên thường diễn ra ở địa bàn rộng lớn, hẻo lánh, dân cư thưa thớt, khiến lực lượng chức năng gặp khó khăn trong công tác nắm tình hình, phát hiện vụ việc.
Theo thượng tá Cúc, hàng năm CA huyện Phú Giáo đều tiến hành thu thập danh sách tổ chức, cá nhân có và không có giấy phép khai thác khoáng sản (đất sỏi đỏ, cát), san lấp, cải tạo mặt bằng, đào ao nuôi trồng thủy sản từ ngành chức năng để phục vụ cho công tác nghiệp vụ, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan. Đồng thời, CA huyện còn chủ động tham mưu UBND huyện kế hoạch phối hợp với ngành chức năng tuyên truyền, hướng dẫn và kiểm tra đối với lĩnh vực khoáng sản và bảo vệ môi trường trên địa bàn.
“Lãnh đạo CA huyện thường xuyên chỉ đạo các đội nghiệp vụ, CA các xã, thị trấn tăng cường nắm tình hình, lên danh sách địa bàn trọng điểm để phục vụ công tác điều tra, xác minh, xử lý kịp thời vụ việc ngay từ ban đầu. Khi xử lý vi phạm về khai thác khoáng sản và đổ thải trái phép, CA huyện yêu cầu đối với các bên liên quan làm cam kết, nếu tiếp tục vi phạm sẽ bị xử lý bằng hình thức cao hơn. Ngoài ra, CA huyện còn chủ động phối hợp với các ngành chức năng trao đổi những thông tin liên quan đến phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm kinh tế, môi trường để phục cho công tác chuyên môn”, thượng tá Cúc cho biết thêm.
Từ năm 2018-2020, ngành chức năng đã cấp phép cho 32 tổ chức, cá nhân san lấp, cải tạo mặt bằng và tận thu, khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Phú Giáo. Tuy nhiên, theo Quyết định số 25/2020/ QĐ-UBND ngày 9-10-2020 của UBND tỉnh về việc bãi bỏ toàn bộ Quyết định số 06/2015/QĐ-UBND ngày 11-3-2015 của UBND tỉnh ban hành quy định về quản lý, cấp phép khai thác đất, san lấp khi cải tạo mặt bằng trên địa bàn tỉnh thì từ năm 2020 đến nay, UBND huyện Phú Giáo không có thẩm quyền cho phép cải tạo mặt bằng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện. Theo thống kê của CA huyện Phú Giáo, từ năm 2019 đến tháng 8-2022, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý hành chính 42 vụ vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoảng sản, đất đai. Các hành vi bị phát hiện, xử lý chủ yếu là khai thác khoáng sản trái phép, sử dụng đất không đúng mục đích, hủy hoại đất, không có giấy phép san lấp mặt bằng… Trong các vụ việc, đối tượng thường lợi dụng địa hình đồi đất gần sông, suối để xin chủ trương san lấp mặt bằng, đào ao nuôi trồng thủy sản nhưng thực chất là tận thu, khai thác khoáng sản trái phép. |
N.HẬU - V.CHÂU