Làm nữ Ngoại trưởng cũng khó như làm đệ nhất phu nhân

Vững vàng tay lái

Theo kết quả một cuộc thăm dò dư luận gần đây nhất, tỉ lệ người Mỹ ủng hộ đương kim Tổng thống Barack Obama đã giảm từ 80% ở thời điểm tháng 1-2009 xuống còn 56% ở thời điểm tháng 10-2009. Còn tỉ lệ ủng hộ bà Hillary Clinton đã bị suy giảm không đáng kể: từ 65 xuống còn 62%. Trên cương vị Ngoại trưởng, dường như bà Hillary Clinton đã thành công hơn Tổng thống Obama.

Nhiều nhà bình luận từng đã coi việc bà Hillary Clinton được ông Obama đưa vào vị trí này là kết quả của một thỏa thuận phức tạp trong nội bộ đảng Dân chủ. Tuy nhiên, muốn nói thì nói, do không có nhiều cộng sự thân tín ở thượng đỉnh quyền lực tại Washington, vị Tổng thống Mỹ thứ 44 bắt buộc vẫn phải sử dụng nguồn nhân lực của người tiền nhiệm cùng đảng Dân chủ, cựu Tổng thống Bill Clinton. Và người đầu tiên phải được quyền nhận một vị trí quan trọng chính là thượng nghị sĩ bang New York, bà Hillary Clinton, phu nhân của vị Tổng thống Mỹ thứ 42, trước đó không lâu từng là đối thủ của ông Obama trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng trong nội bộ đảng Dân chủ.

"Theo tôi nhớ thì đây là lần đầu tiên Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng trò chuyện với nhau trong bộ máy của ông Obama" - chủ nhân của Lầu Năm Góc Robert Gates thích nhắc lại câu này khi cần nói tới quan hệ giữa ông và bà Hillary Clinton.

Còn bà Ngoại trưởng thì hay nói rằng, trong những năm ở trong Nhà Trắng với tư cách đệ nhất phu nhân, bà đã quá nhiều lần phải chứng kiến các xung đột giữa các cố vấn. Và bây giờ, khi bà Hillary Clinton có điều gì không đồng nhất ý kiến với Tổng thống Obama, bà vẫn công nhận quyền quyết định của ông chủ Nhà Trắng.

Một giáo sư có cảm tình với đảng Cộng hòa đã nói với phóng viên tờ Izvestia: "Tất cả đều có cảm tình với bà ấy như với một phụ nữ dễ chịu về mọi mặt. Nhưng điều này liệu có ẩn chứa một nội dung thực tế gì không?". Vị GS này không thích vì bà Hillary Clinton quá khác so với những người tiền nhiệm lừng lẫy của mình như George Shultz, Henry Kissinger hay Warren Christofer… "Mà nước Mỹ trong những thời điểm khó khăn đều cần những nhân vật ở tầm cỡ như thế" - vị GS này than thở.

Theo ý kiến của một số nhà quan sát, mặc dù đã ở tuổi 61 nhưng bà Hillary Clinton vẫn đang chuẩn bị cho một tương lai chính trị to lớn hơn. Bà biết cách làm việc hòa thuận với các thành viên khác trong nội các của Tổng thống Obama, không "chơi chòi" để tránh những sai lầm, cố tranh thủ thêm điểm và tìm kiếm thêm đồng minh trong giới tinh hoa chính trị. "Bà hiện nay không thể dạy dỗ gì cho những nhân vật lớn như Phó Tổng thống Joe Biden, ông Holbrook hay ông Gates, một khi chưa ở trên vị trí hiện nay được 5 năm và chưa học được hết bài của những người này." - vị GS Mỹ đã dẫn, nói.

Bà Hillary Clinton là một hình mẫu "nữ sinh xuất sắc điển hình", luôn tới lớp với những bài vở được chuẩn bị kỹ lưỡng. Đặc tính này của bà đã được trợ lý an ninh của Tổng thống, ông tướng về hưu của lực lượng lính thuỷ đánh bộ Jim Johns nhận ra: "Chưa bao giờ tôi thấy bà tới họp mà lại thiếu các văn bản đã viết sẵn và những ý kiến đã được suy nghĩ kỹ càng".

Trong chuyến thăm Moskva mới đây, bà Hillary Clinton tuyên bố rằng, bà sẽ không ra ứng cử Tổng thống thêm một lần nữa. Có thể hiểu được bà: làm Ngoại trưởng cũng đã là một công việc quá nặng nhọc rồi. Hơn nữa, có một quy luật bất thành văn ở Washington: đảng cầm quyền luôn đề cử đương kim Tổng thống ra ứng cử thêm một nhiệm kỳ thứ hai. Nếu quả thực bà Hillary Clinton muốn chạy đua vào Nhà Trắng, thì bà sẽ phải chờ 8 năm. Khi đó, bà sẽ ở tuổi "cổ lai hy".

"Thần thiêng nhờ bộ hạ"

"Bà Hillary Clinton phải giữ gìn hình ảnh một chính trị gia quan trọng. Những chuyến công du dài ngày ở nước ngoài của bà được xây đắp từ những cuộc gặp trong các phòng họp đông người và những bài phỏng vấn truyền hình êm ái. Nhưng gần như không thể thấy hình hài chính sách đối ngoại của bà trong những vấn đề quan trọng, dù đó là chiến tranh ở Afghanistan hay những nỗ lực thương thảo với Iran hoặc cuộc xung đột Israel - Palestine" - tờ The Washington Post nhận xét. Để có được những nội dung đó, nữ Ngoại trưởng Mỹ cần những người đàn ông giàu kinh nghiệm.

Theo đánh giá của phóng viên báo Nga Izvestia, đội hình "ruột" của nữ ngoại trưởng Mỹ đã được tăng cường bởi hai vị đặc sứ Richard Holbrooke, chuyên về Afghanistan với Pakistan và George Mitchell, được chuyển sang chăm lo cho việc tìm kiếm hòa bình ở Trung Đông sau khi ông đã thuyết phục được những người Thiên chúa giáo và Tin lành buông vũ khí ở Bắc Ireland.

Ông Holbrooke từng được biết tới với vai trò quan trọng mà ông từng giữ trong quá trình xây dựng thỏa ước Dayton về Bosnia. Vị đặc sứ này nổi tiếng là người ít khi đồng ý với những gì mà phía bên kia đề nghị với ông. Trong quá khứ, nét tính cách này của Holbrooke đôi khi đã dẫn ông tới những sự cố không dễ chịu.

Thí dụ, trong những năm 90 của thế kỷ trước, sau cuộc gặp với Tổng thống Nam Tư lúc đó là ông Slobodan Milosevich tại Belgrad, ông đã cố tình không đi theo con đường tới Saraevo mà nhà lãnh đạo Nam Tư đã chọn cho ông. Kết quả là xe của ông đã bị trúng mìn, làm một người trong đoàn chết và những người khác đều bị thương. Tuy vậy, sự cố này, đã được ông kể trong cuốn sách "Kết thúc chiến tranh", vẫn không làm Holbrooke thay đổi tính cách của mình.

(Theo CAND)

• Tình bạn ngày càng khăng khít giữa ông Trump và Elon Musk (23/11)