Ai cũng biết, hút thuốc và hít phải khói thuốc lá đều có hại. Thế nhưng, không phải ai cũng biết cách phòng chống tác hại của khói thuốc lá hay tự giác bỏ hút thuốc lá để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và những người xung quanh. Theo các chuyên gia y tế, thuốc lá là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh tật nguy hiểm nhưng có thể phòng chống được…
Xây dựng môi trường không khói thuốc
Hút thuốc lá nơi công cộng đã được nghiêm cấm từ lâu, nhưng chúng ta vẫn dễ dàng bắt gặp những hình ảnh người hút thuốc lá tại nơi công cộng từ khuôn viên các bệnh viện, đến những giờ giải lao của các cuộc họp, nơi làm việc… Nhằm giảm tác hại của khói thuốc lá, trong thời gian qua, Ban chỉ đạo Phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động PCTHTL. Công tác PCTHTL trên địa bàn tỉnh đi vào chiều sâu và chuyển biến ngày càng tích cực hơn. Ngành y tế đã phối hợp với các ngành liên quan triển khai xây dựng môi trường không thuốc lá trong các cơ sở y tế, trường học trên địa bàn tỉnh.
Sinh viên nghe tuyên truyền về phòng chống tác hại thuốc lá
Bác sĩ Huỳnh Thanh Hà, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho biết đến nay, 100% đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh đều triển khai công tác PCTHTL bằng những hoạt động cụ thể. Hình ảnh những tấm băng rôn, pano tuyên truyền về tác hại của khói thuốc lá, quy định cấm hút thuốc lá và các quy định xử phạt liên quan đến việc hút thuốc lá, hưởng ứng xây dựng môi trường không khói thuốc lá… được các cơ sở y tế treo rất nhiều tại những nơi công cộng và tại các khoa phòng trong các cơ sở y tế. Cán bộ nhân viên y tế còn được triển khai thực hiện cam kết không hút thuốc lá và đưa vào công tác bình xét, đánh giá cán bộ công chức, viên chức cuối năm. Nhân viên y tế có nhiệm vụ nhắc nhở người bệnh và thân nhân người bệnh không hút thuốc trong cơ sở y tế và chịu trách nhiệm liên đới nếu để bệnh nhân hút thuốc trong khoa, phòng, khu vực do nhân viên y tế đó phụ trách.
Các hoạt động can thiệp PCTHTL cũng được triển khai đến đối tượng là học sinh, sinh viên. Mô hình này đã được triển khai từ năm học 2013-2014. Qua thời gian xây dựng, mô hình điểm “Trường học không khói thuốc lá” đã được Ban giám hiệu các trường học và ngành y tế đánh giá hiệu quả. Mỗi năm, thêm một số trường học được chọn để triển khai xây dựng mô hình này. Bác sĩ Diệu Hương, Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh, cho biết năm 2018, trường chuyên Hùng Vương, trường THPT Phú Mỹ, trường THPT Võ Minh Đức là 3 trường học triển khai xây dựng mô hình “Trường học không khói thuốc lá”. Tại các trường triển khai mô hình điểm, Ban giám hiệu nhà trường rất quyết tâm trong việc phòng chống thuốc lá, với các hoạt động được triển khai như không cho bán thuốc lá trong căn tin trường, học sinh không hút thuốc lá trong khuôn viên trường.
Hãy bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe
Hút thuốc lá không chỉ có hại cho sức khỏe của người hút mà còn ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của những người xung quanh, đặc biệt là các thành viên trong gia đình. Theo Tổ chức Y tế thế giới, hút thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất nhưng có thể phòng ngừa được. Thuốc lá giết chết hơn 7 triệu người mỗi năm, trong đó có hơn 6 triệu người hút thuốc lá chủ động và khoảng 890.000 người hút thuốc lá thụ động do tiếp xúc với khói thuốc lá. Hơn 80% trong số 1,1 tỷ người hút thuốc trên toàn thế giới sống ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Thuốc lá giết chết nhiều người ở độ tuổi lao động, những lao động chính của gia đình, làm ảnh hưởng đến kinh tế gia đình và quốc gia, tăng chi phí chăm sóc sức khỏe, cản trở phát triển kinh tế.
Bác sĩ Nguyễn Thị Diệu Hương, Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh, cho biết trong khói thuốc lá có hơn 7.000 hóa chất, ít nhất 250 hóa chất được biết là có hại và hơn 50 loại được biết là gây ung thư. Hút thuốc lá hay thường xuyên hít phải khói thuốc lá có thể dẫn tới mắc phải nhiều loại ung thư như: Ung thư phổi, thực quản, thanh quản, miệng, vòm họng, thận, bàng quang, tuyến tụy, gan, cổ tử cung, dương vật. Ngoài ra, khói thuốc lá còn gây ra rất nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh đường hô hấp, đặc biệt là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen suyễn. Thuốc lá còn là thủ phạm gia tăng bệnh đái tháo đường týp 2 và làm tăng nguy cơ biến chứng đái tháo đường...
Do đó, để bảo vệ sức khỏe của bạn, người thân và những người xung quanh, bác sĩ Diệu Hương khuyên mọi người hãy bỏ thuốc lá. Những người hút thuốc lá cần tuân thủ quy định của luật pháp đối với người hút thuốc lá. Điều 13, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Luật số: 09/2012/QH13) quy định nghĩa vụ của người hút thuốc lá như sau: Không hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá; không hút thuốc lá trong nhà khi có trẻ em, phụ nữ mang thai, người bệnh, người cao tuổi; giữ vệ sinh chung, bỏ tàn, mẩu thuốc lá đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá.
Chủ đề Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn là “Thuốc lá và bệnh tim mạch”. Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá, ngành y tế đã và đang triển khai các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh, như: Đẩy mạnh công tác triển khai và giám sát mô hình điểm trường học không khói thuốc lá và bệnh viện không khói thuốc lá; thực hiện nói chuyện chuyên đề truyền thông về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá...
HỒNG THUẬN