Thiết chế văn hóa - thể thao cơ sở: Làm sao để phát huy hiệu quả?

Thiết chế văn hóa - thể thao cơ sở (TCVHTTCS) gồm có TCVHTT huyện, thị (các trung tâm văn hóa - thể thao (TTVHTT) huyện, thị) và TCVHTT xã, phường, thị trấn (các cụm văn hóa - thể thao (VHTT) liên xã và các TTVHTT xã, phường, thị trấn). Với sự hình thành của các TCVHTTCS, người dân có điều kiện sinh hoạt văn hóa, rèn luyện sức khỏe, tiếp cận thông tin, góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ, các mục tiêu kinh tế  - xã hội (KT-XH) của địa phương. Trẻ em vui chơi tại Trung tâm VHTT phường Phú Lợi (TX.TDM), một trung tâm văn hóa được đầu tư rất bài bản

Thực trạng TCVHTTCS

Những năm qua, cùng với sự phát triển KT-XH của tỉnh, TCVHTTCS đã được tỉnh và các ngành, các cấp quan tâm đầu tư, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của nhân dân. Đến nay trên địa bàn tỉnh đã có 6/7 huyện, thị hình thành TTVHTT cấp huyện, thị (có bộ máy cán bộ, trụ sở, trừ huyện Dầu Tiếng còn đang quy hoạch trụ sở) trực thuộc Phòng VHTT huyện. Tuy nhiên, trong số đó chỉ có 2 TTVHTT huyện Phú Giáo và Tân Uyên được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất mới và quy hoạch ổn định lâu dài.

Ở cấp xã, phường, thị trấn, tính đến nay toàn tỉnh đã hình thành 20 cụm VHTT liên xã và TTVHTT xã, phường, thị trấn chiếm 20,88% so với tổng số 91 xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh với cơ sở vật chất, kinh phí và việc tổ chức hoạt động ở các mức độ khác nhau. Trong đó TX.TDM có 4 cụm VHTT liên xã và TTVHTT xã, phường, thị trấn; TX.Thuận An có 3; TX.Dĩ An có 1; huyện Tân Uyên có 3; huyện Dầu Tiếng có 6; huyện Phú Giáo có 3.  TCVHTT ở một số cơ sở như phường An Bình (TX.Dĩ An), phường An Phú (TX.Thuận An), thị trấn Tân Phước Khánh (huyện Tân Uyên), các xã Thanh Tuyền, Long Tân, Long Hòa, Định An, Thanh An (Dầu Tiếng)... được đầu tư xây dựng mới. Ngoài ra, còn một số địa phương khác đang lập dự án đầu tư như phường Phú Cường, phường Chánh Nghĩa (TX.TDM).

Những hiệu quả bước đầu

Mặc dù cơ sở vật chất còn thiếu thốn, chưa được đầu tư đồng bộ nhưng với nỗ lực khắc phục khó khăn của ngành, hệ thống TCVHTTCS đã thực hiện tốt chức năng là công cụ tích cực tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đây cũng là nơi hưởng thụ, sáng tạo và bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. TCVHTTCS còn là nơi để người dân rèn luyện sức khỏe, đào tạo vận động viên các tuyến năng khiếu trẻ, góp phần xây dựng con người Bình Dương phát triển về trí tuệ lẫn thể chất, góp phần thiết thực trong việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Thông qua các hoạt động, TCVHTTCS đã thực sự trở thành địa điểm tin cậy, thu hút các lứa tuổi, các tầng lớp nhân dân đến sinh hoạt văn hóa, tập luyện TDTT và sinh hoạt xã hội khác, góp phần củng cố tinh thần đoàn kết trong cộng đồng dân cư...

Tuy nhiên, nhìn chung hệ thống TCVHTTCS còn thiếu đồng bộ về cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hoạt động sự nghiệp. Toàn tỉnh chỉ mới có 2 trung tâm VH-TT huyện được đầu tư xây dựng mới, còn lại các huyện khác sử dụng cơ sở vật chất tiếp thu từ các ngành khác bàn giao lại. Do thiếu thốn cơ sở vật chất hoạt động, trang thiết bị chuyên dùng hạn chế đã ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của các TTVHTT huyện, thị. Nhiều vùng công nghiệp tập trung của tỉnh thiếu TCVHTT phục vụ đời sống văn hóa tinh thần và địa điểm vui chơi giải trí của người lao động. Hầu hết các xã, phường, thị trấn đều chưa có nhà văn hóa, sân bãi tập luyện các môn TDTT và trang thiết bị hoạt động, nhiều địa phương chưa chú ý quy hoạch bố trí đất để xây dựng thiết chế VHTT... Đội ngũ cán bộ VHTT còn thiếu và yếu, từ nhiều năm nay ở cấp huyện và nhất là cấp cơ sở chưa quy hoạch về đội ngũ cán bộ, còn sử dụng cán bộ trái ngành nghề, nhiều TCVHTTCS không những thiếu cán bộ tổ chức hoạt động có chuyên môn mà còn thiếu cả cán bộ quản lý. Mô hình cụm VHTT liên xã hoạt động chưa hiệu quả do cán bộ quản lý cụm còn kiêm nhiệm, cán bộ nghiệp vụ chưa được xem là của đơn vị sự nghiệp... Với những cơ sở còn tạm thời, đã tạo tâm lý cho các tổ chức, cá nhân thiếu an tâm trong việc bỏ vốn đầu tư theo phương thức xã hội hóa...

Làm sao để phát huy TCVHTTCS

Để có thể thực hiện được chỉ tiêu do Nghị quyết Đại hội Tỉnh Đảng bộ lần thứ IX đề ra là trong giai đoạn 2010-2015, toàn tỉnh phải có từ 55 - 60% xã, phường, thị trấn có TCVHTTCS... giải pháp cần đặt ra là: Nên sử dụng nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách Nhà nước để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất TCVHTTCS từ huyện, thị đến xã, phường thị trấn. TTVHTT huyện, thị nào chưa hoàn chỉnh thì nên tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh, đối với các TTVHTT huyện, thị chưa có cơ sở vật chất thì đầu tư mới. Việc xây dựng hệ thống TCVHTT phải đồng bộ, ở vị trí trung tâm dân cư, thuận lợi cho việc sinh hoạt của cộng đồng dân cư.

Từ nay đến năm 2015, tỉnh sẽ cố gắng huy động mọi nguồn lực đầu tư cho hoạt động và hoàn thiện các trung tâm văn hóa - thể thao theo hướng đồng bộ, hiện đại, nhất là ở các khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư. Quản lý và sử dụng có hiệu quả các thiết chế văn hóa - thể dục thể thao nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, tăng cường thể lực, bảo đảm thể chất cho quần chúng, nhân dân. Phấn đấu đến năm 2015, tất cả các huyện, thị và từ 55 - 60% các xã, phường, thị trấn có các thiết chế văn hóa, thể thao đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của nhân dân. Đến năm 2020 mỗi xã, phường, thị trấn sẽ có trung tâm văn hóa, thể thao...

Nhà nước cấp kinh phí trang thiết bị phương tiện chuyên dùng, đào tạo cán bộ, chi phí hoạt động của một số loại hình hoạt động nghiệp vụ đối với TCVHTT cấp huyện, thị, xã, phường, thị trấn; đồng thời huy động nguồn vốn xã hội hóa thực hiện một số loại hình văn hóa nghệ thuật, dịch vụ VHTT để phục vụ nhu cầu của nhân dân. Ngành VH, TT& DL; ngành giáo dục và đào tạo; ngành thông tin và truyền thông căn cứ vào nhu cầu thực tế về cán bộ cho hoạt động VHTT từ huyện đến cơ sở để có kế hoạch về nguồn nhân lực và tổ chức đào tạo tại các trường văn hóa nghệ thuật - TDTT và các trường chuyên môn trong và ngoài tỉnh. Mở các lớp đào tạo cán bộ văn hóa và thể thao ở trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học và các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ VHTT cho cán bộ xã, phường, thị trấn, khu phố, ấp. Bổ sung và hoàn thiện chế độ trợ cấp, đãi ngộ, chế độ thù lao đối với những đối tượng làm công tác VHTT cơ sở ở các lĩnh vực mang tính đặc thù.

- Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lê Hữu Phước:

Tăng cường các hoạt động vui chơi, giải trí... tại các TCVHTTCS bằng cách kêu gọi xã hội hóa

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các TCVHTTCS hoạt động các đơn vị cần tích cực phối hợp với các tổ chức, cá nhân ngoài công lập để sử dụng, khai thác và phát huy tốt hiệu quả các công trình cơ sở vật chất được giao quản lý, mở ra nhiều câu lạc bộ sở thích, tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí theo phương thức xã hội hóa. Tới đây các trường nghiệp vụ của ngành VH,TT&DL tỉnh sẽ tăng cường mở các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, cộng tác viên. Các TTVHTT các huyện, thị tăng cường công tác hỗ trợ, hướng dẫn và phối hợp với các TTVH xã, phường, thị trấn tổ chức các hoạt động tại cơ sở.

Gắn với việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới của tỉnh, đến năm 2015 sẽ có 30 xã thuộc 5 đơn vị: Thuận An, Dầu Tiếng, Phú Giáo, Bến Cát và Tân Uyên xây dựng xã nông thôn mới; trong đó cụ thể về tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa phải đạt là nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn của Bộ VH,TT&DL, tỷ lệ ấp có nhà văn hóa và khu thể thao đạt quy định của Bộ VH,TT&DL.

 - Chủ nhiệm Cụm Văn hóa - Thể thao liên xã Thường Tân (Tân Uyên) Nguyễn Thành Trung:

Cần quan tâm đến chính sách, chế độ đối với cán bộ công tác tại các TTVHTT xã, phường, thị trấn và các cụm văn hóa - thể thao liên xã

Để các TCVHTT cơ sở hoạt động mang lại hiệu quả hơn, thiết nghĩ tỉnh và các ngành, các cấp liên quan nên quan tâm đến thu nhập của cán bộ công tác ở đây như nghiên cứu tăng hệ số lương cho họ - hiện nay cán bộ đã tốt nghiệp đại học công tác tại các TTVHTT xã, phường, thị trấn và các cụm văn hóa liên xã chỉ hưởng hệ số lương duy nhất là 2,34 mà không được nâng lương theo định kỳ. Bên cạnh đó họ không được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... như các viên chức Nhà nước, nếu trình độ thấp hơn thì hệ số lương càng thấp... Do đó rất khó thu hút nguồn nhân lực vào làm việc tại các TCVHTT cơ sở...

Phi Long

BÌNH MINH

• Cả nước có 93,6 triệu người tham gia bảo hiểm y tế (16/04)
• Chung tay bảo vệ môi trường sống (16/04)
• Ra quân làm vệ sinh tuyến đường, tuyến hẻm văn minh đô thị (16/04)
• Phường Tân An, TP.Thủ Dầu Một: Trao quà cho các hoàn cảnh khó khăn (16/04)
• Trao quà cho phụ nữ khiếm thị (16/04)
• Trao hỗ trợ trẻ mồ côi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (16/04)
• Sự kiện nổi bật trong tuần (15/04)
• Liên đoàn Lao động TP.Thủ Dầu Một: Nhiều hoạt động thiết thực chăm lo đời sống người lao động (15/04)