Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của Đảng, ngành xuất bản, in và phát hành đã không ngừng lớn mạnh, có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Phát huy truyền thống 70 năm, ngành xuất bản, in và phát hành đã và đang có bước chuyển mình mạnh mẽ thực hiện chuyển đổi số, phát triển bền vững.
Các hoạt động phát triển văn hóa đọc ở Bình Dương luôn có sự tham gia của các nhà xuất bản
Tích lũy và truyền bá tri thức
Theo ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), có thể khẳng định, ngành xuất bản (bao gồm 3 lĩnh vực: Xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm) đã và đang tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong việc lưu trữ, tích lũy và truyền bá tri thức, góp phần phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tính đến năm 2021, mặc dù chịu nhiều tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, hoạt động xuất bản vẫn có bước phát triển tích cực. Toàn ngành xuất bản đạt trên 40.000 đầu xuất bản phẩm, trong đó có hơn 32.000 đầu sách, trên 460 triệu bản xuất bản phẩm với 390 triệu đầu sách (tăng trên 1,5 lần so với năm 2001); tổng doanh thu lĩnh vực xuất bản đạt 2.996,7 tỷ đồng (tăng 1,4 lần so với năm 2002).
Trên địa bàn tỉnh Bình Dương không có nhà xuất bản; hoạt động xuất bản ở địa phương chủ yếu là xuất bản tài liệu không kinh doanh của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh. Hiện Bình Dương có 212 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực in, trong đó có 24 cơ sở được cấp giấy phép hoạt động in, 188 cơ sở được xác nhận tờ khai đăng ký hoạt động cơ sở in. Hệ thống các cơ sở phát hành xuất bản phẩm trên địa bàn tỉnh có 7 doanh nghiệp lớn cung cấp dịch vụ phát hành và hơn 200 điểm phát hành nhà sách tư nhân, hộ gia đình. Các đơn vị này chủ yếu phát hành sách giáo khoa, sách tham khảo, sách tổng hợp, sách chính trị, văn học, kỹ thuật, nghệ thuật, thiếu nhi...
Lực lượng phát hành xuất bản phẩm đã đóng góp vào việc phát triển thị trường xuất bản phẩm, góp phần đáp ứng nhu cầu về văn hóa đọc ngày càng đa dạng của xã hội. Các cơ sở phát hành xuất bản phẩm trên địa bàn tỉnh cơ bản thực hiện tốt các quy định của Luật Xuất bản về phát hành xuất bản phẩm. Hoạt động phát hành xuất bản phẩm theo đúng định hướng, duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước, giải quyết việc làm cho một bộ phận lao động trong xã hội, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa
Trong thời đại 4.0 hiện nay, Việt Nam đang đứng trước những thời cơ lớn để vươn lên trở thành một quốc gia phát triển thông qua quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên cơ sở ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học công nghệ. Vì vậy, Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số, xây dựng chính phủ số; thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo; xây dựng và hoàn thiện các thể chế khuyến khích đổi mới sáng tạo... Song song đó, sự phát triển mạnh mẽ của xuất bản phẩm điện tử cũng như sự thay đổi cách tiếp cận của bạn đọc đối với các xuất bản phẩm thông qua phương thức mua hàng trực tuyến đã đặt ra cho ngành xuất bản, in và phát hành sách Việt Nam cả những thời cơ lẫn thách thức mới và thực hiện chuyển đổi số chính là một yêu cầu tất yếu.
Trước đó, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng khẳng định hướng phát triển xuất bản, in và phát hành sách trong thời gian tới là: “Sắp xếp ngành xuất bản, in và phát hành theo hướng tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa; tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên internet; kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”. Với những vấn đề đang đặt ra trong hoạt động xuất bản, in và phát hành sách ở Việt Nam hiện nay, chủ trương trên thể hiện tầm nhìn và định hướng phát triển đúng thực tiễn của ngành.
Theo ông Lê Văn Khánh, Phó Giám đốc Sở TT&TT, thời gian qua Bộ TT&TT, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã chỉ đạo sở thường xuyên rà soát, tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật nhằm tăng cường công tác quản lý lĩnh vực xuất bản, in, phát hành xuất bản phẩm; công bố bộ thủ tục hành chính công khai trên Cổng dịch vụ công của tỉnh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân trong quá trình giải quyết công việc. Để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm trong thời gian tới, Sở TT&TT tuyên truyền các văn bản của Đảng và Nhà nước trong hoạt động xuất bản để các đơn vị hiểu rõ các quy định về xuất bản, không xuất bản sách có nội dung vi phạm pháp luật, đặc biệt không vi phạm bản quyền sách.
MINH HIẾU