Sử dụng xăng sinh học: Cần những giải pháp thiết thực

Thực hiện mục tiêu của Chính phủ đề ra đến năm 2020, Việt Nam phải sản xuất và đưa vào sử dụng ít nhất 5% nhiên liệu sạch, Bộ Công Thương đã xây dựng Đề án phát triển nhiên liệu sinh học (NLSH). Theo đó, lộ trình đến năm 2015, NLSH có mặt trên khắp các tỉnh, thành. Với thực tế đang diễn ra, để lộ trình đi đúng hướng thì cần nhiều giải pháp thiết thực.

Nhiều lợi ích

Ban điều phối Đề án phát triển NLSH do Bộ Công Thương chủ trì cho biết, theo lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn NLSH, từ ngày 1-12-2014 xăng E5 (xăng pha 5% ethanol) được sản xuất, phối chế kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên địa bàn Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Bà Rịa - Vũng Tàu. Từ ngày 1-12- 2015, xăng E5 được sản xuất, phối chế kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc. Tiếp đó, từ 1-12-2016 xăng E10 (xăng pha 10% ethanol) được sản xuất, phối chế kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ tại 7 tỉnh, thành sử dụng xăng E5 đầu tiên; sau đó 1 năm sẽ được sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc…

Từ ngày 1-12-2015, xăng E5 sẽ có mặt tại các cây xăng trên địa bàn Bình Dương (Ảnh minh họa)

Theo lộ trình trên thì năm 2015 tại Bình Dương sẽ có xăng E5, đến năm 2017 sẽ có xăng E10. Với loại NLSH “cũ người mới ta” này có lợi ích gì và có thể sử dụng rộng rãi cho các loại động cơ không? Ông Nguyễn Phú Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương cho biết, ý nghĩa của việc phát triển NLSH rất quan trọng khi tạo ra nhiều việc làm trực tiếp và gián tiếp, tạo ra thị trường tiêu thụ cho nông sản, góp phần giảm di dân về các đô thị. Ông cũng cho rằng, NLSH đang được sử dụng rộng rãi với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ ở khắp các châu lục. Từ những năm 1970 thử nghiệm tại nhiều nước như Braxin, Hoa Kỳ, Canada, Thụy Điển, Trung Quốc, Ấn Độ… đã chứng minh hỗn hợp xăng pha ethanol (NLSH) có thể sử dụng tốt cho các loại xe máy, ô tô mà không cần thay đổi về kết cấu động cơ.

Nghiên cứu từ thực tế nhằm đánh giá tính tương thích động cơ với xăng sinh học ethanol, PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Cơ khí động lực thuộc Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, các kết quả nghiên cứu của viện cho thấy có thể sử dụng được E10 trên động cơ ô tô, xe máy đang lưu hành mà không cần thiết phải điều chỉnh kết cấu, góc đánh lửa sớm, giúp giảm đáng kể khí thải CO và HC. Vật liệu của các chi tiết trong hệ thống cung cấp nhiên liệu động cơ nhìn chung tương thích với xăng E10. Nếu đều đặn sử dụng phương tiện khi sử dụng xăng sinh học E10, trong quá trình vận hành có thể sử dụng lẫn xăng E10 và RON92 thông thường mà không gây ảnh hưởng tới tính năng của phương tiện.

Còn nhiều khó khăn

Theo Bộ Công Thương, đến cuối năm 2012 cả nước có 6 nhà máy sản xuất NLSH đi vào hoạt động với công suất thiết kế đạt khoảng 535 triệu lít ethanol và nguyên liệu sử dụng đều là sắn khô (khoai mì). Nếu các nhà máy này hoạt động hết công suất thiết kế, sản lượng ethanol đủ để phối trộn 8,35 triệu tấn xăng E5 hoặc 4,17 triệu tấn xăng E10, bảo đảm đủ và vượt để cung cấp cho thị trường cả nước bằng xăng E5 từ đầu năm 2013.

Từ lợi ích như trên, rõ ràng sử dụng NLSH sẽ có nhiều ý nghĩa. Song hiện nay, việc sản xuất và tiêu thụ NLSH đang gặp nhiều thách thức. Công suất thiết kế lớn nhưng tình hình sản xuất của các nhà máy ethanol sinh học lại gặp nhiều khó khăn. Cụ thể như nhà máy sản xuất ethanol của Công ty Cổ phần Đồng Xanh tại Quảng Nam có công suất thiết kế 130 triệu lít/ năm, đến cuối năm 2012 đã tạm dừng sản xuất. Các nhà máy còn lại như nhà máy Công ty TNHH Tùng Lâm tại Đồng Nai có công suất thiết kế 70 triệu lít/năm, nhà máy Công ty TNHH Đại Việt tại Đắc Nông có công suất thiết kế 70 triệu lít/năm, nhà máy Bioethanol Đắc Tô - Kon Tum có công suất thiết kế 65 triệu lít/ năm, nhà máy sản xuất ethanol sinh học Dung Quất tại Quảng Ngãi có công suất thiết kế 100 triệu lít/năm, nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu Bình Phước có công suất thiết kế 100 triệu lít/năm đều trong tình trạng sản xuất cầm chừng.

Nhiều doanh nghiệp sản xuất ethanol cho biết, hiện nay mới chỉ có 3 trong số 10 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tham gia triển khai kinh doanh xăng E5 gồm PVOIL, Petec (2 đơn vị thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam PVN) và SaigonPetro với quy mô nhỏ do lộ trình NLSH của Chính phủ vẫn chưa được áp dụng. Vì vậy, để bảo đảm cho các nhà máy ethanol hoạt động ổn định, tránh tồn kho quá lớn, các nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu của Việt Nam buộc phải xuất khẩu sang một số nước lân cận. Tuy nhiên, khả năng cạnh tranh của các nhà máy này so với thị trường khu vực rất thấp và không có hiệu quả vì việc sản xuất NLSH ở Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn khởi đầu nên giá thành sản xuất còn cao. Bên cạnh đó, các dự án NLSH xây dựng kéo dài, chi phí đầu tư lớn; việc triển khai xây dựng vùng nguyên liệu gặp khó khăn…

Về công tác phân phối sản phẩm, đầu tư ban đầu để phát triển hệ thống, quảng bá sản phẩm lớn; các doanh nghiệp chưa đồng loạt triển khai. Hơn nữa, kinh doanh và phát triển vùng nguyên liệu là các khâu quan trọng nhưng hiện nay chưa có cơ chế hỗ trợ. Vì vậy, ông Nguyễn Duyên Cường, Phó Trưởng ban Thương mại thị trường PVN cho rằng, để thị trường NLSH Việt Nam có thể hình thành và phát triển mạnh thì Nhà nước cần phải có chính sách ưu đãi riêng dành cho cả người tiêu dùng lẫn các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh NLSH. Có như vậy thì giá thành NLSH mới có thể cạnh tranh được với xăng dầu truyền thống và sẽ thu hút được nhiều doanh nghiệp cùng tham gia mới đáp ứng được mục tiêu cơ bản đặt ra.

V.GIANG

• Kinh tế 6 tháng: Tăng trưởng song hành ổn định kinh tế vĩ mô (01/07)
• Thị trường nhìn chung ổn định, CPI bình quân 6 tháng đầu năm tăng 4,08% (29/06)
• CPI của cả nước tháng 6 năm 2024 tăng 0,17% (29/06)
• Chủ động phòng, chống thiên tai theo phương châm 4 tại chỗ (29/06)
• Hỗ trợ sửa chữa kịp thời nhà ở và khôi phục sản xuất sau thiên tai (29/06)
• Chú trọng bổ sung kiến thức, nâng cao năng lực ứng phó trước thiên tai (29/06)
• Chủ động phòng chống, ứng phó kịp thời trước thiên tai (29/06)
• Thị trấn Tân Bình, huyện Bắc Tân Uyên: Thu ngân sách đạt 74% dự toán giao (29/06)