Mạng xã hội phát triển mang lại nhiều tiện ích cho người dân và mang lại nhiều loại hình giải trí, các nền tảng đáp ứng nhu cầu tham gia không gian mạng của nhiều lứa tuổi. Tuy nhiên, bên cạnh các tiện ích, tính tích cực, mạng xã hội cũng tiềm ẩn những nguy cơ và tiêu cực, trong đó có vấn đề ngôn ngữ mạng lệch chuẩn.
“Ngôn ngữ mạng” là khái niệm thường được sử dụng để chỉ cách nói, cách viết được sử dụng trên môi trường mạng, chủ yếu là các địa chỉ như các mạng xã hội Facebook, YouTube, Twitter, TikTok, Instagram… đến nhiều kênh giao tiếp khác như Zalo, Viber, WhatsApp và thường được thể hiện qua livestream, comment, chat...
Với lớp trẻ, khả năng tiếp cận các nền tảng số nhanh và cũng rất “nhiệt tình” bắt chước các trào lưu ngôn ngữ trên mạng xã hội. Nhiều bậc phụ huynh đã phải dở khóc, dở cười, không biết trả lời như thế nào trước những câu hỏi sử dụng ngôn ngữ mạng của con cái. Mới đây nhất, nhiều bậc phụ huynh cũng giật mình với bài hát “nhảm” của diễn viên hài X. về các nhân vật trong một bộ truyện tranh nổi tiếng của Nhật Bản do con mình vô tư nghêu ngao.
Tình trạng sử dụng cách nói, cách viết ngôn ngữ mạng lệch chuẩn tràn lan đã khiến cho nhiều bậc phụ huynh lo lắng, vì rất có thể sẽ tác động đến khả năng phát triển ngôn ngữ và việc học tập của con em mình. Đây không phải là vấn đề mới và cũng đã có nhiều lời cảnh báo của các nhà văn hóa, nhà nghiên cứu được đưa ra. Tuy nhiên, việc các ngôn ngữ mạng lệch chuẩn “sinh sôi nảy nở” tràn lan vẫn đang tiếp diễn.
Thiết nghĩ, để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, bên cạnh sự chung tay của cả xã hội, rất cần sự vào cuộc tích cực của các nhà khoa học, đội ngũ giáo viên, các cơ quan hữu quan, các đơn vị có trách nhiệm trong việc bảo vệ, xây dựng giá trị, chuẩn mực văn hóa cho cộng đồng. Cùng với đó, những cá nhân có tầm ảnh hưởng trong cộng đồng mạng, những người nổi tiếng, những người làm các chương trình giải trí có lượt người xem nhiều cũng cần chú ý đến việc sử dụng ngôn ngữ đúng chuẩn để không tác động tiêu cực đến cộng đồng mạng nói chung, trẻ em nói riêng để giá trị của tiếng Việt được giữ gìn, phát huy và phát triển đúng hướng.
ĐÀ BÌNH