4 hộ gia đình phải sinh hoạt chung một căn nhà, một phòng ngủ, người chết mang theo sổ đỏ, người sống không được sản xuất, kinh doanh để mưu sinh... 158 hộ dân thuộc ấp Bến Đồn, xã Hòa Lợi (Bến Cát) trước đây, nay thuộc khu phố 4, phường Hòa Phú (TX.TDM) đang khổ vì chờ “dự án treo” trên mảnh đất của họ.
Khó khăn trăm bề
5 năm kể từ khi UBND tỉnh ban hành Công văn số 3180/UBND-KTTH ngày 22-6-2006 chấp thuận chủ trương mở rộng Khu công nghiệp (KCN) Đồng An 2 tại xã Hòa Lợi (Bến Cát), nay thuộc phường Hòa Phú (TX.TDM), đến nay dự án hoàn toàn nằm trên giấy, không chút chuyển động từ chủ đầu tư cũng như các cơ quan ban ngành có liên quan. Hậu quả việc treo quy hoạch... làm cho người dân lãnh đủ.
Chuồng trại xây xong người dân không dám chăn nuôi
Ông Nguyễn Văn Việt, khu phố 4, phường Hòa Phú, cho biết: “5 năm rồi, 2 người con trai của ông là Nguyễn Văn Đức, Nguyễn Văn Lợi trưởng thành và đã có gia đình, nhưng chúng nó không có điều kiện ra riêng. Gia đình tôi có 1 ha đất. Tôi muốn chia cho mỗi đứa 2.000m2 để cất nhà riêng, chăn nuôi nhỏ. Ngặt nỗi, cơ quan chức năng không cho phép tách sổ, xây nhà riêng. Thậm chí 2 người con gái của ông là Nguyễn Thị Hiếu và Nguyễn Thị Thuận vừa có gia đình cũng không cho tách hộ khẩu để đi nơi khác xây nhà. Chú nghĩ xem một căn nhà nhỏ chỉ một căn phòng ngủ, chúng tôi phải sinh hoạt ra sao?”.
Cái khó của bà Lê Thị Nghiệp, đất có sổ cũng như không. Sổ đỏ do chồng bà là Nguyễn Văn He đứng tên. 5 năm trước, chồng bà chẳng may qua đời sớm. “Căn cứ theo pháp luật, tôi được quyền thừa kế, đăng ký cấp lại sổ để có cơ sở cầm cố, vay tiền mua bán, chăn nuôi mưu sinh; nhưng khi liên hệ làm thủ tục, chính quyền bác đơn lý do đất tôi nằm trong vùng quy hoạch”- bà Nghiệp nói.
Còn anh Nguyễn Hoàng Văn Dũ lúng túng không biết xoay xở nuôi vợ nuôi con ra sao? Năm 2010, anh làm thủ tục xin giấy phép đăng ký kinh doanh xây nhà trọ, lập tức cơ quan chức năng đồng ý; nhưng khi xin phép xây nhà trọ chính quyền địa phương không cho. Không xây nhà trọ, lấy đâu có tiền nuôi vợ nuôi con, anh Dũ làm liều mua vật liệu thuê thợ về xây. Công trình xây nửa chừng, UBND phường Hòa Phú ra văn bản yêu cầu phá dỡ nhà trọ; yêu cầu các cơ quan liên quan dừng cấp điện nước, tổ chức lực lượng cấm các phương tiện chở vật tư, người lao động thi công công trình. “Nhà tôi có đất muốn xây chuồng chăn nuôi heo cũng bị đình chỉ không cho nuôi, chuồng trại xây nửa chừng cũng bỏ không. Cuộc sống túng quẫn, xây nhà trọ cho thuê có tiền nuôi vợ, nuôi con cũng không được. Tôi đâu có đủ trình độ để làm việc kiếm đồng lương cao, đã 5 năm rồi, không cho sản xuất, kinh doanh, tôi phải nuôi vợ, nuôi con như thế nào?”- anh Dũ bức xúc.
Cuộc sống của người dân trong khu quy hoạch này đang thật sự gặp nhiều khó khăn. Hầu hết cuộc sống mưu sinh đều dựa vào cây cao su. Bằng cách này, cách kia để mưu sinh, cuối cùng họ phải ép những cây cao su chưa đủ tuổi khai thác để sinh sống. Ép không bao lâu cao su cũng hết mủ, có hộ cắt bỏ trồng lại dù chính quyền địa phương không cho phép, có hộ cố cầm cự chờ dự án. Chưa kể hàng loạt các vấn đề nảy sinh đang làm người dân vô cùng bức xúc. Đó là tách, nhập hộ khẩu rồi mùa mưa đến sửa nhà không được phép, xây lại nhà tắm, hố xí cơ quan chức năng cũng không cho... Nguyên nhân là do... đất đã được Nhà nước quy hoạch.
Vì sao?
Vì sao dự án này bị treo? Trưởng phòng Đầu tư Công ty Cổ phần Hưng Thịnh Phạm Văn Trường cho biết: “Lúc đầu, do dân trong khu quy hoạch có hộ đồng thuận, nhưng có hộ không đồng thuận. Thêm nữa là 5 năm nay, khu quy hoạch đang trong quá trình tách, nhập địa bàn từ Bến Cát chuyển về TX.TDM kéo theo việc xây dựng các phương án giải tỏa đền bù gặp nhiều khó khăn”.
Vườn cao su chưa đến tuổi khai thác đã bị kiệt quệ
Theo tìm hiểu của chúng tôi, sau khi thuận chủ trương UBND tỉnh cho phép mở rộng KCN Đồng An 2, ngày 26-12-2007, Hội đồng Bồi thường giải phóng mặt bằng xây dựng khu dân cư (KDC) phục vụ tái định cư cho dự án Đồng An 2 mở rộng được thành lập. Hội đồng này do ông Nguyễn Văn Khải, lúc đó là Chủ tịch UBND huyện Bến Cát làm Chủ tịch hội đồng, thành viên chủ chốt cũng là cán bộ huyện Bến Cát, xã Hòa Lợi và Công ty Cổ phần Hưng Thịnh.
Song song đó, Hội đồng xét duyệt hồ sơ, Ban vận động giải tỏa đền bù cũng được thành lập. Nhưng đến tháng 3-2008, UBND tỉnh mới phê duyệt phương án tổng thể bồi thường giải tỏa. Tuy nhiên, khi bắt tay vào kiểm kê, áp giá có hộ dân đồng thuận, có hộ dân không đồng thuận với giá đền bù, làm cho kế hoạch giải tỏa đền bù bị chậm. “Đến tháng 8-2009, Nghị định 69 của Chính phủ ban hành và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành có nội dung những dự án quy hoạch đã đền bù 35% thì tiếp tục thực hiện, còn dự án bồi thường dưới 35% phải điều chỉnh giá cả đền bù theo Nghị định 69. Dự án mở rộng KCN Đồng An 2 chưa bồi thường giải tỏa, buộc phải điều chỉnh lại toàn bộ phương án đền bù giải tỏa theo Nghị định 69 của Chính phủ” - Chủ tịch UBND phường Hòa Phú Nguyễn Điền Trung cho biết.
Cũng trong thời gian điều chỉnh lại giá cả đền bù, việc tách, nhập địa bàn ấp Bến Đồn, xã Hòa Lợi trở thành khu phố 4, phường Hòa Phú cùng với những thay đổi nhân sự cấp huyện Bến Cát, xã Hòa Lợi, Hội đồng giải tỏa đền bù hầu như không hoạt động. “Chúng tôi đề nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất TX.TDM ký hợp đồng thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng dự án KCN Đồng An 2 mở rộng và khu tái định cư phường Hòa Phú. Ngày 14-10-2010, Chủ tịch UBND TX.TDM Nguyễn Thành Tài có văn bản chấp thuận đề nghị này. Theo chúng tôi biết trung tâm này vẫn đang trong quá trình tiếp nhận hồ sơ, thủ tục nên công việc giải phóng mặt bằng vẫn chưa triển khai”, ông Phạm Văn Trường cho biết.
Chính quyền địa phương có động thái gì trước khó khăn của người dân?
Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND phường Hòa Phú Nguyễn Điền Trung cho biết: “Phường Hòa Phú chỉ mới đi vào hoạt động gần 7 tháng nay. Đích thân tôi xuống tận vùng quy hoạch, người dân cũng hỏi tôi 4 gia đình phải sinh hoạt như thế nào trong một căn nhà. Chúng tôi chia sẻ khó khăn với bà con, nhưng gần 7 tháng đi vào hoạt động cho đến nay phường Hòa Phú vẫn chưa nhận được văn bản hướng dẫn nào về cơ sở pháp lý căn cứ thực hiện việc xác nhận thủ tục hành chính liên quan đến việc sử dụng đất, quản lý hộ khẩu (chia tách hộ), sửa chữa và xây nhà”.
Việc lập bộ thu thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế nhà đất đối với hộ nông dân có đất và nhà nằm trên diện tích 77 ha trong khu quy hoạch KCN Đồng An 2 thuộc khu phố 4, phường Hòa Phú có đến liên hệ sửa chữa xây nhà vì sắp tới mùa mưa, nhà dột, con cái lập gia đình riêng... nhưng UBND phường cũng gặp nhiều khó khăn để giải quyết. Đến nay, phường đã có nhiều tờ trình gửi đến chủ đầu tư cũng như UBND TX.TDM và các cơ quan liên quan để phường có cơ sở trả lời cũng như giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, nhưng cho đến nay vẫn chưa có cơ sở nào giải quyết thỏa mãn nguyện vọng cho người dân.
Trước tình hình này, thiết nghĩ chủ đầu tư nên nhanh chóng triển khai dự án, nếu không có khả năng tiếp tục triển khai cũng phải đề nghị cấp thẩm quyền thu hồi dự án, có cơ sở giải quyết khó khăn cho người dân. Bởi ngay lúc này, người dân khu phố 4, phường Hòa Phú rất nóng lòng chờ nghe trả lời những câu hỏi “hoặc là trả lại tự do hoạt động mưu sinh, hoặc là giải tỏa đền bù ngay để họ an cư lạc nghiệp?”. Nguyện vọng này hoàn toàn chính đáng, thế nhưng tất cả phụ thuộc vào sự quyết tâm của chủ đầu tư cũng như các cơ quan chức năng có trách nhiệm.
HÒA NHÂN