Ngoại giao Việt Nam, một năm nhiều dấu ấn

Năm 2021 quan hệ quốc tế có nhiều biến đổi sâu sắc do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, tuy nhiên bằng sự sáng tạo và linh hoạt, ngành ngoại giao Việt Nam đã có sự thay đổi nhằm thích ứng, vượt qua khó khăn và thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị đặt ra. Công tác đối ngoại đã và đang góp phần quan trọng làm thay đổi vị thế của Việt Nam và từng bước khẳng định uy tín trên trường quốc tế.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chứng kiến lễ tiếp nhận tượng trưng 1,05 triệu liều vắc xin Abdala của Cuba

Kế thừa và tiếp nối

Năm 2021 cũng là năm đầu tiên Việt Nam thực hiện quán triệt và triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Trong nghị quyết này có nhiều điểm quan trọng về hoạt động đối ngoại.

Theo PGS-TS Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền: “Các hoạt động ngoại giao của Việt Nam trong năm vừa qua giữ vai trò tiên phong trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định cũng như huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, đồng thời nâng cao vị thế, uy tín của đất nước, vì mục tiêu tối thượng là bảo đảm lợi ích quốc gia và dân tộc. Lợi ích quốc gia và dân tộc của Việt Nam luôn luôn được xác định dựa trên cơ sở nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ) và luật pháp quốc tế trên cơ sở hợp tác, bình đẳng, cùng có lợi”.

Dự báo tình hình khu vực và quốc tế sẽ có nhiều biến động trong thời gian tới. Trong bối cảnh đó, việc phát huy tính kế thừa của đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng càng khẳng định tính đúng đắn và thức thời. Ngoại giao Việt Nam trong năm 2021 vẫn nhất quán với chính sách ngoại giao của Việt Nam trong nhiều năm qua. Đó là đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ, đẩy mạnh hợp tác song phương và đa phương trên mọi phương diện đi kèm với bảo vệ lợi ích cốt lõi của Việt Nam, đặc biệt về chủ quyền quốc gia. Điều này đã được thể hiện qua sự hiện diện của tiếng nói Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế và khu vực quan trọng như Hội đồng Bảo an LHQ, Hội nghị về biến đổi khí hậu COP26, Hội nghị Cấp cao ASEAN, cũng như lịch công tác ngoại giao dày đặc và trải rộng của các lãnh đạo cấp cao Việt Nam.

Các hoạt động ngoại giao của Việt Nam năm nay được lên kế hoạch và thực hiện bài bản khi Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lần lượt có các chuyến công du nước ngoài, từ các diễn đàn đa phương đến các đối tác và bạn bè truyền thống như Nga, Trung Quốc, Cuba và Lào, hay khối phương Tây như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước lớn khác như Ấn Độ. Xuyên suốt trong các hoạt động ngoại giao, phía Việt Nam luôn nhất quán một số thông điệp nhất định liên quan đến lợi ích của Việt Nam. Cụ thể như đề nghị đối tác hỗ trợ cung cấp vắc xin ngừa Covid-19 cho Việt Nam thông qua cơ chế COVAX, viện trợ, hợp đồng; đề nghị đối tác ủng hộ đường lối của Việt Nam trong vấn đề biển Đông; đề nghị đối tác trong khối EU ủng hộ, vận động EU bỏ thẻ vàng về thủy sản với Việt Nam…

Phát huy “sức mạnh mềm”

Thời gian qua, Việt Nam đã rất tích cực và chủ động hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và hiệu quả, giúp Việt Nam nâng cao vị thế, uy tín trên trường quốc tế. Đây là những điểm lớn được nêu trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng và được thể hiện qua các hoạt động rất cụ thể. PGS-TS Phạm Minh Sơn nêu rõ: “Với vị thế và uy tín của mình, Việt Nam đã được bạn bè thế giới trong LHQ tín nhiệm để bầu vào một loạt cơ quan quan trọng của LHQ như Hội đồng Thống đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Hội đồng chấp hành UNESCO, Hội đồng khai thác bưu chính của Liên minh Bưu chính Quốc tế (UPU), tái đắc cử vị trí trong Ủy ban Lập pháp Quốc tế của LHQ. Đây là những điểm thể hiện sự tín nhiệm của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam trong việc tham gia các hoạt động của LHQ”.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tích cực tham gia các hoạt động của ASEAN. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 38-39 cũng như các Hội nghị Cấp cao của ASEAN với các đối tác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Mỹ… Hội nghị Cấp cao ASEAN+3, Hội nghị Cấp cao Đông Á... Đặc biệt, Việt Nam đã tham dự Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP26). Tại đây, Việt Nam có những cam kết rất mạnh mẽ và ý kiến rất trách nhiệm về bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Đánh giá về trường phái ngoại giao đặc sắc của Việt Nam, PGS-TS Phạm Minh Sơn tâm đắc: “Hình ảnh mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng so sánh công tác đối ngoại với hình ảnh cây tre tôi thấy rất đúng, chính xác, rất hình tượng, gắn liền với dân tộc Việt Nam. Cây tre bình thường trông rất mỏng manh, nhưng thân tre rất dẻo dai. Đặc biệt, rễ tre bám rất chắc biểu tượng cho cội nguồn của ngoại giao Việt Nam bám chắc, sẵn sàng vượt qua thách thức của giông bão. Một điểm nữa là cây tre không bao giờ đứng một mình, luôn đứng một khóm. Đây cũng rất giống hoạt động đối ngoại của Việt Nam, không chỉ là một cá nhân đơn lẻ mà là hoạt động của cả đất nước, cả dân tộc”. PGS-TS Phạm Minh Sơn khẳng định, đây là sự kết hợp hoạt động ngoại giao trên 3 trụ cột: Đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, tạo thành tổng thể hoạt động chung, đứng vững trước phong ba bão táp, lúc nào cũng vươn thẳng thể hiện khát vọng và tầm nhìn của đất nước.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhận định, chủ trương xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại đặt ra yêu cầu rất cao về đội ngũ cán bộ ngoại giao có trình độ đạt tới tầm khu vực và quốc tế. PGS-TS Phạm Minh Sơn cũng cho rằng, thách thức cho ngành ngoại giao trong thời gian tới vẫn còn rất lớn trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp và tác động sâu rộng đến mọi hoạt động. Thời gian tới, Việt Nam cần tiếp tục nỗ lực để xây dựng ngành ngoại giao phát triển một cách toàn diện, hiện đại và vững mạnh theo đúng tinh thần của Hội nghị Đối ngoại toàn quốc đã đặt ra. Trong đó, quan trọng nhất vẫn là xây dựng yếu tố con người trong lĩnh vực đối ngoại, nhấn mạnh đến việc xây dựng lực lượng cán bộ ngoại giao toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức để ngang tầm với khu vực và quốc tế.

TRIỆU PHONG (tổng hợp)

Tin bài cùng chủ đề

• Phải “an cư” mới “lạc nghiệp” (28-01-2022)
• PGS-TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện Trưởng Viện Kinh Tế Việt Nam: Quá trình phát triển của Bình Dương không ồn ào nhưng mãnh liệt (28-01-2022)
• PGS-TS-BS Nguyễn Lân Hiếu: Người thầy thuốc nặng lòng với Bình Dương (28-01-2022)
• Vững tin từ trận thắng hôm nay… (28-01-2022)
• Tản mạn ven những dòng sông (28-01-2022)