Doanh nghiệp tuyển dụng có xu hướng yêu cầu cao về kỹ năng, thái độ làm việc…

Trong quý IV-2023 và những ngày đầu tháng 1-2024, nhiều doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh đang tuyển dụng lao động với số lượng khá lớn, nhưng đa phần vẫn ưu tiên lao động (LĐ) có tay nghề, thái độ làm việc tốt; nhóm LĐ ngoài 45 tuổi khó xin được công việc ổn định. Theo ông Nguyễn Thanh Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, thị trường lao động (TTLĐ) vẫn chưa thoát khỏi những ảnh hưởng tiêu cực, người lao động (NLĐ) vẫn còn bấp bênh với việc làm, thu nhập. DN tuyển dụng có xu hướng yêu cầu cao về kỹ năng, thái độ làm việc và sức khỏe tốt đối với nguồn nhân lực.

 Dự báo trong năm 2024, thị trường lao động còn nhiều biến động, nhóm lao động phổ thông nên gắn bó với công việc đang có

 - Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về tình hình lao động, việc làm trên địa bàn tỉnh trong năm 2023?

- Cùng chịu tác động của các yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế, TTLĐ năm 2023 vận động không ổn định, nhiều biến động và khó dự báo. Nhu cầu tuyển dụng của các DN tập trung chủ yếu ở quý I và quý IV; quý II và quý III rất ảm đạm, gần như bão hòa khi hầu hết các DN thiếu đơn hàng, ngưng tuyển dụng. Nhu cầu về LĐ của các DN không nhiều về số lượng cũng như vị trí công việc. Lĩnh vực tuyển dụng không đa dạng như trước đây, nhất là lĩnh vực điện tử hầu như DN chỉ tuyển dụng nội bộ. Lĩnh vực gỗ, giày da cũng chỉ khởi động tuyển vào đầu quý IV; lĩnh vực tuyển dụng thường xuyên là may mặc, in ấn, ngũ kim, cơ khí. Vẫn còn nhiều DN gặp khó khăn về sản xuất do đơn hàng bấp bênh, LĐ làm việc không ổn định, bị giảm giờ làm, mất việc, nghỉ việc nên thu nhập bị giảm sâu, phải tìm việc làm thêm hoặc hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp.

Nhìn chung, TTLĐ vẫn chưa thoát khỏi những ảnh hưởng tiêu cực, NLĐ vẫn còn bấp bênh với việc làm, thu nhập. Nhu cầu tìm việc của NLĐ trong năm tập trung ở quý II và quý III, giảm nhiệt ở những tháng cuối năm nhưng vẫn nhiều hơn so với cùng kỳ năm trước. Trung bình mỗi ngày Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh tiếp nhận từ 190 - 200 hồ sơ đăng ký tìm việc trên tất cả các kênh truyền thông của trung tâm. Tuy lượng hồ sơ tìm việc không ít nhưng hồ sơ có chất lượng, đáp ứng được yêu cầu của DN không nhiều.

- Trước những biến động trên, NLĐ cần những tiêu chuẩn nào để tìm việc làm phù hợp, ổn định, thưa ông?

- DN có xu hướng tuyển dụng yêu cầu cao về kỹ năng, thái độ làm việc và sức khỏe tốt đối với nguồn nhân lực chung và kinh nghiệm, trình độ chuyên môn đối với LĐ khối văn phòng, kỹ thuật. DN luôn muốn trẻ hóa đội ngũ nhân lực, vì vậy yêu cầu độ tuổi không quá 45 tuổi. DN ngày càng có xu hướng tự động hóa để dần thay thế con người hoặc tuyển dụng và trả lương NLĐ theo sản phẩm, không nhất thiết phải theo mô hình ký giao kết hợp đồng LĐ. Xu hướng này là tất yếu vì DN luôn muốn tối ưu hóa hoạt động sản xuất dịch vụ. Hơn nữa, NLĐ có trình độ, tay nghề ngày càng có xu hướng làm việc từ xa, làm nhiều việc khác nhau chứ không nhất thiết phải làm một công việc duy nhất.

Nhu cầu về việc làm của NLĐ ngày càng nâng cao theo các đặc tính: Thu nhập cao, môi trường tốt, thoải mái, không áp lực, công việc ít ảnh hưởng đến sức khỏe, thời gian làm việc linh động… nhằm đáp ứng nhu cầu chất lượng cuộc sống. Phần lớn LĐ ngoài độ tuổi tuyển dụng của các DN sản xuất mong muốn có được việc làm, có thu nhập, tuy nhiên những công việc dành cho nhóm LĐ này chưa nhiều. Nhu cầu làm việc của lực lượng LĐ trẻ đã qua đào tạo mong muốn làm những việc phù hợp với trình độ, chuyên môn, chuyên ngành đào tạo, tuy nhiên các kỹ năng mềm và thái độ đáp ứng yêu cầu công việc chưa tương thích với kỳ vọng của DN trong TTLĐ hiện nay.

Thu nhập mong muốn của đa phần LĐ có trình độ, tay nghề thấp, hoặc độ tuổi lớn không thấp hơn mức 6 triệu đồng/tháng; lao động phổ thông (LĐPT) độ tuổi trẻ, chưa có tay nghề mong muốn mức lương không dưới 7 triệu đồng/tháng, chưa tính tăng ca; LĐPT có tay nghề, kinh nghiệm mong muốn mức lương từ 10 - 15 triệu đồng/ tháng. Trong bối cảnh TTLĐ tương lai, LĐ giản đơn sẽ yếu thế do xu hướng trả lương gắn với trách nhiệm về sản lượng và chất lượng, rất dễ đào thải những LĐ lớn tuổi không có tay nghề, trình độ. Nhóm LĐ này không có nhiều lựa chọn về việc làm, phải bỏ sức LĐ nhiều hơn để có đủ chi phí sinh hoạt.

- Xin ông cho biết rõ hơn về TTLĐ trên địa bàn tỉnh trong những tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024?

- Từ những tín hiệu khả quan vào cuối quý III, thị trường tuyển dụng quý IV-2023 trở nên sôi động hơn khi các ngành may mặc, giày, túi xách, ba lô, gỗ, nhựa liên tục tuyển dụng LĐ có tay nghề và LĐPT để đẩy mạnh hoạt động sản xuất nhằm kịp tiến độ các đơn hàng cuối năm. Ngoài những DN tuyển dụng số lượng lớn từ quý III đến nay vẫn đang tuyển, trung tâm còn tiếp nhận thêm một số tuyển dụng mới với số lượng từ 10 - 100 LĐ. Những tháng cuối năm, một số DN ngành gỗ đẩy mạnh tìm kiếm nguồn LĐ.

Dù thời điểm này nhu cầu tuyển dụng LĐ của một số DN có tăng, nhưng việc kết nối việc làm thành công khá hạn chế do nhu cầu tìm kiếm việc làm của NLĐ chưa phù hợp với nhu cầu tuyển dụng, nhất là vị trí LĐPT. Thời điểm cuối năm, nhu cầu về việc làm phi chính thức của NLĐ luôn là ưu tiên trong các vị trí công việc cần tìm. Tuy nhiên, vị trí tuyển dụng cho nhóm LĐ này trong năm nay không nhiều cả về công việc và số lượng tuyển. Qua đó, người tìm việc trong thời gian tới sẽ có nhiều thách thức, nhất là nhóm LĐ không có tay nghề, trình độ, lớn tuổi, không muốn tham gia vào khu vực việc làm chính thức.

Nhu cầu tuyển dụng những tháng đầu năm 2024 vẫn tập trung ở vài ngành, như: May, giày, gỗ, thực phẩm, cơ khí, hóa chất, ngũ kim… và chỉ có ở một số DN có quy mô vừa, chủ yếu là DN có vốn đầu tư nước ngoài. Dự báo nguồn cầu LĐ 6 tháng đầu năm 2024 cần từ 25.000 - 30.000 LĐ, trong đó chủ yếu là LĐPT và LĐ có tay nghề, chiếm 80%. Nguồn lực LĐ chủ yếu bổ sung số LĐ hao hụt sau Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán. Bênh cạnh đó, tình trạng nhảy việc, chuyển đổi việc làm tìm kiếm môi trường, mức lương mới cũng sẽ làm cho thị trường tuyển dụng sinh động hơn ở cuối quý I-2024. Sẽ có những vị trí việc làm dành cho LĐ có trình độ chuyên môn và kỹ thuật, như: Kế hoạch, QA, QC, bảo trì điện - cơ, kế toán, nhân sự, nhân viên văn phòng, vận hành máy…

Nhu cầu về việc làm của NLĐ sẽ tăng mạnh sau Tết Nguyên đán và kéo dài đến quý II-2024. Dự báo có khoảng 35.000 LĐ tham gia vào thị trường cung LĐ trong độ tuổi 18 đến 45. Tuy nhiên, số lượng và chất lượng sẽ tỷ lệ nghịch trong việc đáp ứng nhu cầu vị trí việc làm trống hiện có. Dự báo tình trạng thất nghiệp, khó khăn trong tìm kiếm việc làm theo nhu cầu sẽ vẫn còn tiếp diễn trong năm 2024, ít nhất là 6 tháng đầu năm. Vì vậy, NLĐ cần chủ động hơn trong việc duy trì việc làm cũ, cố gắng nâng cao kỹ năng, giữ gìn thể lực, rèn luyện sự linh hoạt để đối mặt với những thách thức mới trong TTLĐ có những chuyển biến mới. Ngoài ra, NLĐ cũng cần nâng cao kiến thức về công nghệ, chuyển đổi số để có thể thích ứng linh hoạt với các vị trí việc làm.

- Xin cảm ơn ông!

QUANG TÁM

• Chung kết Hội thi “Tiếng hát Người lao động” tỉnh Bình Dương năm 2024: Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Chí Hùng đoạt giải nhất toàn đoàn (25/11)
• Hàng trăm cơ hội việc làm từ nhà máy LEGO Bình Dương (23/11)
• Đối thoại để hiểu người lao động (23/11)
• Thành lập Nghiệp đoàn xe ôm và Nghiệp đoàn thợ xây (23/11)
• Giải pháp phòng ngừa, giảm thiểu tranh chấp lao động tập thể, đình công (23/11)
• Câu chuyện chi tiêu của thanh niên công nhân (23/11)