Cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước, môi trường (MT) tự nhiên ở Bình Dương đang đứng trước những nguy cơ bị xâm hại. Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học không đúng liều lượng và kỹ thuật đã làm ô nhiễm (ON) đất, nước, không khí và hoa màu. Công nghiệp phát triển, nhưng nhiều cơ sở sản xuất - kinh doanh chưa chú trọng đầu tư hệ thống xử lý chất thải độc hại, cố tình xả chất thải gây ON ra MT. Tốc độ đô thị hóa nhanh dẫn đến các cơ sở sản xuất, hộ sản xuất và hộ dân cư nằm xen kẽ nhau làm cho ONMT thêm gay gắt. Trước thực trạng đó, các cấp ủy, chính quyền tỉnh Bình Dương đã đề ra nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn sự gia tăng ONMT, để bảo đảm tăng trưởng kinh tế luôn đi đôi với BVMT, phát triển bền vững. Mặc dù còn nhiều khó khăn, song công tác quản lý Nhà nước về BVMT ở Bình Dương đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần làm cho MT Bình Dương ngày càng “Xanh hơn - Sạch hơn - Đẹp hơn”.
Đại diện UBMTTQVN tỉnh và Sở TN-MT ký kết Nghị quyết liên tịch về BVMT giai đọan 2011-2015
Từ khi có Luật BVMT, Bình Dương đã có nhiều hoạt động triển khai Luật BVMT, nhằm nâng cao nhận thức về MT cho mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh. Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo về công tác BVMT. Nhờ vậy, nhiều chỉ tiêu về công tác BVMT đạt cao: tỷ lệ chất thải rắn được thu gom xử lý đạt 84%; tỷ lệ chất thải rắn y tế được thu gom và xử lý đạt 91,3%, tỷ lệ các doanh nghiệp trong khu công nghiệp đấu nối nước thải về hệ thống xử lý tập trung đạt 92%, trong đó nhiều khu công nghiệp đạt 100%, tỷ lệ rác đô thị được thu gom đạt 77%, tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước sạch đạt 92%, tỷ lệ cây xanh, mặt nước đô thị trên địa bàn tỉnh hiện nay đạt 7,4% diện tích đô thị, tỷ lệ che phủ rừng, cây lâm nghiệp, cây lâu năm trên địa bàn tỉnh đạt 55,5%. Để giải quyết vấn đề bức xúc về thoát nước, xử lý chất thải tại các khu đô thị, tỉnh đã xác lập danh mục 15 dự án thoát nước, xử lý chất thải. Trong những năm qua nhiều nguồn vốn được huy động đầu tư cho công tác BVMT. Trong kế hoạch BVMT của tỉnh, đã xác định danh mục 33 dự án, đề án về BVMT với tổng số vốn giai đoạn 2007-2010 là 4.473 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách là 1.884 tỷ đồng. Với mục đích nâng cao nhận thức về MT cho toàn xã hội, Sở TN-MT đã phối hợp với Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật tỉnh Bình Dương, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh triển khai các lớp tập huấn nâng cao nhận thức MT cho các giáo viên mầm non, giáo viên trung học, các cựu chiến binh, nông dân, phụ nữ và cán bộ mặt trận... Trong các đợt kỷ niệm hàng năm như Tuần lễ nước sạch vệ sinh MT quốc gia, Ngày MT thế giới, Chiến dịch làm cho Thế giới sạch hơn... nhiều hoạt động tuyên truyền được triển khai. Bên cạnh đó, công tác truyền thông những vấn đề MT trên Báo Bình Dương, Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Dương với những bài viết, phóng sự về MT có tác dụng giáo dục tốt. Các văn bản Luật MT, nghị định, thông tư, chỉ thị của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và địa phương đã được Sở TN-MT, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với các cơ quan chức năng quán triệt tới cán bộ các cấp hàng năm.
Công tác quản lý Nhà nước về BVMT ở tỉnh ngày càng được quan tâm và đẩy mạnh. Để phục vụ tốt cho công tác này, Sở TN-MT thực hiện đề án Xây dựng báo cáo hiện trạng MT 2005-2010; đề án xây dựng kế hoạch hành động đa dạng sinh học tỉnh Bình Dương đến năm 2015, định hướng đến năm 2020; đề án xây dựng phương án ứng phó sự cố MT và chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở sản xuất gây ONMT nằm trong các khu dân cư, đô thị trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Ngoài ra còn động viên, khích lệ các mô hình tự quản, hợp tác với tư nhân “thu gom rác thải và vệ sinh MT”. Tỉnh Bình Dương hợp tác với vùng Rhône-Alpes Pháp, vườn thiên nhiên Pilat và Đại học Khoa học tự nhiên (TP.HCM) “Xây dựng trung tâm bảo tồn sinh thái Phú An” thuộc huyện Bến Cát, nhằm bảo tồn thực vật gồm các loại tre Việt Nam và những loài có khả năng diệt chủng ở vùng Đông Nam bộ để xây dựng xã Phú An thành làng sinh thái đầu tiên ở Việt Nam. Hỗ trợ kinh phí cho các phường, thị trấn trong công tác thu gom rác thải, cấp vốn điều lệ cho Quỹ BVMT...
Xác định BVMT tự nhiên đang là vấn đề cấp bách hiện nay, Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Dương lần thứ IX, nhiệm kỳ 2010-2015 đã xác định “Tăng trưởng kinh tế gắn với bảo đảm công bằng xã hội, BVMT và phát triển bền vững”; đồng thời, đặt ra các chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2015: tỷ lệ chất thải rắn được thu gom và xử lý đạt 90%, tỷ lệ chất thải y tế được thu gom và xử lý đạt 100%; hộ dân thành thị sử dụng nước sạch đạt tỷ lệ 99%, các hộ nông dân được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt tỷ lệ 98% và tỷ lệ che phủ rừng, cây lâm nghiệp, cây lâu năm đạt 57%. Với những kinh nghiệm và thành tựu trong công tác quản lý Nhà nước về MT trong những năm qua, chúng ta hy vọng rằng MT tự nhiên của Bình Dương sẽ ngày càng cải thiện, “Xanh hơn - Sạch hơn - Đẹp hơn”, tạo tiền đề quan trọng để Bình Dương phát triển bền vững.
TH.S TRẦN THỊ THỦY (ĐH TDM)