Làm gì để là người tiêu dùng thông minh?

Một lần sang chơi nhà chị Hoa (phường Phú Cường, TX.TDM) tôi được chị lấy chiếc bánh ngọt ra mời. Mặc dù hạn sử dụng vẫn còn, nhưng vì bánh bị nấm mốc nên chị quăng bánh vào sọt rác. Tôi lên tiếng: “Còn hạn sử dụng mà đã hư, nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm chứ?”. Tuy ngạc nhiên với gợi ý của tôi, nhưng chị Hoa vẫn gạt đi: “Thôi kệ, chẳng đáng là bao, khiếu nại mất công mà chưa chắc được giải quyết!”.

Thị trường nông thôn, vùng sâu vùng xa dễ bị hàng giả, hàng kém chất lượng xâm nhậpKhông riêng trường hợp nói trên mà nhiều NTD khi mua phải hàng gian, hàng giả, hàng không sử dụng được theo đúng với các thông tin ghi trên nhãn mác sản phẩm hay quảng cáo đều có thái độ như trên, nghĩa là kiện tụng làm gì, mất công mà chưa chắc được giải quyết, còn gánh lấy nỗi bực mình! Còn khi được hỏi “Tại sao không đi khiếu nại?” thì đa phần đều cho biết là không biết khiếu nại với ai, ở đâu? Ông Nguyễn Ngọc Chấn, phường Phú Thọ, một người sinh ra và lớn lên tại thị xã, cả đời gắn với hai chữ tiêu dùng nhưng khi nói về vấn đề này thì ông cho biết: “Hơn 70 năm mua sắm, tiêu dùng nhưng có lúc tôi thấy mình mua sắm như “hai lúa”, tiêu dùng thiếu khôn ngoan, không văn hóa, bốc đồng để rồi bị lừa... Làm sao để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng là vấn đề tôi quan tâm, có lúc thật sự bức xúc, không muốn bỏ qua nhưng không biết thưa gởi ở đâu?”.

Thời gian qua, thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các cuộc tuyên truyền của Hội NTD đã ít nhiều nâng cao nhận thức về quyền lợi tiêu dùng. NTD biết đem những bức xúc trong tiêu dùng nhờ Hội NTD hỗ trợ giải quyết. Hội cũng đã tiếp nhận và giải quyết nhiều đơn tố cáo và khiếu nại của NTD, nhiều vụ khiếu nại có giá trị kinh tế cao như vụ bột trét tường giả, bán ô tô tải không đúng trong hợp đồng, xe honda không bảo đảm chất lượng, đồ điện tử, tủ lạnh, tivi không sử dụng được... Nhiều vụ Hội NTD là cầu nối hòa giải giữa nhà cung cấp và NTD, không cần phải đưa nhau đến cơ quan pháp luật, mặc dù giá trị tranh chấp có khi lên đến cả 100 triệu đồng.

Thực tế, số vụ khiếu nại của NTD không nhiều, mặc dù các vụ việc vi phạm không phải là ít. Ông Nguyễn Văn Bán, Phó Giám đốc Sở Công Thương - Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường, cho biết: “Trên thị trường có mặt hàng nào thì đều có hàng giả, hàng nhái mặt hàng đó. Cơ quan chức năng rất quan tâm đến việc bảo vệ quyền lợi NTD và đã thực hiện bằng nhiều cách nhằm đấu tranh với mọi hành vi tiêu cực làm ảnh hưởng tới quyền lợi NTD. Tuy nhiên, quan trọng là NTD cần phải biết lên tiếng, mạnh dạn tố cáo những hành vi gian lận thương mại của một số nhà sản xuất - kinh doanh bất chính, góp phần làm lành mạnh thị trường hàng hóa”. Giám đốc Sở Công Thương Nguyễn Thị Điền, nói thêm: “NTD lên tiếng ngoài việc bảo vệ quyền lợi của chính mình, còn góp phần làm cho những nhà sản xuất phải chú trọng đến chất lượng sản phẩm. Chỉ cần NTD mạnh dạn lên tiếng thì những vụ việc xâm hại quyền lợi NTD chắc chắn sẽ giảm”.

Thực tế cho thấy, khi nền kinh tế thị trường phát triển, mức độ tự do hóa thương mại càng gia tăng thì càng nảy sinh nhiều vấn đề gây ảnh hưởng đến quyền lợi NTD. Ngày nay, công tác bảo vệ quyền lợi NTD dần được xã hội quan tâm. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có lần nói: “Công tác bảo vệ quyền lợi NTD là hết sức quan trọng, cần tăng cường năng lực Hội Bảo vệ quyền lợi NTD và các văn phòng khiếu nại”. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã thông qua Pháp lệnh số 13/1999/PL-UBTVQH10 ngày 27-4-1999 về bảo vệ quyền lợi NTD. Hiện nay, Bộ Công Thương đang chủ trì soạn thảo Luật Bảo vệ quyền lợi NTD sẽ trình Quốc hội khóa XII thông qua. Đây sẽ là văn bản thay thế cho Pháp lệnh năm 1999 và là bước ngoặt quan trọng trong công tác xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi NTD, đáp ứng kịp thời yêu cầu của sự phát triển.

NGỌC TRINH

• Chương trình khuyến mãi “Có Home – Ôm Vinfast về nhà” (26/04)
• Sáng mãi tình quân dân y (26/04)
• Liên minh Hợp tác xã tỉnh: Họp mặt kỷ niệm 13 năm Ngày Hợp tác xã Việt Nam (25/04)
• Các Tổ liên gia thi an toàn phòng cháy, chữa cháy (25/04)
• 22 tác phẩm xuất sắc đạt Giải báo chí miền Đông Nam Bộ lần thứ II (25/04)
• Cần xử lý nghiêm đối tượng đánh học sinh lớp 7 (25/04)
• Để mỗi ngày đến trường là một ngày vui (25/04)
• Vụ cháy rừng phòng hộ Núi Cậu không thiệt hại về người và phương tiện (24/04)