Xây dựng thương hiệu cho nông sản Bình Dương: Bài toán cần có lời giải!

Tại Bình Dương trong thời gian qua vấn đề xây dựng thương hiệu (TH) nông sản đã được nhiều hộ nông dân chú ý. Tuy nhiên để xây dựng được những TH nông sản mạnh, đặc trưng của tỉnh thì đây là một bài toán khó, cần có lời giải.

Vinamit – một thương hiệu mạnh của nông sản Bình Dương

Từ chuyện người nông dân tự “bơi”!

Trong suốt một thời gian dài khi nhắc đến vườn trái cây Lái Thiêu là người ta nhớ đến ngay Bình Dương. Vườn cây trái Lái Thiêu chỉ mới là cách người ta nhìn nhận về độ thơm ngon của trái cây và đặc trưng của những khu vườn tại nơi này chứ chưa thực sự là một TH đúng nghĩa. Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại khi mà vườn cây trái đang chết dần thì TH này của Bình Dương cũng vì thế mà đang... nhạt nhòa. Đó là câu chuyện của những người làm nông nghiệp theo kiểu truyền thống và thuộc thế kỷ trước. Hiện tại, khi Việt Nam gia nhập WTO, người nông dân và những nông sản của họ phải chịu chung quy luật cạnh tranh rất khắc nghiệt thì vấn đề xây dựng một TH thực sự và được thế giới công nhận lại được đem ra bàn luận nhiều. Trái cây của Bình Dương rất ngon ngọt, bảo đảm các tiêu chuẩn về sản xuất, an toàn vệ sinh thực phẩm không thua kém gì các loại trái cây nước ngoài nhưng chỉ người dân Bình Dương và một số ít các tỉnh khác biết đến. Trên thị trường tiêu thụ thì trái cây Bình Dương vẫn còn “thua chị kém anh”, chung quy lại cũng vì hai chữ “TH”. Chúng ta cũng không thể phủ nhận những TH trái cây đã được thiết lập như bưởi Bạch Đằng, bưởi da xanh, bưởi da xanh ruột hồng của các trang trại Phương Uyên, Thanh Thủy. Tuy nhiên các TH này chủ yếu là do tự bản thân các trang trại này thiết lập và tự tìm cách xây dựng chứ nhận được rất ít sự hỗ trợ một cách thực sự hiệu quả từ các cơ quan chuyên môn. Họ tự mày mò tìm hiểu các tiêu chuẩn về sản xuất, các thủ thục để xây dựng nên thương hiệu. Hầu hết các loại nông sản này khi đã xây dựng được TH thì giá trị của nó được nâng lên nhiều lần; tạo ra nguồn thu nhập cao cho các chủ trang trại. Một số nông sản thuộc loại này cũng đã được đem ra tiêu thụ tại nước ngoài. Tuy nhiên đây chỉ là một số ít trong tổng thể các loại nông sản Bình Dương có thể xây dựng được TH và chủ yếu là tập trung trong lĩnh vực trồng trọt.

Bài toán cần sớm có lời giải

Chuyện xây dựng TH không còn là chuyện lạ với nông dân Việt Nam nói chung và nông dân Bình Dương nói riêng. Tuy nhiên nông dân nghe thì nhiều nhưng một khi muốn bắt tay vào việc xây dựng các TH thì họ gặp phải những rào cản quá lớn. Các loại nông sản tại Bình Dương đã xây dựng được TH thì các chủ trang trại của các TH này đã phải tìm hiểu kỹ và thực hiện đăng ký nhãn hiệu hàng hóa, đăng ký chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap, Global Gap... Đây là một minh chứng cho sự nhạy bén, hội nhập của nông dân Bình Dương. Tuy nhiên chúng ta phải đặt ra câu hỏi có bao nhiêu nông dân có thể làm được như vậy khi mà số vốn đầu tư cho vụ mùa của các trang trại kiểu này lên đến hàng tỷ đồng.

Theo như nhiều chủ trang trại, để có thể tạo ra TH cho các nông sản Bình Dương thì cần phải thực hiện một cách đồng bộ và sự liên kết giữa 4 nhà cần phải thực sự chặt chẽ. Hầu hết các nông sản Bình Dương trong thời gian qua có đầu ra chưa thật sự ổn định, trong khi đó vấn đề đạt các tiêu chuẩn VietGap, Global Gap là những tiêu chuẩn bắt buộc khi muốn thâm nhập vào thị trường thế giới, còn xây dựng được TH lại là chuyện khác. Vì vậy một khi đầu ra chưa thực sự ổn định và phần lớn phải qua thương lái thì việc người nông dân sẽ rất e dè khi bỏ tiền tỷ ra mua sắm các loại máy móc, phương tiện kỹ thuật  để sản xuất các loại nông sản đạt các tiêu chuẩn. Mặt khác khi nhắc đến TH thì không chỉ là chất lượng của sản phẩm mà còn nhiều yếu tố khác như bao bì, mẫu mã, kiểu dáng, kênh quảng bá. Mà điều này không thể để nông dân tự “bơi” được mà cần phải có sự tham gia của các cơ quan hữu quan, những đơn vị am hiểu thị trường. Chính những đơn vị này phải là người cầm tay chỉ việc để nông dân có thể tự đứng vững với nông sản của mình. Bên cạnh đó xây dựng TH nông sản cần phải làm từ việc thay đổi tư duy và tập quán canh tác truyền thống của nông dân. Kiểu sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, không có sự liên kết và tự triệt tiêu nhau về mặt giá cả là những rào cản rất khó để cho nông dân có thể xây dựng nên TH.

Muốn có TH mạnh và tác động tích cực đến nhiều hộ nông dân thì cần phải hình thành nên các vùng chuyên canh, các cánh đồng có giá trị kinh tế cao. Muốn xây dựng được các vùng chuyên canh như vậy thì vấn đề liên kết 4 nhà cần phải được chú trọng hơn nữa khi mà trong thời gian qua có sự “nhọc nhằn” trong việc phân định quyền hạn của từng nhà. Phát biểu trong buổi làm việc với Hội Nông dân tỉnh gần đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Nam cho rằng: “Khi nói đến liên kết 4 nhà thì chắc chắn Nhà nước phải là “chủ nhà” chứ không thể là ai khác được. Nhà nước cần phải có các cơ chế chính sách để trước hết sản phẩm nông nghiệp của nông dân đạt tiêu chuẩn, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trước khi nói đến vấn đề xây dựng TH”. Về phía chủ trang trại, ông Đoàn Minh Chiến chủ trang trại Đoàn Minh Chiến - huyện Tân Uyên cho rằng: “Hiện nay vẫn chưa có doanh nghiệp nào dám đầu tư vào các trang trại để các trang trại này sản xuất hiệu quả mà chủ yếu là họ chú ý đến việc hưởng lợi từ thu mua nông sản. Một số trang trại đã xây dựng được TH nhưng vẫn chưa thể xuất khẩu được sản phẩm của mình trong khi đó người nông dân không dám ký các hợp đồng khi mà họ chưa thể nắm bắt được thị trường cũng như nguồn cung của mình chưa thật sự ổn định”.

Có thể nói vấn đề xây dựng TH cho nông sản Bình Dương là một bài toán khó, chưa có tiền lệ, cần có người cầm trịch để sớm có lời giải thỏa đáng. Đó là có sự chung tay của nhiều phía và thực hiện một cách đồng bộ. Một khi đã xây dựng được TH, được nhiều người công nhận thì chắc chắn giá trị nông sản của nông dân tỉnh nhà được nâng lên và cùng với đó là nông thôn sẽ phát triển hơn. Xây dựng TH mạnh cũng là để tránh trường hợp nông sản tỉnh nhà thua ngay trên “sân nhà” trước sự xuất hiện của các loại trái cây xuất phát từ Trung Quốc, Thái Lan...

CAO SƠN

• Phong phú sản phẩm sơn mài ứng dụng (25/11)
• Khơi thông điểm nghẽn, tận dụng tốt các FTA (25/11)
• Huyện Bắc Tân Uyên: Sẽ chuyển 10,6% diện tích đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp (25/11)
• Các ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn (25/11)
• Nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho nông dân, lao động nông thôn (25/11)
• Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nghề cho nông dân (25/11)
• Xuất khẩu gạo Việt Nam vượt 8 triệu tấn với trị giá 5,05 tỷ USD (25/11)
• Phát động Tháng siêu khuyến mại và hưởng ứng Tuần lễ Thương mại điện tử Quốc gia năm 2024 trên địa bàn Bình Dương (24/11)