Bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa: Cần quan tâm nhiều hơn

Công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị di tích (DT) luôn được các cấp và ngành văn hóa quan tâm. Tuy nhiên, ở một vài địa phương trong tỉnh vẫn có một số DT thiếu sự quan tâm, chăm sóc và chưa được đầu tư trùng tu, tôn tạo…

Theo ông Lê Phan Thuần, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, để thực hiện công tác quản lý, trong thời gian qua, ngành văn hóa đã phân cấp quản lý các DT cấp tỉnh cho các địa phương. Việc phân cấp quản lý, sử dụng và phát huy giá trị DT cấp tỉnh cho các huyện, thị, thành phố đã đáp ứng được nhu cầu sự phát triển và bảo tồn di sản ở từng địa phương trong tỉnh; tạo cho địa phương có sự chủ động về ngân sách đầu tư, tôn tạo, quản lý và phát huy có hiệu quả. Công tác trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị DT được nhà nước quan tâm đầu tư và nhân dân hỗ trợ thông qua xã hội hóa, nhưng vẫn không đáp ứng đúng yêu cầu chống xuống cấp DT.

Đoàn giám sát Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đang khảo sát tại DT mộ cổ Trần Thượng Xuyên trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên

Trên địa bàn tỉnh hiện có 11 DT cấp quốc gia do Ban Quản lý (BQL) DT và Danh thắng tỉnh trực tiếp quản lý. Nhằm phát huy tốt giá trị các DT quốc gia, BQL thường xuyên thực hiện công tác chống mối mọt, chống xuống cấp theo định kỳ. Bên cạnh đó, BQL cùng với sở còn tham mưu tỉnh đầu tư ngân sách để trùng tu, tôn tạo và xây mới các công trình. Những DT được đầu tư tôn tạo, chống xuống cấp, như Nhà tù Phú Lợi, chùa Hội Khánh, đình Phú Long và mua hiện vật bổ sung cho DT nhà cổ Trần Văn Hổ. Những DT được đầu tư xây dựng mới các công trình, nhà trưng bày, như Nhà tù Phú Lợi, địa đạo Tam giác sắt, Sở chỉ huy tiền phương chiến dịch Hồ Chí Minh, Chiến khu Đ.

Địa điểm Mỹ rải bom B52 đầu tiên tại Việt Nam trên địa bàn huyện Dầu Tiếng

Đối với các DT cấp tỉnh do các địa phương quản lý, một số DT từ khi được xếp hạng đến nay đã được địa phương quan tâm đầu tư tôn tạo, quản lý tốt và có đầu tư xây dựng mới một số công trình. Huyện Dầu Tiếng có DT căn cứ Vườn Trầu, địa điểm Mỹ rải bom B52 đầu tiên, vườn cây cao su thời Pháp thuộc. Ở TX.Tân Uyên có DT chiến khu Vĩnh Lợi. Tại TX.Thuận An có DT chiến khu Thuận An Hòa. Huyện Bàu Bàng có DT chiến thắng Bàu Bàng… Tuy nhiên, bên cạnh đó, còn có một số DT thiếu sự quan tâm, chăm sóc và chưa được đầu tư trùng tu, tôn tạo như DT Bót Cầu Định ở TX.Bến Cát. Theo chân đoàn giám sát của Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đến đây khảo sát, chúng tôi nhận thấy dường như DT này đang bị bỏ hoang bởi cây cỏ mọc um tùm, che khuất hết cả phần chính của DT. Đứng ngoài nhìn vào, quả thật không ai có thể thấy dấu tích Bót Cầu Định ở đâu giữa um tùm cây cỏ. Các dấu tích của DT này đang xuống cấp nghiêm trọng, đất DT cũng bị lấn chiếm và trong khuôn viên DT có rất nhiều rác thải do người dân sống xung quanh thải ra mà chẳng thấy ai quan tâm, dọn dẹp hoặc ngăn cấm. Sau khi đến khảo sát tại đây, ông Võ Đông Điền, Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh, thành viên đoàn giám sát của Ban Văn hóa- Xã hội HĐND tỉnh đã lên tiếng rằng, Bót Cầu Định là DT cấp tỉnh, nhưng đến thực tế thì thấy hình như trong thời gian qua địa phương và ngành chức năng đã buông lõng quản lývà để dân lấn chiếm. Điều quan trọng là giá trị lịch sử chính là dấu tích Bót Cầu Định nhưng đứng ngoài nhìn vào không thấy đâu, cây cối che khuất hết nhưng địa phương vẫn để vậy thì thật đáng buồn.

Một số DT cấp tỉnh khác đã được trùng tu, tôn tạo như, nhà cổ Nguyễn Tri Quan, lò lu Đại Hưng… nhưng hiện nay đã xuất hiện nhiều hiện tượng, như gỗ cong, ngói hở, tuột, làm dột nhiều chỗ mỗi khi có mưa và làm ảnh hưởng chung đến kết cấu công trình. Tại DT lò lu Đại Hưng cũng chung cảnh ngộ là từ ngoài đường đi vào không ai có thể đọc được bia mốc giới thiệu bởi nó đã bị cây cỏ và những dãy lu thành phẩm che khuất. Tại nhiều DT khác, các bia mốc giới thiệu bị rêu phủ, chữ mờ, màu sơn ngả cũ… rất khó đọc. Một số DT chưa có bảng hướng dẫn hoặc sơ đồ hướng dẫn đường đi đến DT để thuận tiện cho khách đến tham quan.

50 DT đã được công nhận là một minh chứng về giá trị LSVH phong phú, lâu đời mà tỉnh ta đang có. Việc bảo tồn, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị DT vì thế cần được đặc biệt quan tâm hơn nữa, để những giá trị DT được lưu giữ và để giáo dục truyền thống cho các thế hệ mai sau.

CẨM LÝ

• Yên Bái: Sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật quý trong Chiến dịch Điện Biên Phủ (26/04)
• Khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần III (25/04)
• Phim 'Ký ức Điện Biên' chiếu trong Đợt phim kỷ niệm các ngày lễ lớn năm 2024 (25/04)
• 38 tác phẩm đoạt giải cuộc thi viết bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ ba (25/04)
• Khai mạc Tuần phim Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (25/04)
• Vững tay lái trên mọi nẻo đường (24/04)
• Hòa vang bản hùng ca 80 năm (24/04)
• Đặc sắc chương trình nghệ thuật 'Điện Biên Phủ - Núi vọng sông rền' (24/04)