Tháng 10 năm 1948, nhà lãnh đạo tương lai của cuộc cách mạng Cuba, Fidel Castro, 22 tuổi, đã kết hôn với cô gái tóc vàng xinh đẹp Mirta Diaz Ballart, con gái của Bộ trưởng trong Chính phủ Batista. Năm 1949, bà Mirta sinh cho Fidel một con trai, mà mọi người gọi là Fidelito.
Mặc dù họ đã sớm ly dị, bà Mirta đã một mình nuôi con trai, nhưng Fidel Castro vẫn luôn đi theo số phận của đứa con đầu lòng.
Fidelito muốn sống theo hy vọng của cha mình và phục vụ cho lợi ích của đất nước. Fidel Castro mơ ước ở Cuba sẽ được xây dựng các nhà máy điện hạt nhân. Và Fidelito quyết định trở thành một nhà vật lý hạt nhân - anh đi học ở Liên Xô. Cha ủng hộ quyết định của người con trai cả.
Theo lời kể của ông Vyacheslav Aseev, trợ lý Giám đốc Đại học Quốc gia Voronezh, nói với phóng viên báo "Sự thật thanh niên", việc học tập của con trai Chủ tịch Fidel Castro ở Voronezh là một bí mật trong nhiều năm.
Cách đây vài năm, chúng tôi đã đến cơ sở lưu trữ tài liệu và tìm hiểu chi tiết về các nghiên cứu của Fidelito tại Liên Xô. Con trai cả của Fidel tốt nghiệp khoa dự bị ở Kharkov, Ukraine. Ở thời Xôviết, tất cả các công dân nước ngoài đến Liên Xô học, đều học tiếng Nga trong năm học thứ nhất.
Sau đó, vào năm 1968, theo lệnh của Bộ Giáo dục Đại học, bốn sinh viên Cuba, trong đó có Fidelito, đã được chuyển đến Khoa Vật lý tại Đại học Voronezh. Họ học tại Khoa Vật lý Hạt nhân, khóa học 1968 - 1970. Sau đó, Fidelito được chuyển sang Khoa Vật lý tại Đại học Quốc gia Moscow (MGU).
Fidelito - con trai cả của Fidel Castro (ngoài cùng bên phải) là một sinh viên Cuba nổi bật trong khóa học, năm 1968-1969.
Một sinh viên cùng khóa với Fidelito, anh Nikolai Matveev cho biết, thời kỳ đó người ta không quảng bá rằng con trai của Fidel Castro đang học với chúng tôi. Ở Voronezh, anh học dưới một cái tên khác - Jose Raul Fernandez Diaz Ballart - lấy họ của mẹ mình.
Chúng tôi gọi anh ấy là Raul, và anh ấy vui vẻ chấp nhận. Không bao giờ anh để xảy ra một hành vi, cũng như một lời nói làm tiết lộ bí mật của mình. Anh ấy học giỏi, thậm chí chúng tôi còn lấy anh ấy làm gương để mọi người noi theo.
Anh ấy rất vui mừng cùng chúng tôi đến Voronezh để tuần hành nhân ngày 1 tháng 5 và ngày Cách mạng tháng Mười. Chúng tôi hỏi anh: "Các cuộc tuần hành của các bạn ở Cuba diễn ra như thế nào?". Anh trả lời: "Cũng đẹp lắm, chỉ ồn ào hơn vì có ca nhạc".
Rất nhiều người nước ngoài đã học tập với chúng tôi, nhưng các sinh viên Cuba là một điều đặc biệt đối với chúng tôi thuộc giới trẻ thời đó. Fidel Castro là một thần tượng của tất cả chúng tôi. Và tôi đã nói về điều này với các sinh viên Cuba của chúng tôi, thậm chí tôi không nghi ngờ rằng một trong số họ là con trai của một lãnh tụ kiệt xuất!
Chủ nhiệm Khoa vật lý hạt nhân Trường đại học Quốc gia Voronezh, Giáo sư Stanislav Kadmensky nhớ lại: "Tôi đã chấm bài kiểm tra của Fidelito. Cậu ấy là người nổi trội nhất trong khóa học. Cậu ấy cao gần 2 mét, tóc đen và dày, thân hình cân đối, đẹp trai. Tôi có thể nói: Cậu ấy hiểu vật lý hạt nhân. Trình độ của cậu ấy rất tốt".
Ông Viktor Vakhtel, nguyên chủ nhiệm phòng thí nghiệm Đại học Quốc gia Voronezh nhớ lại: "Sinh viên Cuba là những người cực kỳ vui tính. Fidelito chưa bao giờ buồn vì thất bại. Anh có lập luận: Bây giờ không thành công, nhưng dù sao thì nó cũng đã được thực hiện". Và các nữ sinh của Trường đại học Quốc gia Voronezh đã say đắm Fidelito.
Ông Anatol Bobreshov, Giáo sư Đại học Quốc gia Voronezh, đã kể lại cho phóng viên báo "Sự thật Thanh niên": Năm 1972, Fidel Castro đã đến thăm Voronezh. Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Aleksei Kosưghin đã đi cùng Fidel Castro. Fidelito cũng đi cùng với cha đến thăm dinh thự "Con tàu tí hon" của Ban chấp hành Tỉnh ủy, nơi dành cho những vị khách cấp cao. Và đột nhiên xảy ra một điều làm mọi người lo lắng: Ở dinh thự, người cha đang chờ con, không thấy con trai đâu.
Màn đêm đã buông xuống và chàng trai vẫn chưa về. An ninh vội vã đi tìm. Nhưng người cha nheo mắt một cách láu lỉnh và nói: "Các đồng chí không phải đi tìm. Tôi biết cậu ta đang ở đâu. Ở trong ký túc xá với một cô gái". Vài năm sau, tất cả điều này mới được rõ. Và trong những năm học ở Voronezh, không ai biết Jose Raul Fernandez - người sinh viên Cuba ấy là con trai của Chủ tịch Fidel Castro.
Giáo sư, chủ nhiệm khoa Vật lý hạt nhân, tiếp tục nhớ lại: "Tôi nhớ, tôi đang giảng bài, nhưng lấp ló ngoài cửa là những cái đầu các nữ sinh viên từ các khoa Đại học Nhân văn - họ đang đứng chờ các sinh viên Cuba. Và để tìm ra ai là người cô gái đến tìm? Thật là khó. Vì chỉ có 4 sinh viên Cuba và số các cô gái đến chờ phải gấp ba lần. Các bạn hãy nghĩ xem, tại sao sau hai năm học tập ở Voronezh, con trai của Fidel lại được chuyển đến Đại học Quốc gia MGU?
Chúng tôi đã nghe nói rằng, Fidelito đã bày ra trò chơi một đám cưới với một nữ sinh viên của chúng tôi trong ký túc xá. Chưa có đăng ký, song đám cưới được tổ chức ồn ào. Đây là thời Xôviết, mọi thứ đều nghiêm ngặt ...
Đó là lý do tại sao lại có quyết định chuyển Fidelito đến Moscow - hãy để nhà trường ở đó có trách nhiệm với Fidelito. Tôi vẫn nhớ ở Voronezh, cuộc hôn nhân chính thức của Fidelito với người con gái mà anh đã lựa chọn đã bị dừng lại kịp thời. Nhưng anh vẫn khăng khăng tự mình quyết định lấy chính học sinh đó làm vợ."
Người phụ nữ quyến rũ vùng Voronezh, cô Natalia Smirnova đã chinh phục được trái tim người con trai cả của Chủ tịch Fidel Castro. Cô gái học tiếng Tây Ban Nha tại Khoa Triết học văn hóa Đức. Natalia là một người đẹp thực sự - tóc vàng, mảnh khảnh, chân dài. Khi Fidelito được chuyển đến học tại Đại học quốc gia MGU, cô gái cũng chuyển đến Moscow để theo anh.
Mặc dù Fidelito đã có một cuộc sống khá vui vẻ ở Voronezh, nhưng tại Moscow, anh đã tỉnh ngộ và dành hết sức lực để học tập.
Ông Robert Yamaleev, một trong số giảng viên cũ của Fidelito nhớ lại: "Điều này được thể hiện một cách rõ ràng trong thời gian 6 tháng Fidelito làm luận án tốt nghiệp tại Viện nghiên cứu hạt nhân Dubna (tại dây có một chi nhánh của Khoa Vật lý thuộc Đại học MGU). Tôi cảm nhận Fidelito là một người cực kỳ nghiêm túc và thậm chí quá đúng. Tôi nhớ khi đó tôi đã nghỉ phép để cưới vợ.
3 người cháu nội có dòng máu Nga của Chủ tịch Fidel Castro, cháu trai út Jose Raul Castro-Smirnov ở giữa.
Thế là Fidelito đã phẫn nộ và cằn nhằn với tôi: "Dường như thời gian dành cho tôi rất ngắn, vì tuần trăng mật của thầy, nên công việc của chúng tôi bị trì hoãn! " Tôi là người hay nói, tôi thích nói những câu chuyện cổ tích, còn bạn Cuba luôn luôn ghìm tôi chậm lại: không cần đi lạc đề, thôi hãy làm việc đi. Tôi còn nghĩ rằng anh ấy sẽ về Cuba và trở thành một nhà lãnh đạo nào đó. Bởi vì trong con người anh có tố chất lãnh đạo và nguyên tắc chỉ huy".
Tiến sĩ khoa học Toán vật lý Valentin Nesterenko nói với phóng viên báo "Sự thật Thanh niên": "Tôi là bạn học cùng nhóm với Fidelito. Chúng tôi sống trong cùng một ký túc xá. Fidelito sống chung với mọi người - 3 người trong một phòng.
Fidelito không có bất kỳ một ưu đãi đặc biệt nào. Điều làm tôi ngạc nhiên, trong căn phòng của Fidelito, trên kệ sách là các tác phẩm của Marx, Lenin, Engels. Anh đọc những sách đó và điều quan trọng là anh hiểu rất tốt nội dung các tài liệu này".
Cộng tác viên khoa học, ông Valter Furman nhớ lai: "Do học tập tốt, Fidelito đã nhận được học bổng ở cấp độ của một cộng tác viên khoa học cơ sở tại học viện với mức 100-130 rúp/một tháng. Tại thời điểm lúc bấy giờ, đây là một khoản tiền tốt. Những sinh viên Cuba học ở chúng tôi đều là những con em gia đình nghèo - đến mức xà phòng là một món quà quý cho họ.
Nhưng Fidelito nổi bật vì khả năng trình bày, mọi người cảm thấy rằng anh không xuất thân từ một gia đình giống chúng tôi. Tại Dubna, Fedelito đã nhận bằng tốt nghiệp về Vật lý hạt nhân. Hai năm sau, anh rời Dubna về Moscow và tiếp tục thực hành tại học viện mang tên Kurchatov.
Sau khi bảo vệ luận án của mình, Fidelito đã mời gần như toàn bộ nhóm của chúng tôi đến dự bữa tiệc trong căn hộ công vụ của đại sứ quán Cuba ở Moscow. Không có ai sống ở đó, họ chỉ sử dụng nó cho một bữa tiệc, ông Sergei Akulinichev, một bạn học cũ, hiện là trưởng phòng thí nghiệm Vật lý y tế tại Viện nghiên cứu hạt nhân của Viện hàn lâm khoa học Nga, nói với chúng tôi. Và lần đầu tiên anh giới thiệu chúng tôi với cô vợ trẻ người Nga. Cô gái xinh đẹp, mọi người ai cũng mến cô ấy".
Khi Fidelito quyết định trở lại Cuba, Natalia đã đi cùng anh ấy và mang quốc tịch Cuba. Hàng ngày Natalia làm công việc nội trợ trong gia đình. Cô đã sinh cho Fidelito 3 con - một gái và hai trai và cả 3 người con đều có họ đôi - Fidel-Smirnov.
Fidelito sau đó đã ly dị người vợ Nga và kết hôn lần thứ hai với một người Cuba. Tất cả 3 người cháu nội có dòng máu Nga của Fidel Castro đều trở thành các nhà khoa học. Không ai trong số họ biết nói tiếng Nga hay trở về quê ngoại sống cũng như làm việc.
Con gái cả của Fidelito, Mariya Castro-Smirnova sống ở Tây Ban Nha từ cuối những năm 90 và đang giảng dạy toán ứng dụng tại Đại học Seville.
Con trai lớn Antonio Castro Smirnov 38 tuổi, tốt nghiệp Học viện Khoa học và Công nghệ Hạt nhân Cuba, trở thành chuyên gia về hóa sinh và sinh học phân tử. Anh giảng dạy tại Đại học Khoa học máy tính Havana.
Con trai út Jose Raul Castro-Smirnov 33 tuổi, học công nghệ nano tại Đại học Barcelona, tốt nghiệp Học viện Khoa học và Công nghệ ứng dụng ở Havana và Đại học Seville, nhận bằng tốt nghiệp vật lý. Hiện nay, anh làm việc tại Viện nghiên cứu nâng cao Madrid
Fidelito được phong chức Giám đốc danh dự Đại học quốc gia Voronezh, năm 2014.
Ông Mikhail Itkis, Phó giám đốc Viện nghiên cứu hạt nhân tại Dubna cho biết, Fidelito là một nhà khoa học nổi tiếng, là Phó Chủ tịch Viện hàn lâm khoa học Cuba, là cố vấn khoa học trong Hội đồng Nhà nước Cuba. Vì vậy, ông là khách riêng của Viện. Cũng muốn nói thêm, chúng tôi đã đến phòng lưu trữ của Đại học MGU và ở đó, chúng tôi tìm thấy một bản sao bằng tốt nghiệp của Fidelito với tên Raul Jose Díaz Ballart.
Chúng tôi đã long trọng trao bằng tốt nghiệp đó cho Fidelito. Dưới một cái tên khác, ông là Tiến sĩ khoa học. Ông cũng viết và xuất bản nhiều công trình nghiên cứu và bài báo khoa học với tên người khác. Sau này ông phải xác nhận đó là các công trình nghiên cứu và tài liệu khoa học của ông. Ông cũng luôn tự giới thiệu mình là con trai của Fidel Castro. Nhưng ông lại tin rằng khi ông sống dưới một cái tên khác, ông cảm thấy mình như một công dân bình thường.
Trợ lý giám đốc Đại học Voronezh, ông Vyacheslav Aseev nói về chuyến thăm trường của Fidelito. Theo lời kể của ông, khi Fidelito về thăm Trường đại học Voronezh, họ đã đưa ông đến thăm ký túc xá sinh viên nơi ông đã sống. “Ông ấy rất xúc động. Ông là một người thông minh, rất hòa đồng và thân thiện. Ông nói và viết rất tốt cả 3 ngoại ngữ: tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Nga”.
Theo CAND