Đầu năm, nhiều doanh nghiệp tuyển dụng lao động yêu cầu ứng viên phải có bằng tốt nghiệp trung học hoặc các chứng chỉ nghề nghiệp tương ứng với một số vị trí việc làm cần có tay nghề, kinh nghiệm. Để được trúng tuyển vào vị trí như ý muốn, một số người “làm đẹp” hồ sơ xin việc bằng cách tìm đến dịch vụ làm bằng cấp, giấy tờ giả được rao công khai trên mạng xã hội.
Công an TX.Bến Cát thu giữ số giấy tờ, bằng cấp, chứng chỉ giả trong vụ án “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”
“Đúng nhận, sai trả lại”
Gần đây, nhiều doanh nghiệp tuyển dụng lao động phổ thông thường yêu cầu ứng viên có tay nghề, tốt nghiệp THCS hoặc THPT. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, một số người không đáp ứng được yêu cầu về trình độ học vấn nhưng vẫn mong muốn tìm được công việc có mức lương cao. Nắm bắt được nhu cầu trên, nhiều “đầu nậu” vào các hội nhóm trên mạng xã hội để “quảng cáo” dịch vụ làm bằng giả nhằm tìm kiếm khách hàng.
Từ hàng chục lời rao trên mạng, chúng tôi khá “ấn tượng” với lời quảng cáo chắc như đinh đóng cột trên trang web “Baoxinviec”: “Dịch vụ làm bằng toàn quốc giá rẻ, nhanh chóng, uy tín, bằng trường tuồn ra, phôi gốc… Bảo hành 6 tháng, làm đến khi hài lòng, bao xin được việc làm”.
Trong vai người có nhu cầu mua bằng cấp 3 của một trường THPT trên địa bàn TP.Thuận An để đi làm, chúng tôi truy cập vào trang web này. Trong khung cửa sổ nhắn tin của trang web này, chúng tôi được một người tự xưng là Mr. Tài tư vấn: “Bên anh nhận làm bằng cấp 3 từ 4 - 5 ngày, giá 2 triệu đồng, không cần đặt cọc. Em xin việc thoải mái, không lo nghĩ. Khi anh làm xong, anh gửi code, em nhận và thanh toán trực tiếp cho bên giao hàng”.
Thế nhưng, khi chúng tôi hoài nghi về “chất lượng” của bằng cấp 3 được “sản xuất” và ngỏ ý muốn xem trước hình chụp phôi bằng thì người này từ chối. “Nếu em đồng ý thì gửi đầy đủ thông tin, đúng hẹn sẽ có người giao tận nơi. Bằng thật của trường tuồn ra, chữ ký sống, mộc sống. Em có thể mượn bằng của bạn để so sánh. Em được kiểm tra khi bằng giao đến. Đúng nhận, sai trả về, không cần thanh toán. Anh không chụp hình em nhé, vì gặp trường hợp đem nộp online hoặc in trắng đen sử dụng”, Mr.Tài giải thích.
Ngoài dịch vụ làm bằng cấp giả, một số hội nhóm trên mạng xã hội về tìm việc làm tại nhà máy, khu công nghiệp Bình Dương cũng đăng tải nhiều bài viết quảng cáo dịch vụ “làm đẹp” hồ sơ xin việc để có “việc nhẹ lương cao”. Chúng tôi liên hệ với tài khoản Facebook tên Thảo My, người đăng thông tin “nhận làm hồ sơ xin việc” trong một nhóm riêng trên Facebook với gần 50.000 người theo dõi để biết thêm chi tiết dịch vụ này. Sau khi trao đổi Facebook, người này đề nghị chúng tôi kết bạn Zalo qua số điện thoại 0932.953… và yêu cầu gửi hình chụp căn cước công dân, sổ hộ khẩu, hình thẻ để làm bộ hồ sơ xin việc. “Em làm bộ hồ sơ xin việc hết 300k (300.000 đồng) gồm giấy xác nhận hạnh kiểm, giấy khám sức khỏe, giấy xác nhận tiêm vắc xin Covid-19… bao luôn công chứng. Còn muốn có bằng cấp 3 theo yêu cầu của công ty để dễ xin việc thì có giá 1,2 triệu đồng/1 bằng. Trong ngày, em sẽ gửi người mang đến nhà giao, nhận xong mới trả tiền”, người phụ nữ này cam kết.
Bằng giả khó qua cửa công chứng
Sau khi mua được những bằng cấp, chứng chỉ nghề nghiệp giả, một số người tin vào cam kết “bảo đảm giống thật 100%” của bên bán nên đã mang đi công chứng nhưng sớm bị phát hiện. Theo cơ quan chức năng, mặc dù bằng cấp, giấy tờ giả có được sản xuất bằng máy móc hiện đại, có độ chân thật cao nhưng cán bộ chuyên môn vẫn có thể phát hiện bằng một số kỹ năng nghiệp vụ kiểm tra cơ bản cùng sự hỗ trợ của máy soi chiếu chuyên dụng.
Theo luật sư Mai Tiến Luật, đối với doanh nghiệp tuyển dụng, pháp luật cho phép người sử dụng lao động quyền tự do tuyển dụng lao động mà mình muốn. Người lao động cũng cần phải cung cấp thông tin khi tiến hành nộp hồ sơ ứng tuyển. Tuy nhiên, pháp luật về lao động cũng có quy định người sử dụng lao động không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động. Do đó, nhà tuyển dụng cần phải kiểm tra hồ sơ xin việc kỹ lưỡng hoặc yêu cầu người lao động nộp hồ sơ, trong đó có bản sao công chứng và đem theo bản chính đối chiếu nhằm tránh trường hợp đối tượng xấu sử dụng giấy tờ giả xin việc với mục đích trà trộn vào công ty để ẩn náu, hoạt động phạm pháp. |
Có kinh nghiệm làm việc tại bộ phận “một cửa” UBND TP.Dĩ An, bà Phạm Thị Hà Vân, Phó trưởng phòng Tư pháp, TP.Dĩ An, cho biết hiện nay việc xác định bằng cấp giả có thể căn cứ vào độ sắc nét, dấu mộc, tem chống làm giả của Bộ Giáo dục - Đào tạo. Nếu là bằng cấp giả thì màu sắc thường bị nhòe, dấu mộc sóng nổi không rõ ràng hoặc không có; tem không đạt chuẩn hoặc thông qua đối chiếu hình ảnh trên bằng cấp và người sở hữu. Tại các văn phòng, phòng công chứng còn bố trí máy soi chiếu chuyên dụng để nhận biết giấy tờ giả. Do đó sẽ khó có việc bằng giả hay giấy tờ giả lọt qua bộ phận “một cửa” của UBND các cấp hoặc tổ chức hoạt động công chứng.
Thực tế thông qua công tác tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cán bộ ở bộ phận “một cửa” UBND các xã, phường trên địa bàn tỉnh đã kịp thời phát hiện một số người mang bằng cấp, chứng chỉ nghề giả đi sao y, chứng thực. Cụ thể như bộ phận tư pháp UBND phường Thuận Giao, TP.Thuận An đã tiếp nhận 7 chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm mầm non từ Hoàng Thị Ph. (47 tuổi, quê Đà Nẵng) để sao y chứng thực. Qua kiểm tra, đối chiếu, cán bộ tư pháp - hộ tịch phát hiện số chứng chỉ trên là giả nên đã trình báo cơ quan công an. Qua làm việc được biết bà Ph. đang làm thuê tại nhóm trẻ trên địa bàn phường Thuận Giao. Số chứng chỉ trên là do chủ nhóm trẻ đưa cho bà Ph. nhờ sao y, công chứng nhưng bà Ph. không biết các chứng chỉ trên là giả. Sau đó, vụ việc đã được Công an TP.Thuận An xác minh, xử lý theo quy định.
Cùng với việc ngăn chặn giấy tờ giả “lọt” qua khâu sao y, chứng thực, cơ quan chức năng còn chủ động phát hiện, triệt xóa các đường dây sản xuất bằng cấp, giấy tờ giả. Cách đây không lâu, qua nắm tình hình trên không gian mạng, Công an TX.Bến Cát đã triệt xóa đường dây, bắt 3 đối tượng chuyên làm giả giấy tờ, bằng cấp, chứng chỉ hoạt động trên mạng xã hội.
Coi chừng vướng vòng lao lý
Luật sư Mai Tiến Luật, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hãng luật BigBoss Law (phường Đông Hòa, TP.Dĩ An), cho biết nếu xét về lĩnh vực dân sự thì hợp đồng lao động sẽ bị vô hiệu do bị lừa dối, và doanh nghiệp có quyền tuyên bố hợp đồng vô hiệu. Đối với hành vi sử dụng bằng cấp giả đi xin việc làm sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật về lao động, ngoài ra còn bị xử lý hành chính hoặc hình sự. Cụ thể, tại khoản 1, Điều 23 Nghị định 04/2021/NĐ-CP ngày 22- 1-2021 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục đã nêu rõ: Phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng đối với một trong các hành vi như sử dụng văn bằng, chứng chỉ của người khác; cho người khác sử dụng văn bằng, chứng chỉ của mình; sử dụng văn bằng, chứng chỉ bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung... Như vậy, người nào sử dụng bằng giả để xin việc thì tùy mức độ vi phạm sẽ bị xử phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng, ngoài ra còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu văn bằng, chứng chỉ.
Xét theo quy định tại Điều 341, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về “tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” thì việc sử dụng giấy tờ giả của cơ quan, tổ chức để thực hiện hành vi trái pháp luật có thể bị phạt tiền từ 30 - 100 triệu đồng, tùy từng mức độ có thể bị phạt tù cao nhất lên đến 7 năm.
Qua công tác tấn công tội phạm, cơ quan công an đã phát hiện một số đối tượng hình sự, truy nã lợi dụng sự chủ quan, dễ dãi của đơn vị tuyển dụng lao động mà sử dụng giấy tờ giả để xin việc. Cụ thể, qua công tác quản lý dân cư, Công an huyện Bắc Tân Uyên đã phát hiện Dương Văn Hoàng (21 tuổi, quê Lạng Sơn) có đặc điểm nhận dạng giống đối tượng đang bị truy nã. Tiến hành xác minh, lực lượng công an xác định Hoàng là đối tượng bị kết án về tội “cố ý gây thương tích” với mức án 3 năm tù, cho hưởng án treo nhưng đã bỏ trốn khỏi địa phương, do đó Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh Lạng Sơn đã ra quyết định truy nã. Qua làm việc, Hoàng cho biết để trốn truy nã đã tìm cách xin việc và được nhận vào làm công nhân trong một công ty tại thị trấn Tân Bình. |
NGUYỄN HẬU