Nóng “đường đua” vào Nhà Trắng

Ngày 25/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phát động cuộc đua tái tranh cử chưa từng có tiền lệ với lời kêu gọi người Mỹ chọn ông một lần nữa để “cứu vãn nền dân chủ”. Dư luận đang nhắm đến một cuộc tái đấu giữa ông Biden với tiền nhiệm Donald Trump, người đang dẫn đầu cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa.

Hành trình tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai của ông Biden diễn ra trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ ông giảm xuống mức thấp, ở mức 40%, nước Mỹ đang “rối” với nhiều cuộc khủng hoảng liên tiếp sau đại dịch COVID-19 rồi đến cuộc chiến chống lạm phát tăng vọt và nhiều vấn đề quốc tế khó khăn. Các cuộc thăm dò cho thấy đa số cử tri, thậm chí đa số đảng viên Dân chủ không muốn ông tái tranh cử.

Ông Biden đã kích hoạt chiến dịch của mình bằng việc phát hành một video chiến dịch, tái hiện màn khai cuộc thành công cách đây 4 năm. “Khi tranh cử tổng thống 4 năm trước, tôi đã nói rằng chúng ta đang trong cuộc chiến vì linh hồn của nước Mỹ. Và, chúng tôi vẫn vậy”, ông Biden nói trong video.

Đương kim Tổng thống Joe Biden tuyên bố tái tranh cử.

Trong video của mình, ông Biden xác định sơ bộ các đối thủ bên đảng Cộng hòa mà ông có thể sẽ phải đối mặt trong cuộc đua năm tới, trong đó ông xác dịnh ông Trump và Thống đốc bang Florida Ron DeSantis, cũng như nghị sĩ đảng Cộng hòa Marjorie Taylor Greene có thể là mối đe dọa lớn nhất của ông. Ông Biden tuyên bố sẽ tiếp tục đấu tranh để đảm bảo các quyền tự do dân chủ và cá nhân của người Mỹ cũng như quyền lợi hưu trí an sinh xã hội.

Còn vài tháng nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa và còn hơn 18 tháng nữa người Mỹ mới đi bầu tổng thống. Các sự kiện chưa xảy ra ở Mỹ và nước ngoài có thể làm thay đổi cuộc đua. Những bước ngoặt bất ngờ trong cuộc đời và sự nghiệp của cả ông Biden và ông Trump cùng một số ứng cử viên khác đang tranh giành đề cử của đảng Cộng hòa  có thể sẽ làm thay đổi mọi thứ. Giới bình luận cho rằng người Mỹ có thể sẽ tận dụng cuộc bầu cử này để trao quyền cho thế hệ lãnh đạo mới. Nhưng, hiện tại cuộc đua đang bắt đầu với 2 chính khách cao tuổi nhất: Ông Biden sẽ 86 tuổi vào cuối nhiệm kỳ 2 và người thách đấu ông sẽ 82 tuổi vào cùng thời điểm. Ông Trump đang tìm cách thực hiện một kỳ tích chỉ đạt được một lần trước đây trong lịch sử Mỹ đó là Tổng thống Grover Cleveland, đã tại nhiệm các nhiệm kỳ không liên tục khi trở lại chức tổng thống vào năm 1892. Tuy nhiên, tuổi thọ chính trị của ông Trump được cho là một điều bất thường khác vào năm 2024. Nhiều khả năng ông Biden phải đối mặt với một đối thủ mang nhiều bản cáo trạng như ông Trump.

Ông Trump đang đối mặt với nguy cơ thực sự bị buộc tội hình sự vì âm mưu gian lận cuộc bầu cử năm 2020 và việc lưu giữ tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida. Hôm 24/4, luật sư Fani Willis ở Fulton County, bang Georgia, cho biết bà sẽ thông báo vào mùa hè này liệu có buộc tội ông Trump và các cộng sự về nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 hay không. Rồi thêm vụ Manhattan liên quan đến khoản tiền bịt miệng một ngôi sao phim người lớn trước cuộc bầu cử năm 2016. Ông Trump đã không nhận tội ở New York và phủ nhận việc làm sai trái của mình. Chưa có tiền lệ nào về việc một ứng cử viên tổng thống phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra tội phạm cùng lúc. Giới phân tích đã nghĩ đến một kịch bản đề cử của đảng Cộng hòa rơi vào tay ứng cử viên DeSantis, người hứa hẹn cũng sẽ thực hiện một chương trình nghị sự kiểu ông Trump.

Riêng đối với bản thân ông Biden, chiến dịch tái tranh cử trước các đối thủ đang gặp nhiều rắc rối bên đảng Cộng hòa không có nghĩa là mọi thứ sẽ suôn sẻ. Ông sẽ phải bảo vệ nhiệm kỳ tổng thống của mình và thuyết phục cử tri rằng họ đang có cuộc sống tốt hơn so với khi ông tiếp quản Nhà Trắng trong cơn bão chính trị thời điểm ông Trump ra đi.

Một vấn đề luôn được dư luận cử tri đặt ra, đó là độ tuổi quá cao của ông khi tái tranh cử và lãnh đạo đất nước. Bất kỳ dấu hiệu nào của sự không ổn định hoặc mệt mỏi sẽ khiến các đối thủ đảng Cộng hòa “làm ầm lên” rằng ông nên nghỉ hưu. Cuộc đua năm 2024 được cho là còn khốc liệt hơn cuộc đua ông tham gia năm 2020, khi đại dịch COVID-19 gần như khiến các hoạt động vận động bình thường bị đình chỉ.

Nhưng, niềm tin của ông Biden vào sức mạnh của sự so sánh có thể giúp ích cho ông. Rốt cuộc, ông Trump sẽ bước sang tuổi 82 trong nhiệm kỳ thứ hai và ông Biden sẽ lập luận rằng người Mỹ không thể kham nổi sự hỗn loạn tràn ngập khi ông Trump ngồi trong Nhà Trắng. Ông Biden còn một dự luật cơ sở hạ tầng khổng lồ mà Nhà Trắng cho rằng đang kích hoạt sự tái sinh công nghiệp ở vùng Trung Tây nước Mỹ. Tỷ lệ thất nghiệp liên tục ở mức thấp kỷ lục trong thời gian ông Biden tại vị, mặc dù lạm phát cao nhất trong 40 năm (hiện đã giảm đáng kể). Tuy nhiên, nhiều người Mỹ nghĩ rằng họ đang bị mắc kẹt trong một cuộc khủng hoảng kinh tế kéo dài. Giá xăng cao năm ngoái cũng có tác động tương tự. Và, bất kỳ sự suy thoái nào trong năm tới đều có thể là thảm họa đối với hy vọng của ông Biden.

Cuối cùng, Tổng thống Biden biết rằng vận may của mình sẽ đến với chính những bang dao động đã đưa ông vào chức vụ với tỷ lệ thắng phiếu thấp - bao gồm các bang Wisconsin, Georgia, Arizona và Pennsylvania. Các đảng viên Dân chủ sẽ đặt niềm tin vào bằng chứng của 3 cuộc bầu cử quốc gia gần đây nhất, cho thấy ông Trump đã gây ra thảm họa cho hy vọng của đảng Cộng hòa ở nhiều bang cạnh tranh nhất.

Vì vậy, mặc dù ông Biden sẽ phải phô trương thành tích của mình như bất kỳ người đương nhiệm nào khác, nhưng ông chắc chắn sẽ cố định chiến dịch của mình xung quanh vấn đề “Trump”. Trong một bài phát biểu tại Maryland vào đầu tháng 4, ông Biden đã hơn 20 lần đề cập đến phong trào MAGA ám chỉ những người Cộng hòa theo chủ nghĩa Trump.

Theo CAND

• Chiến thắng toàn diện của đảng Cộng hòa (18/11)