Iraq “mất” 17 tỉ USD từ quỹ tái thiết đất nước

Quốc hội Iraq mới đây đã tuyên bố 17 tỷ USD từ nguồn dầu xuất khẩu của nước này đã “không cánh mà bay” kể từ sau cuộc chiến tranh do Mỹ phát động ở nước này vào năm 2003. Hiện chính phủ Iraq cũng đã đề nghị LHQ hỗ trợ điều tra để làm rõ sự việc.

Số tiền này đã được Mỹ chuyển tới Iraq nhằm hỗ trợ tái thiết đất nước sau khi chính quyền của Tổng thống Saddam Hussein đã bị Mỹ lật đổ.

Tháng trước, trong một bức thư kèm bản báo cáo dài 50 trang gửi tới văn phòng LHQ ở Baghdad, nguyên Ủy ban thường vụ Quốc hội Iraq đã lên tiếng kêu gọi sự hỗ trợ nhằm tìm kiếm và thu hồi lại số tiền đã bị “đánh cắp” từ nguồn Quỹ phát triển quốc gia (DFI) vào năm 2004 ngay sau một loạt những bất ổn chính trị tại nước này do Mỹ gây ra. Trong thư có đoạn: “Nhiều dấu hiệu đã chỉ ra các tổ chức của Mỹ có hành vi tham nhũng tài chính từ số tiền 17 tỉ USD được phân bổ cho Iraq nhằm phát triển đất nước. Chúng tôi trình bày vấn đề này kính mong LHQ xem xét và giúp Iraq tìm lại số tiền vốn lẽ thuộc về người dân Iraq.”

  Iraq nghi ngờ những khoản chi tiêu không minh bạch trị giá nhiều tỉ đô nằm trong Quỹ phát triển Iraq cho một giám đốc người Mỹ điều hành trong suốt thời gian chiến tranh tại nước này từ năm 2003.

Hiện các quan chức LHQ vẫn chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào xung quanh sự việc.

Quỹ phát triển Iraq (DFI) được thành lập năm 2003 theo yêu cầu của Chính quyền liên minh lâm thời (CPA) do một quan chức Mỹ, Paul Bremer điều hành sau chiến tranh ở Iraq. Theo đó, quỹ này được sử dụng để trả lương và trợ cấp hưu trí cho các nhân viên chính phủ Iraq cũng như để đầu tư cho các dự án tái thiết quốc gia.

Đến năm 2004, chính quyền cựu Tổng thống Mỹ George Bush đã chuyển hàng tỉ USD tiền mặt bằng máy bay tới Iraq. Số tiền này thu về từ việc bán dầu và tài sản dự trữ của Iraq cộng thêm quỹ thặng dư từ chương trình đổi dầu lấy lương thực của LHQ.

Tuy nhiên, vào tháng 7 năm ngoái, theo một báo cáo kiểm toán của Giám đốc thanh tra đặc biệt Mỹ về Chương trình tái thiết Iraq (SIGIR), Bộ quốc phòng Mỹ đã không thể giải trình về tung tích khoản tiền 8,7 tỉ USD bao gồm tiền mua dầu và khí ga của Iraq từ sau chiến sự năm 2003.

Theo phát ngôn viên chính phủ Iraq Ali al-Dabbagh phát biểu hôm Chủ nhật vừa qua trên kênh truyền hình Al Jazeera: "Đã không có bất cứ ai giám sát công việc điều hành quỹ DFI của ông Paul Bremer tại thời điểm đó. Vì vậy, chúng tôi nghĩ rằng chính quyền Mỹ cần phải trả lời rõ ràng về việc khoản tiền lớn ấy đã được sử dụng vào những mục đích gì và như thế nào. Bên cạnh đó, chắc chắn cũng đã có một số người Iraq liên quan tới hành vi tham nhũng cùng số tiền quỹ chi tiêu không minh bạch của ông Paul Bremer trong thời gian ông này làm việc tại Iraq.”

Một phát ngôn viên khác của Quốc hội Iraq, Osama al-Nujaifi cho biết chính phủ nước này cũng đã cử một uỷ ban điều tra về số tiền quỹ hơn 20 tỉ USD của DFI. Ông nói: “Có những khoản chi tiêu trong quỹ DFI là có thực, nhưng cũng còn một số khoản chi khác không khớp với tài liệu đã được công bố. Hiện Quốc hội đang phối hợp với Ban kiểm toán tối cao Iraq và quản lý chương trình SIGIR để tiến hành điều tra làm rõ việc số tiền khai khống nhiều tỉ đô này rốt cuộc đã được chuyển đi đâu.”

Theo Chủ tịch Ủy ban liên minh, al-Araji Bahaa, việc đề nghị LHQ hỗ trợ bằng cách đưa vấn đề ra trước Ủy ban quốc tế sẽ giúp Iraq sớm thu hồi lại số tiền bị “đánh cắp” nhằm phục vụ cho công cuộc tái thiết đất nước sau 7 năm chiến tranh tàn khốc.

Theo Reuters

• Những gam màu chính của bức tranh thế giới 2024: Lạm phát, bầu cử và xung đột (26/12)
• Cảnh sát Syria ban bố lệnh giới nghiêm vào ban đêm ở thành phố Homs (26/12)
• Tổng thống Biden ký ban hành 50 luật trước khi chuyển giao cho ông Trump (25/12)
• Nga tuyên án công dân Mỹ 13 năm tù giam vì tội làm gián điệp (25/12)
• Tân Thủ tướng Pháp François Bayrou công bố Nội các mới (24/12)
• Ông Trump chờ gặp Tổng thống Putin trước khi giải quyết xung đột Ukraine (23/12)