Nhấp chuột để... vào thư viện

(BDO) Công nghệ thông tin và việc ứng dụng chuyển đổi số (CĐS) đã tác động mạnh mẽ đến mọi mặt đời sống xã hội, trong đó có văn hóa đọc. Để phục vụ bạn đọc ngày càng tốt hơn, thời gian qua, Thư viện tỉnh (TVT) đã triển khai ứng dụng CĐS vào các hoạt động, từ đó mang lại những tín hiệu tích cực.

 Cán bộ TVT scan sách để thực hiện số hóa tài liệu phục vụ bạn đọc trên môi trường internet

 Tín hiệu khởi sắc

Nhờ có sự phát triển của công nghệ thông tin, đặc biệt là việc ứng dụng CĐS vào các hoạt động tại TVT, những hạn chế của phương thức phục vụ cũ đã từng bước được khắc phục, đối tượng bạn đọc của thư viện cũng được mở rộng hơn. Bạn đọc không cần phải trực tiếp đến thư viện gặp các thủ thư mới có thể mượn tài liệu vừa mất thời gian, vừa bất tiện khi tài liệu mình muốn mượn không còn trong kho. Với các tiện ích từ thực hiện CĐS, bạn đọc chỉ cần vài động tác nhấp chuột trên máy tính là đã có thể thực hiện các thao tác mượn sách dễ dàng, tiện lợi.

Ông Nguyễn Văn Huệ, Giám đốc TVT, cho biết thực hiện Chương trình CĐS ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh, những năm qua, TVT đã bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra trong kế hoạch của tỉnh để triển khai thực hiện, đồng thời khuyến khích các viên chức trong đơn vị tích cực học tập, sáng tạo nhằm ngày càng nâng cao chất lượng các loại hình dịch vụ phục vụ bạn đọc. “Việc ứng dụng CĐS đã mở ra hệ sinh thái dữ liệu mở trên môi trường điện tử để phục vụ bạn đọc theo hướng thông minh, tiện lợi hơn”, ông Nguyễn Văn Huệ cho biết.

Để thực hiện CĐS, trong thời gian qua, TVT đã được trang bị các trang thiết bị chuyên dùng, nâng cấp phần mềm quản lý thư viện và đầu tư máy scan để số hóa tài liệu. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động chuyên môn là vấn đề được quan tâm hàng đầu trong CĐS. Theo đó, TVT đã xây dựng cổng thông tin để bạn đọc khai thác thông tin từ xa qua môi trường internet; thực hiện đồng bộ các công đoạn xử lý tài liệu được thực hiện trên phần mềm quản lý thư viện, thực hiện việc cấp thẻ độc giả, mượn - trả sách, theo dõi, tra cứu tài liệu hoàn toàn trên môi trường internet. Đặc biệt là việc triển khai thực hiện cấp thẻ bạn đọc trực tuyến trên phần mềm ứng dụng (thông qua việc quét mã QR) được TVT thực hiện trong thời gian qua đã tạo điều kiện thuận lợi cho bạn đọc khi đăng ký cấp thẻ, đồng thời rút ngắn được thời gian trong quá trình cấp thẻ bạn đọc.

Cùng với hoạt động trưng bày triển lãm trực quan tại thư viện, thời gian qua, TVT cũng rất chú trọng đẩy mạnh các hoạt động quảng bá, tuyên truyền thông qua trang thông tin điện tử và các ứng dụng trên mạng xã hội của thư viện. Trong đó, website là kênh chính thống để chuyển tải các thông tin trong ngành từ tỉnh đến cơ sở, cũng là kênh giao tiếp với bạn đọc thông qua mục cấp thẻ trực tuyến, tra cứu thông tin, tổ chức các cuộc thi trực tuyến… Đây cũng là phương tiện để TVT thực hiện các dịch vụ của thư viện, như: Triển lãm sách trực tuyến, sách nói, thư viện số, giới thiệu sách, kể chuyện sách qua video clip. Trung bình mỗi năm, website của TVT có trên 3 triệu lượt truy cập.

Đầu tư để phục vụ tốt hơn

Để thực hiện tốt công tác CĐS, việc đầu tư nguồn tài nguyên thông tin luôn được TVT quan tâm. Ngoài bổ sung nguồn sách mới hàng năm, TVT còn triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu số địa chí Bình Dương, phát triển cơ sở dữ liệu số khai thác trực tuyến tại thư viện. Cụ thể, đến nay TVT đã sưu tầm bài trích địa chí: 20.912 bài/41.820 trang; số hóa tài liệu sách địa chí: 1.606 tên/224.730 trang. Thực hiện nội dung “Số hóa hệ thống thư viện công cộng”, TVT cũng đã thực hiện số hóa được cơ sở dữ liệu tài liệu xuất bản trước năm 1975 với 2.259 tên sách/452.783 trang. Để phục vụ nhu cầu đa dạng của bạn đọc, TVT còn mua quyền truy cập tài liệu số, tài liệu điện tử và sách nói. Ông Nguyễn Văn Huệ, Giám đốc TVT, cho biết đến nay TVT đã mua bản quyền khoảng 1,5 triệu tài liệu số, tài liệu điện tử và hơn 1.250 bản sách nói để có thêm nguồn tài liệu số phục vụ bạn đọc mọi lúc, mọi nơi.

Kết quả ứng dụng CĐS trong các hoạt động tại TVT bước đầu được khẳng định, bạn đọc được phục vụ ngày càng thuận lợi hơn khi khai thác các thông tin của thư viện qua môi trường internet, từ đó tác động tích cực đến việc thúc đẩy phát triển văn hóa đọc. Tuy nhiên, quá trình CĐS của TVT trong thời gian qua vẫn gặp một số khó khăn, đặc biệt là về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ việc số hóa tài liệu, nguồn nhân lực có chuyên môn về công nghệ thông tin vẫn còn thiếu; hệ thống máy móc, trang thiết bị cũ, cấu hình thấp, chưa đồng bộ; việc xây dựng tài nguyên thông tin dạng số có thực hiện nhưng tài liệu số của địa phương vẫn còn khiêm tốn…

Trước những vấn đề trên, TVT mong muốn dự án “Ứng dụng công nghệ thông tin xây dựng thư viện thông minh giai đoạn 2021-2025” đã được UBND tỉnh đưa vào danh mục ưu tiên đầu tư sẽ sớm được triển khai để thư viện được đầu tư xây dựng hệ thống thông tin, nâng cấp phần mềm để có thể phát huy hiệu quả CĐS một cách hiệu quả nhất.

 HỒNG THUẬN - TRẦN MINH

• Hạ tầng trung tâm dữ liệu của tỉnh được quản lý, vận hành, khai thác an toàn, hiệu quả (03/12)
• Làn sóng mới thúc đẩy nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững (03/12)
• Huyện Dầu Tiếng: Quyết tâm chuyển đổi số (29/11)