Ngày đầu tiên nhân dân hưởng dụng quyền dân chủ

Từ Quốc dân đại hội...

Từ Tân Trào lịch sử, ngày 16-8-1945, Quốc dân đại hội - tiền thân của Quốc hội Việt Nam đã được khai mạc. Đại hội họp dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng bộ Việt Minh với hơn 60 đại biểu đại diện cho cả 3 miền đất nước, đại diện cho các ngành, các giới, các dân tộc, các đảng phái chính trị, các đoàn thể cứu quốc và một số Việt kiều ở Thái Lan và Lào. Đại hội đã tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng Cộng sản Đông Dương và Tổng bộ Việt Minh; đồng thời nhất trí thông qua 10 chính sách của Việt Minh, trong đó có giành lấy chính quyền, xây dựng một nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trên nền tảng hoàn toàn độc lập; ban bố những quyền cho dân như: Nhân quyền, tài quyền (quyền sở hữu); dân quyền (quyền phổ thông đầu phiếu; quyền tự do dân chủ như tự do tín ngưỡng, tự do tư tưởng, ngôn luận, hội họp, đi lại, dân tộc bình quyền, nam nữ bình quyền...). Đại hội đã quyết định thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam tức Chính phủ lâm thời do lãnh tụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, quy định Quốc kỳ, Quốc ca. Tại đây, thay mặt Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc lời tuyên thệ kiên quyết lãnh đạo nhân dân tiến lên, ra sức chiến đấu chống quân thù, giành lại độc lập cho Tổ quốc.

Đình Tân Trào (Tuyên Quang), nơi diễn ra Quốc dân đại hội, tiền thân của Quốc hội Việt Nam. Ảnh: CAO SƠN

Một khu vực bỏ phiếu trong ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6-1-1946). Ảnh: TƯ LIỆU

Quốc dân Đại hội Tân Trào là mốc son trong lịch sử vẻ vang của cách mạng Việt Nam, mang tầm vóc lịch sử của một Quốc hội, một cơ quan quyền lực Nhà nước lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; để lại bài học kinh nghiệm về phát huy ý chí, sức mạnh dân tộc; thể hiện tinh thần dân chủ, xây dựng Nhà nước pháp quyền do nhân dân và vì nhân dân; khẳng định vị trí, vai trò là cơ quan quyền lực cao nhất của nhân dân trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

... Đến “Ngày vui sướng của đồng bào ta...”

Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, Bác Hồ đã chỉ đạo phải tập trung tổ chức càng sớm càng tốt cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc dân đại hội (Quốc hội). Bác đã ký Sắc lệnh số 14 ngày 8-9- 1945 và Sắc lệnh số 51 ngày 17- 10-1945 về tổ chức tổng tuyển cử. Trên cơ sở sắc lệnh đó, cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã được tiến hành ngày 6-1-1946.

Để tổ chức Tổng tuyển cử, các ban bầu cử đã được thành lập tới tận làng xã do UBND các cấp trực tiếp đảm nhiệm. Ngày 5-1-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi Quốc dân đi bỏ phiếu bầu cử Quốc hội, trong đó có đoạn: “Ngày mai, là một ngày vui sướng của đồng bào ta, vì ngày mai là ngày Tổng tuyển cử, vì ngày mai là một ngày đầu tiên trong lịch sử Việt Nam mà nhân dân ta bắt đầu hưởng dụng quyền dân chủ của mình”.

Đáp lại lời kêu gọi thiêng liêng, bằng ý chí sắt đá của một dân tộc quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do vừa giành được, toàn thể nhân dân Việt Nam từ miền xuôi đến miền ngược, từ miền Bắc đến miền Nam, từ nông thôn đến thành thị, không phân biệt gái trai, già trẻ đã dành trọn ngày lịch sử - ngày 6-1-1946: Toàn dân đi bỏ phiếu bầu cử Quốc hội. Tổng số cử tri đi bỏ phiếu đạt tỷ lệ 89%, trừ một số nơi phải bầu bổ sung còn tuyệt đại đa số các địa phương chỉ bầu một lần. Cuộc Tổng tuyển cử đã bầu được 333 đại biểu Quốc hội, trong đó có 57% số đại biểu thuộc các đảng phái khác nhau; 43% số đại biểu không đảng phái; 87% số đại biểu là công nhân, nông dân, chiến sĩ cách mạng; 10 đại biểu nữ và 34 đại biểu dân tộc thiểu số. Trong thành phần của Quốc hội có đại biểu đại diện cho cả ba miền Bắc - Trung - Nam, các giới từ những nhà cách mạng lão thành, thương gia, nhân sĩ trí thức và các nhà hoạt động văn hóa đến đại biểu các thành phần tôn giáo, những người không đảng phái và các đảng phái chính trị.

Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên của Việt Nam năm 1946 được tiến hành theo những nguyên tắc dân chủ, tiến bộ nhất, đó là phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín đã hoàn toàn thắng lợi. Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Thắng lợi của cuộc Tổng tuyển cử đánh dấu bước trưởng thành của Nhà nước cách mạng Việt Nam, mở ra một thời kỳ mới, thời kỳ đất nước ta có một Quốc hội, một Chính phủ thống nhất, một Hiến pháp tiến bộ và một hệ thống chính quyền hoàn toàn đầy đủ danh nghĩa về mặt pháp lý để đại diện cho nhân dân Việt Nam về đối nội, đối ngoại. Cuộc bầu cử là căn cứ để khẳng định Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có tính chất hợp pháp, dân chủ - Nhà nước của dân, do dân và vì dân, được quốc dân giao phó trọng trách điều hành đất nước, tổ chức toàn dân kháng chiến kiến quốc, giải quyết mọi quan hệ của Việt Nam trên trường quốc tế. Thắng lợi của cuộc Tổng tuyển cử khẳng định đường lối, chủ trương của Đảng ta đúng đắn, sáng tạo, thể hiện khát vọng được độc lập, tự do của nhân dân Việt Nam.

Kể từ cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên năm 1946 đến nay, trải qua 14 nhiệm kỳ hoạt động, Quốc hội Việt Nam không ngừng trưởng thành, đã đạt được những thành tựu quan trọng trong hoạt động lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, góp phần to lớn vào thành tựu chung của công cuộc đổi mới, nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế. Trải qua 75 năm hình thành và phát triển, Quốc hội Việt Nam không ngừng đổi mới trên các lĩnh vực hoạt động, khẳng định vị trí, vai trò là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

ĐÀM THANH(thực hiện)

• Trao tặng công trình "Ánh sáng biên cương" tại Bình Phước (27/04)
• Tin vắn (27/04)
• Thành đoàn Tân Uyên: Trao tặng quà cho con em công nhân lao động (27/04)
• Trường Mầm non Ngôi Sao Nhỏ: Sáng tạo, rèn luyện kỹ năng cho con em công nhân (27/04)
• Nơi tình yêu đơm hoa kết trái (27/04)
• Phường đoàn Phú Chánh (TP.Tân Uyên): Hành trình về “địa chỉ đỏ” (27/04)
• Câu lạc bộ Tiếng Anh vì cộng đồng tỉnh: Tổ chức hành trình “Tôi yêu Tổ quốc tôi” (27/04)
• Tự hào truyền thống, tiếp bước cha anh (27/04)