Thời gian qua, Công an tỉnh đã triển khai nhiều kế hoạch để ngăn chặn hoạt động khai thác cát trái phép trên các tuyến sông ở địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, do lợi nhuận cao từ việc khai thác trái phép cát mang lại, các đối tượng đã thực hiện nhiều phương thức, thủ đoạn khiến tình hình khai thác trái phép diễn biến phức tạp trên tuyến sông Sài Gòn và sông Thị Tính, gây bức xúc trong dư luận.
Các phương tiện ghe, tàu khai thác cát trái phép ngày 20-12- 2019 bị lực lượng công an tạm giữ
Nhiều cách đối phó
Thực hiện chỉ đạo của Giám đốc Công an tỉnh về việc tăng cường công tác tuần tra kiểm soát hoạt động khai thác cát trái phép trên tuyến sông Sài Gòn, ngày 20-12-2019, tổ công tác thuộc Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh và Đội Cảnh sát kinh tế - ma túy Công an TX.Bến Cát tuần tra đã phát hiện 1 ghe gỗ không có số hiệu đang bơm hút cát từ lòng sông Sài Gòn tại đoạn qua phường Tương Bình Hiệp, TP.Thủ Dầu Một.
Phát hiện có lực lượng chức năng, các đối tượng nhảy xuống sông bơi vào bờ bỏ trốn. Tiếp tục kiểm tra, lực lượng công an phát hiện, bắt quả tang 1 ghe gỗ khác số hiệu đăng ký SG-3280 đang bơm hút được 10m3 cát lậu tại đoạn sông Thị Tính qua xã Phú An, TX.Bến Cát. Một ghe khác tại khu vực này không có số hiệu đăng ký cũng đang bơm hút cát lên ghe với số lượng 20m3. Hiện vụ việc đang tiếp tục được cơ quan công an xử lý. Số ghe và tang vật thu giữ được Công an TX.Bến Cát bố trí lực lượng thường xuyên trông coi.
Qua công tác điều tra của lực lượng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh, nhận thấy các đối tượng đã lợi dụng thiếu sót trong quy định của pháp luật; địa hình phức tạp của các tuyến sông để thực hiện khai thác cát trái phép vào ban đêm. Khi bị lực lượng chức năng phát hiện, các đối tượng đã manh động chống trả và tìm cách bỏ trốn khỏi hiện trường.
Trung tá Phan Minh Tuấn, Phó trưởng Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh, cho biết tuyến sông Sài Gòn có chiều dài hơn 100km trên địa bàn tỉnh Bình Dương; sông Thị Tính có chiều dài khoảng 75km với nhiều đặc điểm thuận lợi cho các đối tượng thực hiện hành vi khai thác cát trái phép vào ban đêm. Bên cạnh đó, hiện nay UBND tỉnh đã cấp phép cho một số doanh nghiệp nạo vét trên sông Thị Tính nhưng hồ sơ thủ tục thì chưa được hoàn thiện nên chưa được phép hoạt động, do đó các đối tượng lợi dụng điểm sơ hở này để điều các phương tiện thực hiện các dự án nạo vét sông lợi dụng đêm khuya, địa bàn sông nước hiểm trở để thực hiện hành vi khai thác cát trái phép. Ngoài ra, hai bên bờ tuyến sông này tập trung nhiều bến thủy nội địa để tập kết cát, các đối tượng đã lợi dụng việc này để đem cát khai thác trái phép tiêu thụ.
Trung úy Nguyễn Bảo Trung, Cán bộ Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh, cho rằng các đối tượng khai thác cát trái phép là những nhóm đối tượng khai thác khoáng sản không có giấy phép nạo vét, tu dưỡng lòng sông, lợi dụng nơi vắng vẻ, địa hình phức tạp, giáp ranh nhiều tỉnh để né tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng để thực hiện hành vi bơm, hút cát trái phép. Nhóm đối tượng này sử dụng các phương tiện chứa cát như những ghe “bầu” được thiết kế dưới 50m3, nên khi bị lực lượng chức năng kiểm tra, thì không bị tịch thu phương tiện cũng như khởi tố hình sự. Nguy hiểm hơn, khi bị lực lượng chức năng phát hiện, các đối tượng “manh động” dùng vũ lực chống trả lực lượng chức năng và tiến hành nhấn chìm tàu, ghe, phương tiện xuống lòng sông.
Quyết tâm chấn chỉnh
Trước tình hình trên, Giám đốc Công an tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt công tác kiểm tra hoạt động khai thác cát trái phép trên các tuyến sông. Tại Hội nghị tổng kết Ban chỉ đạo 138 TX.Bến Cát năm 2019, đại tá Trần Văn Chính, Phó Giám đốc Công an tỉnh thành viên Ban chỉ đạo 138 tỉnh đã nhấn mạnh các lực lượng phải tập trung giải quyết vấn đề khai thác cát trái phép nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về tài nguyên, khoáng sản.
Ngay sau khi kế hoạch việc phối hợp kiểm tra xử lý hoạt động, khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát trái phép và xả thải vào các tuyến sông của Giám đốc Công an tỉnh được ban hành, Công an TX.Bến Cát đã chỉ đạo Đội Cảnh sát kinh tế - ma túy tập trung lực lượng phương tiện, phối hợp với các đơn vị chức năng có liên quan, thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ nhằm phát hiện, kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm.
Thượng tá Nguyễn Văn Hùng, Phó trưởng Công an TX.Bến Cát, cho biết thời gian qua, tình hình khai thác cát trái phép trên sông Thị Tính và sông Sài Gòn diễn ra hết sức phức tạp, trên cơ sở chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, Công an TX.Bến Cát đã xây dựng kế hoạch triển khai, tập trung lực lượng, phương tiện để xử lý hành vi khai thác cát trái phép trên 2 tuyến sông này. Trong kế hoạch này, giao lực lượng công an làm đơn vị chủ công và phối hợp với Phòng Tài nguyên - Môi trường TX.Bến Cát, công an các xã, phường tiến hành kiểm tra thường xuyên liên tục ngày cũng như đêm dọc trên 2 tuyến sông. Qua kiểm tra, Công an TX.Bến Cát đã phát hiện 3 trường hợp vi phạm, tạm giữ 5 ghe và 200m3 cát của các nhóm đối tượng khai thác cát trái phép. Hiện vụ việc đang được tiếp tục xác minh làm rõ các hồ sơ pháp lý của các ghe này để xử lý theo quy định của pháp luật.
Để thực hiện tốt việc phát hiện, xử lý đối với các hành vi khai thác vận chuyển, kinh doanh cát trái phép trên các tuyến sông, không để xảy ra tình hình phức tạp, mất an ninh trật tự do hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát trái phép xảy ra phổ biến, ngoài sự vào cuộc của cơ quan công an thì cần sự chung tay của chính quyền các cấp với các hoạt động, như: Phát động phong trào quần chúng tham gia tố giác tội phạm bơm hút cát trái phép để kịp thời kiểm tra xử lý; đẩy mạnh việc tuyên truyền trong toàn xã hội, từ đó nâng cao ý thức xã hội về bảo vệ môi trường một cách tự giác và tự nguyện; tiếp tục quan tâm hỗ trợ kinh phí để trang bị các phương tiện cần thiết cho lực lượng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh trong thời gian tới.
Trong năm 2019, lực lượng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh đã phát hiện, ngăn chặn 150 vụ vi phạm pháp luật về khai thác cát, trong đó phát hiện 90 cá nhân, 10 tổ chức; chuyển khởi tố 25 vụ với 29 bị can; xử phạt vi phạm hành chính với số tiền trên 1,8 tỷ đồng; tịch thu 50 xà lan, 40 máy nổ, 100m ống hút, 5.000m3 cát bị khai thác trái phép. |
NGUYỄN PHỤNG - THÀNH QUANG