Xuất khẩu gạo Việt Nam: Cơ hội và thách thức

Lượng cung đang lớn dần

Theo Trung tâm Thông tin phát triển nông nghiệp nông thôn (AGROINFO), cơ cấu thị trường XKG năm 2008 của Việt Nam có sự thay đổi, đặc biệt trong việc XKG sang các thị trường tiềm năng. Trước đây, Indonesia là thị trường XKG lớn của Việt Nam (chiếm 24% tổng lượng xuất khẩu), nhưng đến năm 2008 Indonesia đã giảm lượng gạo nhập khẩu do có thể tự đáp ứng được nhu cầu gạo của thị trường trong nước. Indonesia cũng đã có lượng gạo dự trữ khá cao và đang mở rộng sản xuất. Trong tương lai, Indonesia còn xem xét đến khả năng XKG.

Trong 10 thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam năm 2008, Phillippines vẫn là thị trường đứng vị trí số một, chiếm gần 40% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam, tăng 9,3% thị phần so với năm 2007. Trong số 10 thị trường này có 3 thị trường truyền thống là Philippines, Malaysia, Cuba chiếm 63,8% về giá trị và 54,8% về lượng. 7 thị trường còn lại là các thị trường thương mại (chiếm 18,4% về giá trị và 23,3% về lượng), trong đó thị trường châu Phi chiếm tới 11,7% về giá trị và 14,5% về lượng. Tuy nhiên, tại 3 thị trường truyền thống, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam năm 2008 thay đổi không đáng kể so với năm 2007 nhưng do giá tăng mạnh nên kim ngạch xuất khẩu lại tăng hơn 100%.

Sau một thời gian xuất khẩu bị chững lại, một số nước đã có dấu hiệu chuẩn bị tăng xuất khẩu trở lại, điển hình là Thái Lan và Ấn Độ. Điều này sẽ làm tăng sức ép tiêu thụ lên gạo Việt Nam khi sản lượng vụ lúa hè thu của cả nước dự kiến lên tới 8 triệu tấn. Trong khi đó, các chuyên gia và nhà phân tích kinh tế trong ngành dự báo rằng, nhu cầu gạo trên thế giới cả năm 2009 có lượng cung tăng nhiều hơn lượng cầu. Tổng lượng cung gạo thế giới đạt khoảng 29,7 triệu tấn, tăng 3,1% so với năm 2008, tổng lượng các nước xuất khẩu tăng tới 2,98% trong khi tổng lượng nhập chỉ tăng 0,11%. Điều này sẽ dẫn đến giá lúa gạo trên thị trường thế giới có khả năng tiếp tục giảm.

Triển vọng thị trường châu Phi

Theo PGS. TS Dương Văn Chín, Phó Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL, tổng lượng gạo dự trữ toàn thế giới đặc biệt tăng mạnh trong năm tới là yếu tố bổ trợ cho nguồn cung một cách đáng kể. Về mặt cầu, do biến động của thị trường gạo trong năm nay nên tại các nước nhập khẩu chính trên thế giới như Indonesia, Sri Lanka, Ả-rập-xê-út, các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất... lượng gạo dự trữ cũng ở mức tương đối lớn. Do đó, nhu cầu nhập khẩu gạo trên thế giới trong năm 2010 sẽ giảm nhẹ so với tổng nhu cầu nhập khẩu thế giới năm 2009. Dựa theo cách tính và các tiêu chí về tốc độ tăng trưởng dân số năm 2009; tốc độ tăng trưởng nhập khẩu qua năm; tốc độ tăng trưởng GDP năm 2008 và tốc độ tăng trưởng GDP năm 2009 của một số nước nhập khẩu gạo, Trung tâm AGROINFO đã đưa ra xu hướng và nhận định các thị trường truyền thống như Phillippines, Cuba, Malaysia vẫn là những thị trường tiềm năng. Tuy nhiên, thị trường thật sự đáng được chú ý vẫn là châu Phi.

Theo các chuyên gia, khu vực châu Phi sẽ không có đột biến lớn trong chính sách thương mại. Hơn nữa, thị trường không đòi hỏi quá khắt khe về chất lượng sản phẩm. Vì vậy, châu Phi là thị trường được đánh giá có tiềm năng lớn trong hoạt động XKG của Việt Nam, điển hình là một số quốc gia như Angola, Bờ biển Ngà, Senegal, Nam Phi và Kenya. Tình hình phát triển kinh tế tại một số nước thuộc khu vực châu Phi tương đối thuận lợi. Trước tác động của khủng hoảng tài chính thế giới, hầu hết nền kinh tế trên thế giới được dự báo là giảm tăng trưởng trong năm 2009 nhưng tại khu vực châu Phi, tốc độ tăng trưởng GDP 2009 của một số nước vẫn tăng so với năm 2008.

TRUNG ĐỒNG

• Việt Nam trở thành đối tác xuất khẩu gạo lớn nhất tại Singapore (20/04)
• Số lượng người nộp thuế đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử tăng (20/04)
• Huyện Bắc Tân Uyên: Đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ xét công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới (20/04)
• Vượt khó, thành công với mô hình trồng hoa lan (20/04)
• Bà Huỳnh Đinh Thái Linh làm chủ tịch Hiệp hội Logistics tỉnh Bình Dương nhiệm kỳ 2024 – 2029 (20/04)
• Thị trường bất động sản Bình Dương: Thu hút mạnh các nhà đầu tư nước ngoài (20/04)
• Ngày 22-4, sẽ đấu thầu vàng miếng để tăng nguồn cung (19/04)
• Công bố đồ án quy hoạch vùng huyện Dầu Tiếng đến năm 2040 (19/04)