Mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã ban hành Thông tư 03/2022 hướng dẫn các ngân hàng thương mại (NHTM) nhanh chóng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách Nhà nước (NSNN) 40.000 tỷ đồng. Đây là chính sách hỗ trợ lãi suất đầu tiên sử dụng NSNN có quy mô lớn được triển khai qua hệ thống NHTM, được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp (DN) bớt khó khăn, góp phần thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế… Ông Võ Đình Phong, Giám đốc NHNN Việt Nam - chi nhánh Bình Dương đã có cuộc trao đổi với phóng viên xung quanh vấn đề này.
Các NHTM trên địa bàn đang triển khai thực hiện chương trình cho vay hỗ trợ lãi suất. Trong ảnh: Huy động tiết kiệm tại BIDV - chi nhánh Bình Dương
- Thưa ông, hiện nay các NHTM đang triển khai gói tín dụng hỗ trợ lãi suất thế nào?
- Ngày 27-5-2022, NHNN Việt Nam đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn ngành để triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn NSNN 40.000 tỷ đồng theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư 03/2022/TT-NHNN của NHNN. NHNN - chi nhánh Bình Dương cũng đã mời 43 chi nhánh NHTM đầu mối trên địa bàn tham dự hội nghị để quán triệt các nhiệm vụ, nội dung của nghị định, thông tư và hướng dẫn về gói hỗ trợ lãi suất 2%, nhằm sớm đưa chính sách vào thực tiễn, góp phần hỗ trợ DN và phục hồi kinh tế. Tại hội nghị, NHNN yêu cầu các NHTM khẩn trương đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất từ NSNN cho cả 2 năm (2022-2023) và chi tiết từng năm theo quy định. NHNN cũng yêu cầu các đơn vị trong ngành khẩn trương triển khai các nhiệm vụ và phối hợp với cơ quan, chính quyền địa phương, đơn vị liên quan nhằm bảo đảm thực hiện hỗ trợ lãi suất đúng quy định, đúng đối tượng, đúng mục đích, ngăn chặn các sai phạm, rủi ro, trục lợi chính sách. Mới đây, NHNN - chi nhánh Bình Dương cũng đã có văn bản chỉ đạo các chi nhánh NHTM trên địa bàn khẩn trương triển khai thực hiện hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31.
- Dự kiến, trên địa bàn tỉnh có khoảng bao nhiêu DN có nhu cầu và sử dụng gói tín dụng này? Các NHTM có phải đăng ký hạn mức tham gia hỗ trợ lãi suất không, thưa ông?
- Qua rà soát, kế hoạch tín dụng năm 2022 trên địa bàn tỉnh Bình Dương dự kiến tăng 15,16% so với năm 2021. Các DN, hợp tác xã, hộ kinh doanh trên địa bàn đều mong muốn được tiếp cận nguồn vốn ngân hàng với lãi suất thấp để vượt qua khó khăn, ổn định và tận dụng thời cơ phát triển sản xuất, kinh doanh trong tình hình mới. Về xác định hạn mức hỗ trợ lãi suất, theo quy định các NHTM phải đăng ký kế hoạch hỗ trợ cho cả 2 năm 2022 và 2023. Trường hợp tổng số tiền hỗ trợ lãi suất theo đăng ký kế hoạch của các NHTM trong 2 năm 2022 và 2023 nhỏ hơn hoặc bằng 40.000 tỷ đồng, NHNN xác định hạn mức hỗ trợ lãi suất đối với từng NHTM theo đăng ký. Trường hợp tổng số tiền hỗ trợ lãi suất theo đăng ký kế hoạch của các NHTM trong 2 năm 2022 và 2023 lớn hơn 40.000 tỷ đồng, NHNN xác định hạn mức hỗ trợ lãi suất đối với từng NHTM.
- Đối tượng, lãi suất, thủ tục vay như thế nào, thưa ông?
- Theo quy định của Nghị định 31 và Thông tư 03, đối tượng được hỗ trợ lãi suất là các DN, hợp tác xã, hộ kinh doanh có mục đích sử dụng vốn vay, thuộc một trong các ngành như hàng không, vận tải kho bãi, du lịch, dịch vụ lưu trú… Ngoài ra, còn có người vay để thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ thuộc danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp, công bố. Nguyên tắc cho vay, NHTM thực hiện cho vay hỗ trợ lãi suất theo quy định của pháp luật hiện hành. Về điều kiện được hỗ trợ lãi suất, khách hàng có đề nghị được hỗ trợ lãi suất, đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật hiện hành về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Khoản vay được hỗ trợ lãi suất là VND, được ký kết thỏa thuận cho vay và giải ngân trong khoảng thời gian từ ngày 1-1-2022 đến 31-12-2023, sử dụng vốn đúng mục đích theo quy định nêu trên, chưa được hỗ trợ lãi suất từ NSNN theo các chính sách khác… Thời hạn và mức lãi suất hỗ trợ, tính từ ngày giải ngân khoản vay đến thời điểm khách hàng trả hết nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay theo thỏa thuận giữa NHTM và khách hàng, phù hợp với nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất được thông báo, nhưng không vượt quá ngày 31-12-2023 với mức lãi suất hỗ trợ là 2%/năm…
- Để phòng tránh rủi ro những trường hợp sử dụng vốn sai mục đích, NHNN có những giải pháp quản lý như thế nào?
- NHNN sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan, bằng các công cụ điều hành, tăng cường thanh tra, giám sát, để bảo đảm chương trình triển khai được hiệu quả, đúng đối tượng, tránh trục lợi chính sách, tuân thủ quy định tại nghị định và quy định pháp luật liên quan. Bên cạnh đó, NHNN cũng yêu cầu các NHTM phải thường xuyên kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay theo đúng mục đích sử dụng vốn vay được hỗ trợ lãi suất. Đồng thời, theo dõi, lưu trữ hồ sơ, hạch toán, thống kê riêng các khoản vay được hỗ trợ lãi suất theo quy định. Song song đó, các NHTM thực hiện tốt truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất và các hoạt động ngân hàng để khách hàng nắm bắt đầy đủ thông tin, sớm tiếp cận được chính sách.
- Xin cám ơn ông!
THANH HỒNG (thực hiện)