Nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp: Có mơ cũng chỉ thấy... mờ mờ!

Chính sách nhà ở xã hội (NOXH) và nhà ở cho ngưòi có thu nhập thấp là chủ trương đúng, thiết thực. Tuy nhiên để chủ trương đi vào thực tiễn, đẩy mạnh việc phát triển NO cho học sinh- sinh viên, NO cho công nhân lao động, NO cho người có thu nhập thấp đạt hiệu quả thì cần hỗ trợ nguồn vốn, cắt giảm thủ tục rườm rà...

Nhu cầu lớn

Nhiều năm trước, khi khái niệm NOXH, NO cho người thu nhập thấp chưa định hình thì từ thực tế, có không ít doanh nghiệp (DN) ở Bình Dương đã mạnh dạn bỏ vốn đầu tư xây nhà để bán lại cho người dân với giá cả khá “mềm”, đi tiên phong cho xu hướng này phải nói đến DN tư nhân dịch vụ thương mại Hải Long (DN Hải Long). Xuất phát từ nhu cầu của người lao động làm việc tại Khu công nghiệp (KCN) Sóng Thần và các vùng lân cận, năm 2004 DN Hải Long đầu tư TTTM Sóng Thần Plaza tại KCN Sóng Thần, huyện Dĩ An; dự án được xây dựng 6 tầng với 205 căn hộ; mỗi căn hộ có diện tích 32 - 97m², giá bán 5 - 5,3 triệu đồng/m². Chỉ sau thời gian ngắn, các căn hộ này đã bán hết. Từ thành công ban đầu, năm 2005 DN Hải Long đầu tư xây dựng chung cư Hoàng Long kế cận cao 12 tầng với 125 căn hộ, giá bán 5,5 - 5,7 triệu đồng/m². Tiếp đó, năm 2008 DN Hải Long đầu tư TTTM An Bình (Dĩ An); dự án được xây dựng cao 17 tầng gồm 460 căn hộ. Giống như TTTM Sóng Thần Plaza ban đầu, chỉ sau thời gian ngắn chung cư Hoàng Long hay TTTM An Bình đều bán hết. Lý giải điều này, ông Đoàn Ngọc Bảng, Phó Giám đốc DN Hải Long cho rằng: “Nhu cầu NOXH rất lớn, việc sở hữu căn hộ có giá vừa phải được một bộ phận người dân quan tâm là lẽ tất nhiên”.

  Cần chính sách hỗ trợ cụ thể để mô hình NOXH, NO công nhân và NO thu nhập thấp triển khai hệu quả

Với những thành công của DN Hải Long, theo logic thì trong nhiều năm qua, lẽ ra có hàng tá khu căn hộ theo mô hình trên phát triển nhằm đáp ứng cho một bộ phận người lao động có thu nhập trung bình. Tuy nhiên DN không mặn mà với mô hình này dù rằng trên địa bàn có đến hơn 200 DN đang sở hữu chừng đó số lượng dự án khu dân cư với “mênh mông” đất. Ngay cả DN Hải Long, trong 2 năm qua cũng chưa có dự án nào theo mô hình trên đi vào hoạt động, đại diện DN Hải Long cho rằng “để thuận lợi cho người có thu nhập trung bình tiếp cận được với căn hộ chung cư thì Nhà nước cần hỗ trợ về thuế, về mặt bằng đất; có như vậy mới giảm được giá thành đầu tư và người có thu nhập trung bình mới có cơ hội mua được nhà và DN cũng mạnh dạn đầu tư”.

Thủ tục “trói” nhà đầu tư!

Tháng 3-2009, Bộ Xây dựng đã chính thức trình Chính phủ phương án cụ thể về phát triển NO cho đối tượng có thu nhập thấp và đã được thông qua với mục tiêu cụ thể là trong vòng 6 năm tiếp theo 60% số sinh viên, 50% công nhân lao động cũng như cán bộ có thu nhập bình quân dưới 1,5 triệu đồng/tháng sẽ có NO. Bình Dương là một trong 3 địa phương được Chính phủ cho phép xây dựng NOXH đầu tiên nhưng đến nay rất ít dự án được triển khai. Trong danh sách 23 dự án NOXH, NO sinh viên, NO công nhân và nhà ở thu nhập thấp trên địa bàn tỉnh, hiện chỉ có vài DN xây dựng NO công nhân nhằm giữ chân NLĐ để ổn định sản xuất, còn lại dự án thì đang trình hồ sơ mời thầu, dự án thì đang thỏa thuận địa điểm và phần lớn dự án đang trong quá trình... lập dự án!

Trong cuộc họp giữa Ban chỉ đạo chính sách NO và thị trường bất động sản tỉnh với DN mới đây, ý kiến của nhiều nhà đầu tư đều cho rằng, Nhà nước cần có các chính sách kích cầu, ưu đãi đầu tư để thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực NOXH, NO sinh viên, NO công nhân và NO thu nhập thấp nhằm huy động được nhiều kênh vốn đầu tư vào thì mới hiệu quả. Nhấn mạnh tầm quan trọng về nguồn vốn; trường Đại học Bình Dương, trường ĐH Thủ Dầu Một, Công ty Thành Nguyên, Công ty Tân Thịnh Lợi, Công ty Hưng Thịnh kiến nghị tỉnh cho vay vốn ưu đãi để thực hiện các dự án NO. Ngoài ra, đại diện Công ty Cổ phần Đầu tư Tân Thịnh Lợi cho rằng “Nên bỏ những thủ tục không cần thiết và các giấy phép con như điện, nước, internet... Bởi DN muốn bán được nhà thì đương nhiên DN phải tự lo các dịch vụ đó. Nếu không có những dịch vụ đó thì DN khó mà bán được nhà. Vì vậy tôi kiến nghị nên xem xét lại các thủ tục đó”. Trước ý kiến này, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Lê Phú Cường cho rằng: “Hiện nay, chúng ta buộc phải làm theo đúng quy trình (phải xem xét nhiều vấn đề liên quan như: an ninh quốc phòng, tác  động môi trường, phòng cháy chữa cháy, đấu nối...). Thời gian tới chúng tôi sẽ xem xét và giảm bớt những thủ tục không cần thiết để giúp DN rút ngắn thời gian, tuy nhiên những quy định bắt buộc của Trung ương thì phải thực hiện”.

Giá có thấp?

Vấn đề được dư luận quan tâm nhất hiện nay là những dự án NOXH, NO thu nhập thấp liệu giá cả có thấp như mục tiêu đặt ra. Tại Bình Dương, tuy nói nhiều nhưng mới chỉ có dự án Khu NO an sinh (NO cho người thu nhập thấp) do Tập đoàn Phát triển nhà và Đô thị (HUD) thuộc Bộ Xây dựng khởi công xây dựng vào cuối tháng 11-2009 tại Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ, xã Chánh Mỹ, TX.TDM. Dự án Khu NO an sinh nằm trong tổng thể Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ giai đoạn I được xây dựng trên diện tích đất hơn 3 ha. Quy mô Khu NO an sinh gồm 7 block chung cư cao 12 tầng có tổng diện tích sàn xây dựng là 95.396,9m2; trong đó diện tích sử dụng là 72.477,9m2 với tổng số căn hộ là 1.507 căn; diện tích mỗi căn hộ từ 32,7m2 đến 67,2m2. Theo chủ đầu tư cho biết, đối tượng tại khu NO là cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang... và người có thu nhập thấp tại khu vực. Tổng vốn đầu tư cho Khu NO an sinh trên 555 tỷ đồng; dự kiến đến cuối năm 2011 dự án sẽ hoàn thành.

Không có thêm dự án nào để dẫn chứng nhưng với mức đầu tư của HUD cho dự án NO an sinh trên, nếu đem vốn đầu tư tính cho diện tích sử dụng, ước tính ban đầu mỗi m2 đất có giá đầu tư đến hơn 7,6 triệu đồng/m2. Với căn hộ có diện tích nhỏ nhất thì giá xây dựng khoảng 240 triệu đồng; đó chỉ là vốn xây dựng mà chưa nói đến việc nhà đầu tư tính thêm chi phí phát sinh, trượt giá, lãi suất vay ngân hàng để đầu tư... Từ thực tế như vậy, dù trông đợi nhưng với người có thu nhập thấp và công nhân lao động; đồng lương có hạn sau khi  trừ cái ăn, cái mặc thì thu nhập còn lại nếu đi thuê nhà còn là chuyện đã khó đừng nói chi đến mua dù rằng ngân hàng có cho vay đến 100% giá trị căn hộ!

Rõ ràng mục tiêu an sinh xã hội của chính sách NOXH và NO cho người có thu nhập thấp là rất lớn nhưng để mục tiêu này thực sự đạt được hiệu quả như mong muốn thì cần có sự điều chỉnh nhiều vấn đề cho phù hợp hơn. Có như vậy hiệu quả của chính sách mới đi vào thực tiễn đời sống.

- Giám đốc DN Hải Long Huỳnh Thị Thanh Xuân: Nên rút ngắn thời gian cấp phép xây dựng

Khó khăn lớn nhất đối với các DN hiện nay là  trình tự, thủ tục cấp phép xây dựng còn quá  dài và rất lòng vòng. Thường mỗi khi thẩm định dự án tại Sở Xây dựng mất khoảng 2 tháng; qua phòng cháy chữa cháy thẩm định mất 2 tháng nữa. Nếu có trục trặc gì thì chủ đầu tư phải thiết kế lại, lại mất thêm chừng đó thời gian nữa. Mà mỗi lần thẩm định như vậy DN phải mất cả trăm triệu đồng. Theo tôi, Sở Xây dựng nên hướng dẫn quy trình rõ ràng, cụ thể từ đầu để DN theo đó mà làm, tránh tình trạng khi DN thiết kế xong, trình lên cấp có thẩm quyền không phải chỉnh sửa nhiều lần. Nếu quy trình còn kéo dài như hiện nay thì NOXH sẽ khó thành công vì dòng vốn sẽ chảy đi nơi khác.

- Phó Giám đốc Công ty Biconsi, Nguyễn Thị Phương Mai: Quy định cần đi sát thực tiễn hơn

Hiện chúng tôi đang xây dựng NOXH ở  KDC Hiệp Thành 3. Tuy nhiên theo quy định, trước đây NOXH phải thiết kế từ 5 tầng trở xuống và không có thang máy. Công ty xét thấy đầu tư không hiệu quả nếu thực hiện theo những quy định đó nên công ty xin chuyển từ NOXH sang nhà ở cho người thu nhập thấp với thiết kế từ 9 đến 10 tầng và có thang máy để bán cho người dân. Nếu xây dựng nhà 5 tầng mà không có thang máy thì người dân sẽ không muốn ở vì phải đi bộ là không tiện. 

T.MINH - Đ.HẬU

• Mang “Tết nhân ái” đến sớm với người dân có hoàn cảnh khó khăn (21/12)
• Trao hỗ trợ cho 2 trẻ em bị bệnh hiểm nghèo (21/12)
• TP.Thủ Dầu Một: Tổ chức Chợ Tết nhân ái cho công nhân, người dân khó khăn (20/12)
• Huyện Phú Giáo: Thăm, chúc mừng Ban Chỉ huy Quân sự huyện và tặng quà các giáo xứ (20/12)
• Quỹ bảo trợ trẻ em tỉnh: “Cầu nối” huy động nguồn lực chăm lo cho trẻ em khó khăn (20/12)
• Trao tặng thẻ bảo hiểm y tế cho hộ có hoàn cảnh khó khăn (20/12)
• Đổi thay ở Lạc An (20/12)
• Phó Chủ tịch nước gặp mặt những tấm lòng vàng trong hoạt động bảo trợ trẻ em (20/12)