Gỡ vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Nhiều năm qua, phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) luôn là một trong những chính sách quan trọng được Bình Dương quan tâm, nhằm đáp ứng nhu cầu an cư của người lao động, đặc biệt là công nhân, người thu nhập thấp và các đối tượng chính sách. Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, thời gian qua tỉnh không ngừng huy động các nguồn lực đầu tư, đề ra các giải pháp để tháo gỡ vướng mắc.

Tạo thuận lợi thu hút các nhà đầu tư

Đến nay, tỉnh Bình Dương đã đạt được những kết quả tích cực trong phát triển NƠXH, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trở thành điểm sáng của cả nước về phát triển NƠXH.

Cụ thể, trong giai đoạn 2011-2015 Bình Dương đã thu hút được 82 dự án đầu tư NƠXH với tổng diện tích sàn nhà ở là 3,8 triệu m², đáp ứng cho 238.325 người; tổng mức đầu tư là 19.034 tỷ đồng. Trong giai đoạn 2016-2021, Bình Dương có thêm 18 dự án đầu tư NƠXH với tổng diện tích sàn là 1,33 triệu m2 sàn. Năm 2024, toàn tỉnh Bình Dương đã phát triển được gần 15.900 căn với quy mô 54,1ha, tương đương 1,2 triệu m2 sàn.

Theo UBND tỉnh Bình Dương, hiện nay tỉnh đang bố trí thêm quỹ đất để phát triển nhà ở cho người lao động. Mục tiêu của tỉnh là sẽ phát triển được 160.325 căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Trong đó 155.289 căn chung cư và 5.036 nhà liền kề. Năm 2025, Sở Xây dựng Bình Dương đề ra những nhiệm vụ trọng tâm như: phát triển diện tích bình quân nhà ở trên đầu người đạt 33,5 m2/người; tỉ lệ đô thị hóa đạt 85%; tỉ lệ hộ dân được cấp nước sạch, hợp vệ sinh đạt 96,7%; xây dựng mới khoảng 20.000 căn nhà ở xã hội...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, phát triển NOXH của tỉnh còn gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Mặc dù nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh tương đối lớn (đặc biệt là công nhân KCN, CCN), tuy nhiên số lượng có thể đáp ứng điều kiện hưởng chính sách nhà ở xã hội lại không lớn (do vướng mắc về mức thu nhập).

Theo Sở Xây dựng, các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn chủ đầu tư. Bên cạnh đó, mặc dù có cơ chế hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án cho chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh nhưng việc hỗ trợ (phương thức, trình tự thủ tục, hồ sơ...) còn chưa có hướng dẫn cụ thể nên còn lúng túng trong việc triển khai thực hiện. Việc huy động vốn để thực hiện việc phát triển nhà ở xã hội cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn vốn hỗ trợ của Chính phủ và chưa có cơ chế hỗ trợ về nguồn vốn dành cho chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội;…

Theo Sở Xây dựng cho biết, Sở đã kiến nghị, đề xuất Chỉnh phủ về cơ chế chính sách đối với việc đẩy mạnh đầu tư phát triển NΟΧΗ. Theo đó, đề xuất ban hành cơ chế riêng đối với trình tự, thủ tục thực hiện dự án phát triển nhà ở xã hội nhằm thu hút các nhà đầu tư tham gia phát triển; Quy định rõ quy trình tuyển chọn nhà đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội, trong Luật Nhà ở; Bổ sung cơ chế Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần kinh phí đầu tư xây dựng hạ tầng xã hội trong phạm vi dự án nhà ở xã hội. Đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đề cho thuê thì được hỗ trợ toàn bộ kinh phí đầu tư xây dựng hạ tầng xã hội; Ban hành cơ chế ủy thác nguồn vốn từ ngân sách tỉnh cho Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh theo quy định về pháp luật tín dụng để ưu tiên cho đối tượng cán bộ công chức, viên chức, công nhân có nhu cầu về nhà ở xã hội vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội;..

Với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, Tổng Công ty HUD xác định phát triển NOXH là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và đã dành một phần nguồn lực quan trọng để chủ động triển khai đầu tư các dự án NOXH tại nhiều địa phương trong cả nước.

Chia sẻ giải pháp để gỡ vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, đối với việc áp dụng cơ chế ưu đãi miễn tiền sử dụng đất đối với các dự án NOXH được phê duyệt trước Luật Nhà số 27/2023-QH15, HUD đề xuất Chính phủ cho phép áp dụng quy định về miễn tiền sử dụng đất tại Luật Đất đai số 31/2024-QH15 và Luật Nhà ở số 27/2023-QH15 đối với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày Luật Nhà ở số 27/2023-QH15 có hiệu lực. Về phần lợi nhuận bù đắp từ phần 20% đất thương mại sang giá bán NOXH trong trường hợp địa phương chưa xác định được tiền sử dụng đất tại dự án theo quy định, cho phép nhà đầu tư chủ động tỉnh toán và tạm so sánh với giá trị tiền sử dụng đất tạm tính theo bảng giá đất công bố của địa phương ở thời điểm tỉnh toán làm cơ sở để chấp thuận giá bản nhà ở hình thành trong tương lai của dự án. Khi đó, Chủ đầu tư có thể cam kết trong trường hợp khi quyết toán dự án, nều lợi nhuận từ phần 20% đất thương mại cao hơn so với giá trị tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định thì NĐT sẽ phân bổ, khẩu trừ vào giá bán cho người mua nhà hoặc nộp lại vào ngân sách của nhà nước phần chênh lệch cao hơn đó, nếu lợi nhuận từ phần 20% đất thương mại thấp hơn so với giá trị tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định thì NĐT sẽ chịu phần tổn thất chi phí này.

Ngoài ra, đối với cải cách thủ tục hành chính về đầu tư, xây dựng, đất đai để triển khai dự án NOΧΗ, HUD đề xuất Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án NOXH thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục ở các bước; áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện (có thể theo xếp hạng các NĐT theo thang điểm thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án NOXH) hoặc rút ngắn quy trình đầu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như sửa đổi, làm rõ, gia hạn HSMT, đánh giá HSDT. Giảm bớt các thủ tục phê duyệt đầu tư;…

Hỗ trợ người lao động vay vốn mua NƠXH

Với mong muốn cùng với các cấp chính quyền tỉnh Bình Dương, đồng thời phát huy vai trò chủ đạo, tiên phong, trách nhiệm của doanh nghiệp nhà nước trong việc thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng, ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) đã thực hiện đầu tư dự án Khu NƠXH An Sinh.

Dự án có quy mô 2,7ha gồm 06 khối chung cư cao 12 tầng, diện tích sàn xây dựng trên 83.000 m2 với 978 căn hộ, tổng mức đầu tư trên 1.040 tỷ đồng, dự án nằm trong tổng thể quy hoạch chi tiết Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ (giai đoạn 1) do HUD làm chủ đầu tư.

Dự án khu nhà ở xã hội An Sinh tại dự án Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ (giai đoạn 1) được đầu tư xây dựng nhằm tạo ra một khu nhà ở xã hội khang trang, một đô thị sinh thái hiện đại góp phần tích cực vào quá trình đô thị hóa, tạo an sinh xã hội của TP.Thủ Dầu Một nói riêng, tỉnh Bình Dương nói chung.

Dự án được chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, thiết kế hiện đại cùng các tiện nghi, thang máy, hồ bơi, trường học, công viên, view sông Sài Gòn... gắn liền với cảnh quan thiên nhiên, không gian xây xanh mặt nước, có môi trường sống trong lành, lý tưởng cho người dân, tọa lạc tại vị trí đắc địa hội đủ 3 yếu tố “cận thị - cận giang - cận lộ”, không chỉ đáp ứng nhu cầu về nhà ở mà con nâng cao chất lượng sống cho các cư dân. Xung quanh khu dự án là trường học; chợ; UBND phường.

Đặc biệt, cách dự án không xa là tuyến phố công viên đi bộ Bạch Đằng- địa điểm vui chơi giải trí lý tưởng của người dân và du khách vào buổi tối. Nơi đây có cảnh quan xinh đẹp, không gian thoáng mát dọc bờ sông Sài Gòn, có rất nhiều hoạt động vui chơi giải trí và khám phá ẩm thực đặc sắc. Ngoài ra, từ Dự án, chỉ cần đi theo đường Nguyễn Văn Cừ, qua cầu Phú Cường là tới huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh hoặc chỉ mất ít phút là ra quốc lộ 13, thuận tiện di chuyển đi các nơi. Các tuyến đường kết nối tới khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ đã và đang tiếp tục được mở rộng, hoàn thiện.

Thực hiện mục tiêu đầu tư đề ra, ngày 20-9-2024, HUD đã tiến hành cất nóc và phát động thi đua hoàn thành 03 khối nhà A4, A5, C với tổng số 456 căn hộ, nhân dịp kỷ niệm 35 năm ngày truyền thống của Tổng Công ty và nhằm bàn giao cho khách hàng đủ điều kiện mua nhà ở xã hội vào đầu quý III-2025.

Với mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người lao động, thực hiện các chính sách an sinh xã hội trong lĩnh vực nhà ở, HUD đã liên kết với Ngân hàng Chính sách xã hội, BIDV để hỗ trợ người lao động vay vốn mua NƠXH dự án. Ví dụ khách hàng được vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua NƠXH. Thời gian cho vay tối đa 25 năm.

Được biết, đến nay HUD đã phê duyệt ký hồ sơ cho hơn 30 khách hàng và đang làm thủ tục cho nhiều khách hàng khác có nhu cầu vay vốn hỗ trợ. Hồ sơ vay đơn giản, chỉ cần có Hợp đồng, đã thanh toán tiền cho chủ đầu tư và chứng minh được khả năng trả nợ vay.

Phương Lê