Gia hạn thời gian sử dụng đất: Hiểu rõ quy định để thực hiện đúng

“Đất hết hạn không làm thủ tục gia hạn thì sẽ bị thực hiện thủ tục thu hồi”. Quy định này được quy định rõ tại khoản 3, Điều 172 Luật Đất đai 2024 vừa có hiệu lực đầu tháng 8 này. Liên quan đến quy định này, nhiều bạn đọc đặt câu hỏi đất họ đang sở hữu có nằm trong diện bị thu hồi do hết hạn hoặc việc người dân không đăng ký gia hạn thì có bị thu hồi đất không? Đặc biệt, trên mạng xã hội nhiều người chưa hiểu rõ những quy định mới của Luật Đất đai 2024 đã lan truyền thông tin chưa đúng, dẫn đến tâm lý hoang mang cho nhiều chủ sử dụng đất…

Người dân làm thủ tục liên quan đến đất đai tại Trung tâm Hành chính công huyện Bàu Bàng, ngày 12-8

Liên quan vấn đề này, luật sư Lê Trần Vân Anh, Giám đốc Công ty Luật TNHH Anh Lê, cho biết trong những ngày đầu triển khai Luật Đất đai 2024, có hiệu lực vào ngày 1-8-2024, một số khách hàng lo lắng và đã tìm đến luật sư để tư vấn về việc đất nhà mình đang sử dụng có sổ đỏ nay hết hạn sử dụng nhưng vì đi làm, đi học xa nhà hoặc bận việc, chưa thực hiện thủ tục xin gia hạn trong vòng 6 tháng thì có bị thu hồi đất hay không.

Theo quy định, thời hạn sử dụng đất được chia làm 2 loại: Đất sử dụng ổn định lâu dài và đất sử dụng có thời hạn. Người sử dụng đất không phải thực hiện nghĩa vụ đăng ký gia hạn sử dụng đất đối với loại đất sử dụng lâu dài (theo Điều 171 Luật Đất đai 2024) và các trường hợp được quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 172 Luật Đất đai 2024. Cụ thể là đất ở (đất thổ cư), đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp của cá nhân đang sử dụng ổn định được Nhà nước công nhận mà không phải là đất được Nhà nước giao đất có thời hạn, cho thuê đất… là loại đất có thời hạn sử dụng ổn định lâu dài. Đối với đất nông nghiệp của các cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản xuất là rừng trồng trong hạn mức được quy định tại Điều 176 Luật Đất đai 2024 có nguồn gốc được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất có thời hạn sử dụng là 50 năm. Khi hết thời hạn sử dụng đất, thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại điểm này mà không phải làm thủ tục gia hạn.

Như vậy, các trường hợp quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 172 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất khi hết thời hạn sử dụng, không gia hạn cũng không bị thu hồi đất. Các trường hợp còn lại như thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân; giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất; đất cho thuê xây dựng trụ sở làm việc của tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao... mới phải bắt buộc làm thủ tục đề nghị gia hạn chậm nhất là 6 tháng trước khi hết thời hạn sử dụng đất, tránh bị thu hồi đất do hết hạn sử dụng. Nội dung này được quy định tại khoản 3, Điều 172 Luật Đất đai 2024 và khoản 5, Điều 112 Nghị định 102/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai 2024”.

Theo đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường, những ngày đầu khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, người dân đến các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai làm thủ tục gia hạn thời gian sử dụng đất khá đông. Tuy nhiên, đó là những ngày đầu, đến nay tình hình đã ổn định trở lại.

Ghi nhận tại một số chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai trên địa bàn tỉnh, tình hình người dân đến làm thủ tục đăng ký gia hạn đất không quá đông hoặc lượng hồ sơ nộp gia hạn thời gian sử dụng đất không tăng một cách đột biến, chủ yếu vẫn là người dân đến thực hiện các giao dịch khác liên quan đến đất đai như trước đây. Tại các trung tâm hành chính công cấp huyện, khi người dân thắc mắc về đất nông nghiệp hết thời hạn sử dụng đất, việc thực hiện thủ tục gia hạn, các quy định mới có liên quan… đều được cán bộ hướng dẫn, giải thích tận tình theo quy định của pháp luật.

Ông Trần Trọng Thanh, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Bàu Bàng, cho biết từ khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực kể từ ngày 1-8-2024 cho đến nay, Ban Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Bàu Bàng đã tổ chức họp triển khai Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn của luật cho toàn thể viên chức, người lao động tại chi nhánh. Theo thống kê từ ngày 1 đến 10- 8-2024, hồ sơ người dân liên hệ thực hiện thủ tục xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp là 12 hồ sơ (hồ sơ thực hiện thủ tục này được tiếp nhận trong tháng 7-2024 là 15 hồ sơ).

Cũng theo ông Trần Trọng Thanh, việc xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp được thực hiện căn cứ theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 172 Luật Đất đai 2024 và Điều 65 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2024. Theo đó, người sử dụng đất nông nghiệp có nguồn gốc giao đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất, khi hết thời hạn sử dụng đất, thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại điểm này mà không phải làm thủ tục gia hạn.

TÂM TRANG