Dù trải qua nhiều thăng trầm, nhưng đờn ca tài tử (ĐCTT) Bình Dương vẫn có sức sống bền bỉ và lan tỏa mạnh mẽ tại nhiều sân chơi trong tỉnh. Các nghệ nhân và tài tử đã có nhiều nỗ lực gầy dựng, để duy trì và lưu truyền loại hình nghệ thuật dân gian đặc trưng của vùng đất Nam bộ, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại từ sinh hoạt truyền lửa tại địa phương đến đưa “quân” đi giao lưu khắp nơi.
Tiết mục “Thú cầm ca” do Văn Út, Ngọc Của, Hồng Thẩm, Việt Khải (CLB ĐCTT Bình Dương) trình diễn
Đậm đà nghĩa tình
Vào những ngày mưa bão, có dịp hội ngộ cùng các tài tử, nghệ nhân và thưởng thức ĐCTT, lòng tôi bỗng thấy ấm áp vô cùng. Bởi các tài tử và nghệ nhân đã không quản ngại đường xa, mưa lạnh đến Bình Dương giao lưu những giai điệu ngọt ngào để truyền cho nhau động lực giữ lửa đam mê.
Sân khấu tại hội trường trường Trung cấp Mỹ thuật - Văn hóa Bình Dương hôm ấy đón nhiều vị khách đến từ tỉnh Bình Phước và Đồng Nai. Tay bắt mặt mừng, mọi người truyền hơi ấm cho nhau bằng những lời chào hỏi chân tình. Khi tiếng nhạc tấu lên, lời ca ngân nga hòa điệu, ai nấy đều khoan khoái. Mở màn đầy ấn tượng với tiết mục “Thú cầm ca” do Văn Út, Ngọc Của, Hồng Thẩm, Việt Khải (Câu lạc bộ (CLB) ĐCTT Bình Dương) trình diễn, chương trình đã khơi gợi niềm hứng khởi trong mỗi trái tim mộ điệu đờn ca.
Tiếp nối chương trình, tài tử ca Đình Phước (CLB ĐCTT Sắc Màu, TP.Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước) đã trình bày thể điệu lưu thủy trường “Về Bình Dương”. Anh Phước nói mong muốn có dịp đến Bình Dương ca một bài làm kỷ niệm đã được anh ấp ủ từ lâu. Nay được trình diễn “Về Bình Dương” trước các tài tử, nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân nhân dân làm anh Phước càng mãn nguyện. “Bình Dương chơi ĐCTT rất bài bản, đờn hay, ca cũng ngọt ngào, đa dạng các thể điệu…”, anh Phước nói thêm.
Còn với tài tử ca Ngọc Hương (CLB ĐCTT Phương Nam, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai), các nghệ nhân đờn trong chương trình rất lão luyện, bài nào cũng chơi rất hay nên khi chị lên sân khấu cất tiếng ca càng thấy tự tin và dâng trào nhiều cảm xúc. “Ước gì thời gian dừng lại chỗ này, để được đắm chìm cùng những giai điệu ngũ cung tuyệt vời”, Ngọc Hương tâm đắc chia sẻ.
Trò chuyện với chúng tôi, nghệ nhân nhân dân Thu Hồng, CLB ĐCTT Bình Dương, cho biết chương trình giao lưu ĐCTT “Bình Dương - Bình Phước - Đồng Nai” do Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh tổ chức. Góp mặt trong chương trình có 3 đơn vị, gồm: CLB ĐCTT Bình Dương, CLB ĐCTT Sắc Màu (TP.Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước) và CLB ĐCTT Phương Nam (huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai). Thông qua chương trình, thành viên các CLB đã có dịp giao lưu, học hỏi lẫn nhau về kỹ năng trình diễn và sinh hoạt ĐCTT ở địa phương. Qua đó, chương trình góp phần thắt chặt tình đoàn kết giữa các tài tử, nghệ nhân để động viên nhau phát huy những giá trị độc đáo của loại hình nghệ thuật được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Kết nối những trái tim mộ điệu
Phấn khởi khi tiếp đón 2 đơn vị bạn về giao lưu, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Sáng, Chủ nhiệm CLB ĐCTT Trung tâm Văn hóa tỉnh, cho biết những ngày qua CLB ĐCTT Bình Dương cũng đã có những chuyến giao lưu tại các tỉnh, thành bạn đầy kỷ niệm. Mới đây là các chuyến giao lưu tại Đồng Tháp, Bình Phước, TP.Hồ Chí Minh… Đặc biệt, nhiều nghệ nhân và tài tử Bình Dương còn góp mặt trong chương trình “Hội ngộ đờn ca” do Đài Phát thanh - Truyền hình TP.Hồ Chí Minh tổ chức.
Bên cạnh đó, trong tỉnh còn có nhiều hội thi, liên hoan ĐCTT - cải lương rất hấp dẫn, thu hút đông thí sinh tham gia và khán giả mộ điệu đến xem, cổ vũ. Tuy ĐCTT hiện nay không thịnh như ngày xưa, nhưng dòng chảy đam mê và sức lan tỏa tại các sân chơi vẫn luôn mạnh mẽ.
Ghi nhận của P.V tại các đường Hồ Văn Mên, Cách Mạng Tháng Tám (TP.Thuận An), nhiều quán “hát với nhau” thường xuyên có nhiều tài tử, nghệ nhân đến giao lưu. Tại đây, các tài tử không chỉ thỏa sức thể hiện niềm đam mê mà còn có dịp lắng nghe những lời góp ý chân thành từ khán giả mộ điệu, để có thể hát hay hơn. Tại các sân khấu này, thỉnh thoảng lại xuất hiện những giọng ca rất tiềm năng.
Tài tử ca Kim Anh (CLB ĐCTT TP.Thuận An), cho biết tại chương trình “Âm nhạc đường phố” trong Lễ hội “Lái Thiêu mùa trái chín 2023”, đơn vị đã có dịp biểu diễn phục vụ rất nhiều du khách. Trong số đó, nhiều tài tử đã ngẫu hứng tham gia giao lưu và ca rất hay. Để kết nối với những giọng ca tiềm năng này, chủ nhiệm CLB đã thăm hỏi và ghi lại số điện thoại, mời họ cùng tập luyện, sinh hoạt thường xuyên cùng đơn vị để tham gia giao lưu với các đơn vị bạn.
THỤC VĂN