Bổ sung chất xơ ở người cao tuổi

Nhiều bệnh tật đến với người cao tuổi (NCT) khiến chất lượng cuộc sống của họ kém đi. Một trong những điều gây nên lại đơn giản là chế độ ăn uống thiếu chất xơ. Bác sĩ Nguyễn Thị Bạch Tuyết, Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe đã tư vấn về vấn đề này.

Theo quy luật tự nhiên, khi con người già đi không chỉ già ở hình thể bên ngoài mà cả hệ thống các cơ quan, những bộ phận trong cơ thể cũng bị lão hóa theo. Đối với NCT rất dễ mắc các bệnh mãn tính không lây như cao huyết áp, tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch khác, kể cả bệnh trỉ. Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày cho NCT, việc cung cấp một lượng chất xơ phù hợp sẽ góp phần hạn chế mắc bệnh cũng như giảm tình trạng nặng lên của một số bệnh mãn tính.

Chất xơ được chia làm hai loại cơ bản là không hòa tan và hòa tan. Chất xơ không hòa tan: Chủ yếu là cellulose. Ngoài ra còn có hemicellulose, có nhiều trong vỏ hoa, quả và rau. Chất xơ không hòa tan có đặc tính thẩm thấu nước trong ruột, trương lên tạo điều kiện cho chất bã thải dễ thoát ngoài. Chất xơ hòa tan: Gồm pectin cùng với chất dịch nhầy, pentozan... Pectin có trong cùi trắng bưởi, cam, quýt và một số loại quả khác. Pectin dễ tan trong nước, khi gặp đường và axit thì tạo thành thể đông (gel). Chất xơ hòa tan khi đi qua ruột sẽ tạo ra thể đông làm chậm quá trình hấp thu một số chất dinh dưỡng vào máu và cũng làm tăng độ xốp, mềm của bã thải tiêu hóa.

Đối với NCT, việc chú ý bổ sung chất xơ trong chế độ ăn rất quan trọng vì chất xơ có tác dụng tốt trong chống táo bón, giảm cholesterol máu và giảm hấp thu đường trong thức ăn giúp giữ đường huyết ổn định trong máu. Chất xơ còn chống táo bón bởi khi chất xơ vào cơ thể có tác dụng thẩm thấu nước, nở to ra làm tăng khối lượng bã thải. Mặt khác, nó kích thích nhu động ruột non, ruột già co bóp mạnh làm cho tiêu hóa dễ hơn và dễ tống phân ra ngoài. Hiện nay, một số rau, quả dễ lên men có tác dụng nhuận tràng, ảnh hưởng tốt đến sự bài tiết các cặn bã tiêu hóa.

Chất xơ có khả năng cải thiện sự bài tiết cholesterol và làm giảm sự hấp thu các muối mật ở hồi tràng. Chất xơ khi hút nước nở ra thì giữ muối mật trong lớp chất nhầy, không cho nó quay trở lại máu. Cơ thể luôn có chức năng sản xuất lượng muối mật để bù vào lượng muối mật mất đi mỗi ngày. Nguyên liệu mà cơ thể cần để tổng hợp ra muối mật chính là chất cholesterol. Do đó, chế độ ăn có đủ số lượng chất xơ cần thiết sẽ làm giảm hàm lượng cholesterol trong máu. Với NCT bị đái tháo đường, thực phẩm giàu chất xơ làm chậm lại quá trình hấp thu đường vào máu, qua đó giữ cho mức đường trong máu không bị tăng đột ngột ngay sau bữa ăn, mà tiêu hóa hấp thu từ từ, giữ cho lượng đường trong máu không xuống quá thấp, có lợi cho quá trình điều trị bệnh. NCT có bệnh tiểu đường nên có chế độ ăn giàu chất xơ, khoảng 30 - 40g/ ngày. Để cung cấp chất xơ cần ăn nhiều rau, quả chín và các thực phẩm giữ nguyên tính chất tự nhiên như gạo lứt, ăn trái cây cả vỏ dưới dạng xay nhuyễn càng tốt.

Q.NHƯ

• Nắng nóng kéo dài làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim (23/04)
• Bác sĩ Việt Nam được tiếp cận kỹ thuật mới điều trị bệnh tim mạch (23/04)
• Gia tăng số ca mắc COVID-19 tại Thái Lan sau dịp lễ Songkran (22/04)
• Cấy ốc tai điện tử thành công cho trẻ bị câm điếc bẩm sinh (20/04)
• WHO thông báo phát hiện virus cúm gia cầm H5N1 trong sữa (20/04)
• Có lộ trình đánh giá chất lượng khi sắp xếp lại các bệnh viện thuộc Bộ Y tế (19/04)
• Nhiều người bị suy gan do uống thuốc nam không rõ nguồn gốc (19/04)
• Bệnh tay chân miệng và sốt xuất huyết gia tăng tại TP Hồ Chí Minh (18/04)