Bài 2: Tuyên ngôn của Việt Minh: Không cam tâm làm nô lệ mãi!
“Hỡi đồng bào! Từ khi lập quốc, xét lịch sử nước ta, chưa bao giờ dân tộc ta nhục nhằn, đau khổ như lúc này. Nhưng chúng ta có cam tâm làm nô lệ mãi không? Chúng ta có chịu cho quân sói lang đế quốc giày xéo lên thân ta, đẽo khoét dân ta đến tận xương tủy không? Trǎm lần không!...”. Tuyên ngôn của Mặt trận Việt Minh đã khẳng định như thế và mở ra con đường thoát khỏi kiếp nô lệ lầm than cho đồng bào, “Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh) ra đời, chào các bạn!”.
Hội nghị Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ 8, tháng 5-1941 ra nghị quyết chỉ rõ: Cách mạng Đông Dương hiện tại không phải là cuộc cách mạng tư sản dân quyền, giải quyết hai vấn đề phản đế và điền địa nữa, mà là cuộc cách mạng chỉ giải quyết một vấn đề cần kíp: Giải phóng dân tộc. Để thực hiện được nhiệm vụ chiến lược này, hội nghị xác định phương pháp hiệu triệu của mặt trận phải thống thiết hơn, phải đánh thức mạnh hơn nữa tinh thần yêu nước, ý thức dân tộc của toàn dân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc. Theo đề nghị của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Mặt trận dân tộc thống nhất chống Pháp - Nhật với tên gọi Việt Nam Độc lập đồng minh gọi tắt là Việt Minh ra đời, lấy cờ đỏ sao vàng năm cánh làm cờ của Việt Minh và làm cờ Tổ quốc “khi thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”; khẩu hiệu chính của Việt Minh là: Phản Pháp, kháng Nhật, liên Hoa, độc lập.
Bản Tuyên ngôn của Mặt trận Việt Minh. Ảnh: T.L
Trong tuyên ngôn của mình, Mặt trận Việt Minh nêu rõ: “Từ khi lập quốc, xét lịch sử nước ta, chưa bao giờ dân tộc ta nhục nhằn, đau khổ như lúc này. Nhưng chúng ta có cam tâm làm nô lệ mãi không? Chúng ta có chịu cho quân sói lang đế quốc giày xéo lên thân ta, đẽo khoét dân ta đến tận xương tủy không? Trăm lần không! Một dân tộc có trên bốn ngàn nǎm lịch sử, trước sau bị Tàu đô hộ đến hơn mười thế kỷ mà vẫn không bị diệt vong; một dân tộc đã đẻ ra những vị anh hùng cứu quốc như Trưng Trắc, Triệu ẩu, Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung quyết không chịu làm vong quốc nô mãi! Một dân tộc sáu bảy mươi năm chiến đấu không ngớt chống chủ nghĩa đế quốc, đã viết lên những trang lịch sử đầy hy sinh, anh dũng ở Vụ Quang, Yên Thế, Bãi Sậy, Thái Nguyên, Yên Bái và mới đây ở Bắc Sơn, Nam Kỳ, Đô Lương, quyết không chịu làm trâu ngựa cho quân đế quốc da trắng hay da vàng!”.
Mặt trận Việt Minh xác định Chương trình gồm 44 điểm, với các chính sách về chính trị, kinh tế, văn hóa; những chính sách cụ thể đối với các tầng lớp công nhân, nông dân, binh lính, công chức, học sinh, phụ nữ, thiếu nhi, người già và kẻ tàn tật, tư sản, địa chủ, nhà buôn. Với chủ trương đúng đắn, mục tiêu cụ thể trong Tuyên ngôn và Chương trình 44 điểm, Mặt trận Việt Minh đã đáp ứng khát vọng cháy bỏng của các tầng lớp nhân dân là giải phóng dân tộc ra khỏi tròng áp bức, nô lệ của thực dân Pháp và phát xít Nhật… |
Tuyên ngôn của Việt Minh vạch trần thủ đoạn của bọn Việt gian thân Nhật “Đại Việt Xã hội quốc dân đảng”, “Việt Nam Phục quốc đồng minh hội”… khi chúng đề xướng ra thuyết “mượn Nhật đuổi Pháp rồi sẽ đuổi Nhật”. Nhưng sự thật, chúng chỉ là một lũ đầu cơ chính trị ăn tiền của Nhật, vận động thay thầy đổi chủ, muốn cho đồng bào làm tôi mọi cho giặc. Bọn Việt gian thân Pháp thì dụ dỗ đồng bào đem tiền tài, xương máu giúp vào công cuộc “phục hưng” của Pháp, cũng chỉ là một lũ chó săn cho phát xít, muốn giam hãm đồng bào trong cảnh trầm luân. Cả bọn Việt gian thân Nhật và thân Pháp đều có dã tâm bán nước cầu vinh…
Một số tờ truyền đơn của Việt Minh. Ảnh: T.L
Từ đó, Việt Minh hiệu triệu: Hỡi đồng bào! Hỡi các bạn sĩ, nông, công, thương, binh! Hỡi các bậc phú hào yêu nước! Hỡi các vị phụ lão thương nòi! Nguy cơ diệt vong đã bày ra trước mắt. Hiện thời chúng ta chỉ có một con đường mưu sống là đoàn kết thống nhất, đánh đuổi Nhật, Pháp, trừ khử Việt gian. Mở con đường ấy cho đồng bào, “Việt Minh ra đời, chào các bạn!”. Tuyên ngôn xác định rõ: “Việt Minh chủ trương liên hiệp các giới đồng bào yêu nước không phân biệt giàu nghèo, già trẻ, trai gái, không phân biệt tín ngưỡng, tôn giáo, chính trị đặng cùng nhau mưu cuộc giải phóng và sinh tồn. Việt Minh chủ trương học tập hết thảy mọi tinh thần độc lập chân chính của giống nòi kết thành một khối vô địch đặng đập tan xiềng xích của Nhật, Pháp, quét sạch mưu mô xảo trá của bọn Việt gian phản quốc…” và: “Việc giải phóng của ta phải do ta làm lấy. Trông cậy vào đế quốc là tự bán mình cho đế quốc…”.
Lúc đó, lãnh tụ Hồ Chí Minh cũng đã gửi thư kêu gọi các tầng lớp nhân dân theo thành phần, giới tính, lứa tuổi, nghề nghiệp và hoàn cảnh xã hội hãy tham gia vào các tổ chức đoàn thể cứu quốc do Việt Minh lãnh đạo: “Nông dân phải vào “Nông dân Cứu quốc hội”. Thanh niên phải vào “Thanh niên Cứu quốc hội”. Phụ nữ vào “Phụ nữ Cứu quốc hội”. Trẻ em vào “Nhi đồng Cứu quốc hội”. Công nhân vào “Công nhân Cứu quốc hội”. Binh lính vào “Binh lính Cứu quốc hội”. Các bậc phú hào văn sĩ vào “Việt Nam Cứu quốc hội” để “Đồng tâm hợp lực. Muôn người một lòng. Nhân cơ hội này mà khôi phục lại Tổ quốc, mà làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập”.
Cuối cùng, tuyên ngôn khẳng định: “Nước Việt Nam không thể mất! Giống Việt Nam không thể chết! Đất Việt Nam này do ông cha chúng ta đổ máu mà dựng lên mà truyền lại cho ta, chúng ta có bổn phận hy sinh mà làm cho nó mỗi ngày một thêm tốt đẹp”, nên: “Ai là người Việt Nam hãy phấn chấn tự cường, hãy tự tin, tự trọng, hãy đoàn kết thống nhất! Dưới lá cờ đỏ sao vàng năm cánh của Việt Minh, các bạn hãy xếp chặt hàng ngũ, cùng nhau hô lớn: Thống nhất dân tộc! Đánh đuổi Nhật, Pháp! Độc lập tự do!”. (còn tiếp)
Trong khoảng thời gian từ cuối năm 1941 đến đầu năm 1942, từ những tổ chức thí điểm Việt Minh đầu tiên ở Hà Quảng (Cao Bằng), Mặt trận Việt Minh đã phát triển một cách mau lẹ ra toàn quốc. Cùng với phong trào đấu tranh chính trị, phong trào đấu tranh vũ trang của Việt Minh cũng nổ ra khắp nơi. Từ tháng 7-1942 đến đầu năm 1943, ở căn cứ Bắc Sơn - Võ Nhai, Cứu quốc quân đã tiến hành chiến tranh du kích với nhiều thắng lợi lớn. Ngày 22-12- 1944, lãnh tụ Hồ Chí Minh ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy (tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam ngày nay) là lực lượng vũ trang chủ lực của Mặt trận Việt Minh, đánh dấu mốc phát triển và trưởng thành mới trong phong trào đấu tranh vũ trang của Việt Minh…
THÀNH SƠN