Xuất khẩu - “Ngược dòng” ngoạn mục

Theo báo cáo tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm nay của ngành công thương diễn ra ngày 4-7, tại Hà Nội, kim ngạch XK 6 tháng đầu năm nay đạt 42,3 tỷ USD, tăng 30,3% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt 53% kế hoạch cả năm.

Đây là kết quả nổi bật trong bối cảnh đầy khó khăn của nền kinh tế, khi DN phải đối phó với lãi suất vay cao, tỷ giá "đỏng đảnh", giá nguyên, nhiên liệu đầu vào tăng liên tục…

Gạo là một trong những mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu cao.

Xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng

Chỉ trong sáu tháng đầu năm 2011, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 30,3% so với cùng kỳ năm ngoái, ước đạt 42,3 tỷ USD, trong đó, yếu tố tăng giá ước đạt 15,6% và yếu tố tăng do lượng ước đạt 14,7%.

So với chỉ tiêu Quốc hội đề ra năm 2011 là 79,4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu thì đến nay đã đạt 53% kế hoạch.

Theo ông Nguyễn Tiến Vỵ, Vụ trưởng Vụ kế hoạch, các mặt hàng chủ lực vẫn đóng góp tích cực vào kim ngạch chung.

Cụ thể, nhóm hàng nông sản thủy sản dự báo sẽ đạt giá trị xuất khẩu khoảng 19 tỷ USD trong năm nay, tăng 25% so với năm 2010. Nhóm nhiên liệu và khoáng sản dự kiến đạt 10,6 tỷ USD, còn nhóm hàng công nghiệp dự kiến đạt 45 tỷ USD.

Mặt hàng dệt may cũng đạt con số xuất khẩu ấn tượng với 6,16 tỷ USD trong sáu tháng đầu năm và đạt tỷ lệ xuất siêu 2,16 tỷ USD. Tính chung cả năm 2011, xuất khẩu dệt may dự báo có thể cán đích 13 tỷ USD.

Tính chung nửa đầu năm qua, đã có 11 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD.

Sau khi trừ yếu tố vàng, giá trị xuất khẩu tuyệt đối của sáu tháng đầu năm đã tăng 10,5 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái.

Các chuyên gia nhận xét, hoạt động XK tăng trưởng có "chất" vì thể hiện trên cả hai yếu tố là tăng cả về lượng và giá khiến hàng của ta đứng vững trên thị trường thế giới. Những nhóm hàng chủ lực vẫn giữ được nhịp độ tăng trưởng cao, gồm nông, thủy sản; nhiên liệu và khoáng sản; hàng công nghiệp chế biến... Đã có 11 mặt hàng đạt kim ngạch XK hơn 1 tỷ USD như gạo, cà phê, dệt may… (cùng kỳ năm ngoái có 9 mặt hàng).  

Hiệp hội Dệt may cho biết, hàng dệt may đạt kim ngạch XK hơn 6 tỷ USD, trong đó xuất siêu khoảng 2 tỷ USD do các DN ký hợp đồng mua nguyên liệu từ cuối năm ngoái - khi giá còn thấp trên thị trường thế giới. Hiện hàng dệt may Việt Nam đứng thứ 2 hoặc 3 về thị phần tại nhiều địa bàn có sức mua lớn và các DN đang chuẩn bị tăng tốc hoàn thành các dự án cung cấp nguyên, phụ liệu nhằm nâng cao tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm, tức là tăng thực lãi tính trên mỗi sản phẩm XK. Đó là tiền đề cho việc thực hiện chiến lược dài hơi của ngành này.

Không chủ quan với nhập siêu

Mặc dù đạt được những thành tích ấn tượng trong xuất khẩu, nhưng theo đánh giá của Bộ Công Thương thì lãi suất  và giá cả một số mặt hàng như điện, xăng dầu, sắt thép vẫn tăng cao.

Cơ cấu tăng trưởng một số mặt hàng xuất khẩu vẫn chưa đồng đều, lượng nhập khẩu vẫn tập trung mạnh vào nhóm nguyên nhiên vật liệu trong khi giá đầu vào của nhóm này đang tăng mạnh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đề nhập siêu trong thời gian tới.

Hiệp hội Thép Việt Nam cũng kiến nghị, với hơn  30 doanh nghiệp sản xuất thép cán xây dựng và 20 doanh nghiệp thép phôi thì lượng thép đang dư thừa khá lớn (khoảng 800 tấn thép cán nguội), nếu không xuất khẩu được sẽ gây gánh nặng cho nhập siêu.

Trong các thị trường nhập khẩu thì châu Á vẫn là thị trường chủ yếu, lên tới 32,5 tỷ USD trong sáu tháng đầu năm. Trong đó, thị trường ASEAN là 8,5 tỷ USD, tăng 36%, tiếp theo là Hàn Quốc là 4,9 tỷ USD, tăng 45,6%, Nhật Bản là 3,9 tỷ USD, tăng 19,2%, Đài Loan là 3,7 tỷ USD, tăng 37,3% và Trung Quốc là 9,1 tỷ USD, tăng 23,1%.

Theo dự báo của Bộ Công thương, nhập khẩu sáu tháng cuối năm khoảng 49,5-50,5 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu của cả năm đạt khoảng 99,0 tỷ USD. Ước tính lượng nhập siêu cả năm 2011 sẽ vào khoảng 14-14,5 tỷ USD, bằng 15,7% kim ngạch xuất khẩu.

Trong số các giải pháp để đạt được mục tiêu này, Bộ Công Thương chú trọng vào việc kiểm soát chặt các mặt hàng xa xỉ và làm tốt công tác cấp phép tự động đối với một số mặt hàng trong nước sản xuất được.

Ông Nguyễn Tiến Vỵ cho biết hiện các cơ quan chức năng đang đẩy mạnh kiểm tra, kiểm soát chặt các mặt hàng xa xỉ như: điện thoại di động, rượu, mỹ phẩm chỉ được thực hiện tại 3 cảng quốc tế chính là Hải Phòng, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh.

Đặc biệt, với thông tư số 20/2011/TT-BCT của Bộ Công Thương có hiệu lực (ngày 26/6) quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu ô tô chở người loại từ 9 chỗ ngồi chở xuống, kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc sẽ giảm khá mạnh.

Ước tính số lượng nhập khẩu xe nguyên chiếc dưới 9 chỗ ngồi đã giảm từ 5.300 chiếc trong tháng Năm xuống còn 4.800 chiếc trong tháng Sáu, đạt kim ngạch 85 triệu USD.

Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai thông tư 24/2010/TT-BCT về cấp phép tự động đối với một số mặt hàng, như Thép và một số sản phẩm thép trong nước đã sản xuất được để bình ổn thị trường trong nước.

Một trong những đòn bẩy cho xuất khẩu thời gian tới chính là các hiệp định thương mại tự do đã ký được với nhiều đối tác.

Theo đó, việc tận dụng được các C/O ưu đãi, mở cửa về thuế sẽ là điểm nhấn trong sáu tháng cuối năm và là một giải pháp để đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường có lợi thế.

Một số DN đã nêu những giải pháp thiết thực, xuất phát từ thực tiễn sản xuất, XK mang tính đặc thù của mình. Ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết, các DN sản xuất thép đạt kim ngạch XK gần 900 triệu USD trong 6 tháng qua và dự kiến đạt tổng kim ngạch hơn 2 tỷ USD trong năm nay. Tuy nhiên, do thép là mặt hàng mới tham gia XK từ năm ngoái nên còn "trẻ" cũng như thiếu điều kiện cạnh tranh, nên càng cần đến sự hỗ trợ của Nhà nước bằng cơ chế hợp lý. Ông Cường nhấn mạnh, việc tiêu thụ thép ở thị trường trong nước ngày càng khó khăn bởi sức tiêu thụ giảm do nhiều dự án, công trình đang bị đình hoãn theo chủ trương cắt giảm đầu tư của Chính phủ. Các DN thép đương nhiên phải chia sẻ thực tế này và phải đẩy mạnh XK, coi đó như một trong nhiều giải pháp để "thoát hiểm"...

Tổng hợp

• Thúc đẩy phát triển bất động sản và logistics công nghiệp (22/12)
• Huyện Phú Giáo: Tín hiệu tích cực trong phát triển công nghiệp (22/12)
• Bức tranh sáng cho xuất khẩu năm 2025 (22/12)
• TP.Dĩ An: Tạo lập không gian phát triển thương mại - dịch vụ chất lượng cao (22/12)
• Khối thi đua các Hợp tác xã tỉnh: Phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2025 (21/12)
• Thủ tướng: Phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP cả nước năm 2025 đạt trên 8% (21/12)
• Bảo đảm hài hòa phát triển nông nghiệp với bảo vệ môi trường (21/12)
• Quy định bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp (21/12)