Hiện nay, tỷ lệ lây nhiễm HIV ở nhóm nam quan hệ đồng giới (MSM) đang có xu hướng tăng nhanh. Ngành y tế dự báo nhóm MSM có thể trở thành nhóm chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tổng số người nhiễm mới HIV được phát hiện vào những năm tới.
Các bạn trẻ vẽ tranh tuyên truyền phòng chống bệnh HIV/AIDS
Ngại lộ danh tính, sợ bị kỳ thị
Bệnh viện Đa khoa tỉnh từng đón không ít trường hợp phụ huynh đưa con trai đến khám, tư vấn và sau đó cho kết quả dương tính với HIV. Bà L.T.A. ở TP.Thủ Dầu Một, sau khi đưa con trai đi điều trị bệnh thông thường thì kết quả xét nghiệm trả về báo dương tính với HIV. Bà A. chia sẻ: “Con tôi rất hiền lành, chỉ lo học, không hiểu sao lại nhiễm HIV. Tôi muốn xét nghiệm khẳng định lại”. Qua các bước làm xét nghiệm tiếp theo, con bà A. có kết quả dương tính khẳng định. Qua trao đổi, tư vấn, bệnh nhân bộc lộ bản thân thuộc cộng đồng MSM và đã từng quan hệ với bạn đồng giới. Sợ áp lực, sợ cha mẹ buồn nên bệnh nhân giấu biệt.
Hay như trường hợp N.T.D., sinh viên một trường đại học trên địa bàn tỉnh đến phòng tư vấn với một bạn nam. Trong một lần đi kiểm tra sức khỏe, D. đã được bác sĩ thông báo bị nhiễm HIV và bạn đồng giới của D. cũng nhận được thông báo đã bị nhiễm HIV. Trường hợp của anh L.T.P., ở trọ tại TP.Thuận An dẫn vợ và con đến phòng xét nghiệm HIV để điều trị phơi nhiễm cho vợ. Biết mình bị nhiễm HIV do quan hệ đồng tính nhưng anh P. giấu vợ. Một lần sơ suất anh P. đã lây nhiễm cho vợ của mình.
Bác sĩ CKI Vương Thế Linh, Trưởng khoa HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: “Thường những MSM rất ngại lộ danh tính vì sợ bị kỳ thị và phân biệt đối xử. Có những trường hợp xét nghiệm tại cộng đồng có phản ứng dương tính nhưng để thuyết phục họ đến các phòng tư vấn làm khẳng định và tham gia chương trình điều trị thì rất khó. Họ không chấp nhận thực tế là mình bị nhiễm nhưng khi biết chính xác mình bị nhiễm HIV thì không ít MSM đã giấu kín thông tin. Chính điều này làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV cao cho cộng đồng, mà trước hết là cho vợ hoặc bạn tình của họ. Điều đáng lo ngại hơn là hiện còn nhiều quan niệm sai lầm, kỳ thị phân biệt đối xử với cộng đồng người đồng giới đã đẩy tình trạng nhiễm HIV trong nhóm này lên cao”.
Nhóm MSM chiếm tỷ lệ ca nhiễm HIV cao
Hiện nay, MSM đang được cảnh báo là một trong những nhóm nguy cơ chính của dịch HIV tại Việt Nam nói chung và Bình Dương nói riêng. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm MSM tăng rõ rệt trong những năm gần đây. Hiện nay, trên toàn quốc tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm này chiếm xấp xỉ 60% số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện. Tỷ lệ nhiễm mới HIV cao trong nhóm MSM cũng tăng lên qua từng năm và được dự báo có thể trở thành nhóm chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tổng số người nhiễm mới HIV được phát hiện vào những năm tới.
Thống kê tại Bình Dương, trung bình 5 năm gần đây, mỗi năm tỉnh phát hiện khoảng 600 - 700 ca nhiễm HIV mới, chủ yếu là người ngoài tỉnh. Tỉnh là địa phương có nhiều khu công nghiệp, thu hút nhiều lao động từ các tỉnh, thành đến sinh sống, làm việc nên việc kiểm soát và phát hiện số người nhiễm mới HIV gặp nhiều trở ngại. Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 3.200 người thuộc MSM. Đường lây nhiễm chủ yếu qua quan hệ tình dục, đặc biệt nhóm MSM chiếm tỷ lệ 80% số trường hợp nhiễm mới. Đa số những MSM chưa biết cách bảo vệ phòng ngừa, không có thói quen sử dụng bao cao su, lại quan hệ với nhiều bạn tình. Chưa kể, một số MSM có xu hướng rủ nhau cùng sử dụng ma túy rồi quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ.
Bác sĩ Huỳnh Minh Chín, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho biết: “Nếu như trước đây HIV lây chủ yếu qua đường tiêm chích ma túy thì nay số người nhiễm mới rơi vào nhóm MSM khá cao. Đây cũng là nhóm khó tiếp cận, điều trị dự phòng lây nhiễm vì họ thường có tâm lý e ngại, sợ bị kỳ thị. Vấn đề kỳ thị người nhiễm HIV vẫn là một trong những rào cản lớn trong việc thực hiện các mục tiêu kết thúc đại dịch AIDS”.
Cũng theo bác sĩ Huỳnh Minh Chín, trước đây khi HIV mới xuất hiện, nó được coi là bản án tử hình nhưng hiện nay chúng ta có thể coi HIV là bệnh mãn tính, người bệnh hoàn toàn có thể sống chung với HIV. Một người nhiễm HIV uống thuốc kháng vi rút (ARV) hàng ngày theo chỉ định nếu đạt, duy trì tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện (dưới 200 bản sao/ml máu) sẽ không có nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục.
Trước thực trạng gia tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV/AIDS ở nhóm MSM, ngành y tế tỉnh đã phối hợp cùng các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông phòng chống HIV/AIDS tại các khu công nghiệp, trường học, trường đại học. Để giảm nguy cơ lây truyền HIV trong cộng đồng MSM, ngành y tế tiếp tục đa dạng hóa dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV, khi phát hiện người nhiễm HIV thì kết nối ngay với hệ thống điều trị... |
KIM HÀ