Thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học trong học sinh, sinh viên

Cập nhật: 07-11-2023 | 06:59:22

Những năm gần đây, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã phối hợp tổ chức nhiều sân chơi và các chương trình, hoạt động đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) trong học sinh (HS), sinh viên (SV). Đây được xem là tiền đề để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), tạo sân chơi bổ ích cho HS, SV có đam mê về khoa học.

Các đội tham gia cuộc thi “Lập trình xe đua tự động EIU MCR” lần hai do trường Đại học Quốc tế Miền Đông tổ chức

Nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu khoa học

Trong những năm gần đây, phong trào NCKH trong HS phổ thông đã mang lại một hình thái học tập mới, giúp các em sáng tạo, thể hiện niềm đam mê. Hàng năm, Sở GD&ĐT đều tổ chức cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho HS phổ thông với mục đích khuyến khích HS trung học NCKH, sáng tạo kỹ thuật, công nghệ và vận dụng kiến thức của các môn học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn, góp phần đổi mới hình thức tổ chức dạy học.

Năm học 2022-2023, Sở GD&ĐT đã tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho HS phổ thông với 202 thí sinh/110 dự án đăng ký dự thi. Sở GD&ĐT đã chọn 2 dự án xuất sắc nhất tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật HS trung học cấp quốc gia. Kết quả, dự án “Thiết bị phát hiện chất làm trắng Tinopal có trong sợi bún dựa trên hiện tượng quang - phát quang” của nhóm HS trường THPT Thanh Tuyền (huyện Dầu Tiếng) đạt giải tư; dự án “Nhà vệ sinh thông minh trong trường học” của nhóm HS trường THCS Mỹ Phước (TX. Bến Cát) đạt giải triển vọng.

Là người có kinh nghiệm nhiều năm hướng dẫn HS tham gia các cuộc thi khoa học kỹ thuật, thầy Đỗ Quốc Tuấn, giáo viên trường THCS Mỹ Phước, chia sẻ: “Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS trung học thực sự là sân chơi bổ ích cho các em HS, tạo cơ hội để các em có thể giới thiệu kết quả NCKH của mình. Các em đến với cuộc thi bằng tình yêu và niềm đam mê NCKH nghiêm túc. Mỗi sản phẩm dự thi đều thể hiện tâm huyết, niềm đam mê sáng tạo khoa học của các em. Hy vọng trong thời gian tới, nhiều sân chơi bổ ích dành cho các em sẽ được tổ chức để các em có thể nuôi dưỡng đam mê NCKH của mình ngay từ thời trung học”.

Qua các đề tài tham dự cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS phổ thông cho thấy hầu hết các ý tưởng của các em đều gắn với đời sống thực tiễn, phù hợp với điều kiện nghiên cứu trong trường học. Đặc biệt, các em đã tìm cách vận dụng những kiến thức mình thu nhận được từ nhà trường, từ các nguồn tài liệu khác nhau để tạo ra những đề án thiết thực với cuộc sống hiện tại hay tạo ra những sản phẩm cụ thể có ích cho cộng đồng.

Chú trọng hoạt động nghiên cứu khoa học

Vừa qua, 30 đội thi đến từ nhiều địa phương như Bình Dương, TP.Hồ Chí Minh, Bình Phước, Vĩnh Long cùng nhau tranh tài trong cuộc thi “Lập trình xe đua tự động EIU MCR” lần thứ hai do trường Đại học Quốc tế Miền Đông tổ chức. Tham gia chương trình, các đội trải qua nhiều vòng thi gay cấn, kịch tính ở hai bảng đấu: Bảng cơ bản và bảng chuyên nghiệp. Sau những nỗ lực hết mình qua từng đường đua căng thẳng với sự cỗ vũ nhiệt tình của các cổ động viên, quán quân của EIU MCR lần hai đã thuộc về đội Sigma của trường Trung - Tiểu học Việt Anh (Bình Dương) (bảng cơ bản) và Đội TC03 của trường Đại học Giao thông - Vận tải TP.Hồ Chí Minh (bảng chuyên nghiệp).

Trao đổi với P.V, ông Bùi Quang Tiến, thành viên Ban tổ chức cuộc thi, cho biết cuộc thi đã góp phần thúc đẩy phong trào học tập, nghiên cứu, sáng tạo và trải nghiệm cho SV, HS. Từ đó, cuộc thi giúp các em vận dụng tốt những kiến thức được học vào thực tế để xây dựng hành trang kiến thức - kỹ năng vững vàng cho tương lai. Đây không chỉ là sân chơi bổ ích, hấp dẫn để các em thể hiện tài năng và niềm đam mê kỹ thuật của mình mà còn giúp các em học hỏi, tích lũy thêm nhiều kiến thức, kinh nghiệm hay có thể áp dụng cho quá trình học tập.

Những năm qua, hoạt động NCKH luôn được trường Đại học Thủ Dầu Một quan tâm và đặt lên hàng đầu. Nhà trường cũng đã tạo điều kiện cho SV, giảng viên tham gia NCKH và đạt nhiều thành tựu đáng được ghi nhận. Cụ thể, trong năm học 2022-2023, đội ngũ cán bộ, giảng viên của trường đã triển khai thực hiện 124 đề tài/ dự án. Ngoài ra, nhà trường đã giao 463 đề tài NCKH SV và đã nghiệm thu 278 đề tài… SV của trường cũng tham gia nhiều cuộc thi về học thuật ngoài trường và đạt được những giải thưởng cao.

Em Đỗ Quỳnh Như, SV khoa kiến trúc, trường Đại học Thủ Dầu Một, chia sẻ: “NCKH không chỉ cho chúng em có cơ hội tiếp cận với lĩnh vực chuyên môn yêu thích, mà còn tạo nhiều cơ hội cho chúng em giao lưu và tích lũy kinh nghiệm, học hỏi các phương pháp tư duy khoa học, giải quyết vấn đề cũng như trình bày kết quả, ý tưởng một cách khoa học nhất”.

Để thúc đẩy SV tham gia NCKH, ngoài đầu tư cơ sở vật chất, các trường đại học còn tích cực tổ chức các hoạt động khoa học - công nghệ, các hội thảo… để SV trao đổi chuyên môn, tiếp cận các phương pháp và vận dụng trong việc thực hiện các NCKH. Bên cạnh đó, các trường cũng tuyên dương, khen thưởng những cá nhân có nhiều đóng góp, tích cực tham gia NCKH. Mặc dù số lượng, chất lượng các công trình NCKH trong SV những năm gần đây đang có chiều hướng tăng, tuy nhiên đối tượng tham gia NCKH chủ yếu vẫn là những SV năm cuối. Để thúc đẩy SV tham gia NCKH nhiều hơn nữa, các trường đại học cần có chính sách hỗ trợ, khen thưởng xứng đáng dành cho từng tập thể, cá nhân.

Qua các đề tài tham dự cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS phổ thông cho thấy, hầu hết các ý tưởng của các em đều gắn với đời sống thực tiễn, phù hợp với điều kiện nghiên cứu trong trường học. Đặc biệt, các em đã tìm cách vận dụng những kiến thức mình thu nhận được từ nhà trường, từ các nguồn tài liệu khác nhau để tạo ra những đề án thiết thực với cuộc sống hiện tại hay tạo ra những sản phẩm cụ thể có ích cho cộng đồng.

HỒNG PHƯƠNG

Chia sẻ bài viết

Thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học trong học sinh, sinh viên

TIÊU ĐIỂM

XEM NHIỀU