Xung quanh việc thu hồi đất tại dự án đại học quốc gia TP.HCM: Cần giải quyết đúng thủ tục quy định

Trên đất của bà Lành, hiện là cơ sở sản xuất gỗ mỹ nghệMặc dù các trình tự giải quyết việc thu hồi đất đã được quy định rõ, nhưng trong quá trình triển khai thực hiện, ngành chức năng áp dụng chưa đúng nên nảy sinh nhiều bất cập khiến cho người dân liên tục khiếu nại.

Ngày 31-3-2006, UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 87, quy định đơn giá bồi thường, hỗ trợ thiệt hại về đất... đối với công trình khu tái định cư (TĐC) Đại học Quốc gia TP.HCM thuộc xã Bình An, huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Tiếp theo, ngày 29-8-2008, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2669 bổ sung về chính sách bồi thường... đối với khu TĐC của dự án trên. Với 2 quyết định này, không ít hộ dân vẫn chưa nắm rõ các chủ trương, chính sách hỗ trợ khi giải tỏa mặt bằng... nên có đơn thắc mắc khiếu nại, trong đó có bà Trần Thị Lành, ngụ tại ấp Châu Thới, xã Bình An. Sau khi tỉnh ban hành 2 quyết định trên thì vào ngày 17-9-2009, xã Bình An yêu cầu bà Lành đến nhận tiền đền bù đất... Bà Lành cho rằng: cách làm của chính quyền địa phương là chưa đúng thủ tục. Vì tại thời điểm này bà vẫn chưa nhận được quyết định thu hồi đất; ngành chức năng cũng chưa thông báo về các chủ trương như hỗ trợ giải phóng mặt bằng, bố trí TĐC... Về phân loại đất, bà Lành cho rằng: bà đang sử dụng khu đất hơn 1.600m2 tọa lạc tại xã Bình An, trong đó có 300m2 đất thổ cư, diện tích còn lại là đất xây dựng nhà xưởng sản xuất gỗ mỹ nghệ. Thế nhưng, trong cách tính toán đơn giá đền bù, địa phương lại xác định phần đất xây dựng nhà xưởng chỉ là đất nông nghiệp!? Điều này là chưa đúng với quy định của pháp luật bởi vì tại Điều 29 Nghị định 84/2007/NĐ-CP và Điều 11 Nghị định 197/2004/NĐ-CP của Chính phủ đã nêu rõ: “đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất - kinh doanh phi nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân... khi Nhà nước thu hồi được bồi thường theo giá đất ở...”.

Với những thắc mắc trên, trong thời gian qua, bà Lành nhiều lần có đơn khiếu nại, song cho đến nay ngành chức năng vẫn im lặng! Mới đây, vào ngày 7-5-2010, bà Lành nhận được Quyết định số 256 của UBND huyện Dĩ An về việc thu hồi 1.419m2 đất của bà. Chưa bàn đến nội dung chỉ nói về hình thức thì quyết định trên cũng đã có nhiều bất cập. Bởi vì đến ngày 7-5-2010, bà Lành mới nhận quyết định qua đường bưu điện, nhưng trong quyết định này lại đề ngày ký là 9-2-2009!? Với mốc thời gian như vậy thì UBND huyện Dĩ An đã vi phạm quy định trong việc giao quyết định; bởi theo quy định, thời gian ban hành và thời gian giao quyết định không quá 1 tháng. Ngoài ra, tại Điều 1 của quyết định trên chỉ ghi: thu hồi của bà Lành là 1.419m2 đất, trong khi đất mà bà đang sử dụng hơn 1.600m2 và trước đây chính quyền cho biết là sẽ thu hồi toàn bộ.

Như vậy, từ khi tỉnh ban hành Quyết định 87 và Quyết định 2669, do bà Lành chưa nắm rõ nên trong thời gian này có đơn khiếu nại. Lẽ ra, theo quy định thì khi có đơn khiếu nại của người dân, các cấp chính quyền có liên quan cần phải trả lời bằng văn bản cụ thể. Đằng này, chính quyền không trả lời, ngược lại vào ngày 17-9-2009 còn yêu cầu người dân “đến nhận tiền đền bù giải phóng mặt bằng”!. Việc làm của chính quyền xã Bình An ở thời điểm này là sai thủ tục - vì lúc này bà Lành chưa nhận được quyết định. Mãi cho đến ngày 7-5-2010 thì bà Lành mới nhận được quyết định thu hồi đất nhưng quyết định đó lại bất cập. Với những quyết định sai thủ tục, khi áp dụng thì hoàn toàn không phù hợp với pháp luật. Trong trường hợp này: Quyết định 87 và Quyết định 2669 được tỉnh ban hành cách đây từ 3 - 4 năm quy định về đơn giá đền bù; thế nhưng cho đến năm 2010 bà Lành mới nhận được quyết định thu hồi đất. Vì vậy đơn giá đền bù đất ở Quyết định 87 và Quyết định 2669 là không hợp lý nếu đưa ra áp dụng với bà Lành; bởi theo Luật Đất đai quy định: “người dân bị thu hồi đất... được bồi thường giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm có quyết định thu hồi...”.

Thiết nghĩ, để cho việc thu hồi đất đạt sự đồng thuận cao, đúng chủ trương, ngành chức năng cần triển khai thực hiện các trình tự thủ tục theo đúng quy định, tránh gây thiệt thòi cho người dân.

Trao đổi với phóng viên (P.V) xung quanh việc giao quyết định cho bà Lành, ông Phạm Nguyễn Xuân Duy, Trưởng Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Dĩ An cho biết: nguyên tắc chung, khi quyết định do UBND huyện ban hành sẽ giao cho chính quyền cấp xã, thị trấn tiến hành bàn giao cho người dân. Ở đây, Quyết định 256 được ban hành vào ngày 9-2-2009 nhưng cho đến ngày 7-5-2010 bà Lành mới nhận được qua đường bưu điện, thời gian như vậy là sai quy định. Nguyên nhân là do đâu? ông Lê Đức Quế, chuyên viên Phòng Tài nguyên - Môi trường khẳng định: việc tắc trách này là do xã Bình An, vì huyện đã giao về cho cấp xã rồi!

Riêng các khiếu nại về giá cả đền bù, bà Lê Thị Thu Sương, nhân viên Ban bồi thường giải tỏa huyện Dĩ An - người trực tiếp giải quyết khiếu nại của bà Lành cho biết: bà Lành khiếu nại về giá đền bù đất chưa hợp lý ở Quyết định số 87 và Quyết định 2669 của UBND tỉnh. Hiện nay chúng tôi đang thụ lý đơn khiếu nại của bà Lành. Tuy nhiên, do đây là hai quyết định do tỉnh ban hành nên có một số vấn đề mà bà Lành khiếu nại không thuộc thẩm quyền của huyện. Ví dụ như, bà Lành cho rằng: hai quyết định trên ban hành từ năm 2006 nay đem áp dụng là không phù hợp, song vấn đề này là do tỉnh, còn huyện thì không giải quyết được. Cho nên, tới đây chúng tôi sẽ giải quyết khiếu nại trong phạm vi thẩm quyền còn những vấn đề khác người dân cần liên hệ ở UBND tỉnh.