Một số ý kiến về quy định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Để bảo đảm thực thi quy định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất bảo đảm nguyên tắc tương xứng, chính là bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước và người có đất bị thu hồi.

Các yếu tố bảo đảm nguyên tắc tương xứng, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước và người có đất bị thu hồi, có thể bao gồm: Vấn đề xác định giá đất và phương pháp định giá đất. Điều 153 dự thảo luật đã bổ sung nguyên tắc định giá đất phải “Phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường”, “Tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất theo quy định của pháp luật”, “Bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, trung thực, khách quan của kết quả định giá đất giữa cơ quan định giá, cơ quan thẩm định và cơ quan quyết định”. Trong đó, dự thảo luật cũng xác định “Giá đất phổ biến trên thị trường trong điều kiện bình thường quy định tại Điểm c Khoản 1 điều này được xác định bằng bình quân của các mức giá giao dịch thực tế của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng trên thị trường xuất hiện với tần suất nhiều nhất thông qua thống kê tại một khu vực và trong một khoảng thời gian nhất định, không chịu tác động của các yếu tố gây tăng hoặc giảm giá đột biến, giao dịch có quan hệ huyết thống hoặc có những ưu đãi khác”. Tuy nhiên, thực tế gặp phải trong công tác quản lý về giá khi chưa có hành lang pháp lý hoàn thiện để người dân kê khai trung thực giá khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan có trách nhiệm giúp UBND cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất; được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để xây dựng bảng giá đất trình hội đồng thẩm định bảng giá đất, căn cứ kết quả của hội đồng thẩm định bảng giá đất trình UBND cấp tỉnh xây dựng để trình HĐND cùng cấp tỉnh thông qua bảng giá đất trước khi ban hành. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và công bố công khai vào ngày 1-1 của năm đầu kỳ. UBND cấp tỉnh quyết định ban hành. Bảng giá đất gián tiếp ảnh hưởng đến việc tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Khi việc quyết định giá đất cụ thể thực hiện theo quy định: Đối với khu vực đã có bảng giá đất tới từng thửa đất theo vùng giá trị đất, giá thửa đất chuẩn thì việc định giá đất cụ thể được xác định theo bảng giá đất tại thời điểm định giá.

Trong việc xác định giá đất, có thể nhận thấy vai trò của tổ chức có chức năng tư vấn khá quan trọng. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã xác định Chính phủ quy định về điều kiện hoạt động của tư vấn xác định giá đất, hành nghề tư vấn xác định giá đất. (Còn tiếp)   

QUỲNH NHƯ (ghi)