Những ngày này có thường xuyên theo dõi tình hình thời sự trên các phương tiện truyền thông đại chúng sẽ thấy rằng, chúng ta đang đối diện với quá nhiều nỗi lo: thiên tai lũ lụt dập dồn, một số nơi dịch bệnh đang đe dọa và nhất là áp lực giá cả thị trường đang có xu hướng tăng cao vào những tháng cuối năm làm cho người tiêu dùng thấp thỏm lo lắng.
Thật vậy, trong những tháng gần đây giá vàng, giá USD tăng liên tục (và người ta dự đoán từ đây đến cuối năm giá USD sẽ tiếp tục biến động tăng) đã làm giá cả các mặt hàng xây dựng như xi măng, thép, hàng nhập khẩu và hàng tiêu dùng đã và đang tăng mạnh. Theo các chuyên gia kinh tế, cuối năm là thời điểm nhiều khoản tín dụng bằng ngoại tệ phải tất toán, nhu cầu thanh toán bằng ngoại tệ phải tăng lên... cộng với tỷ giá tăng, sẽ gây áp lực lớn đến cung cầu. Và với mức tăng nhanh của tỷ giá USD như hiện nay chắc chắn sẽ gây áp lực lớn lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) những tháng cuối năm.
Trước mắt, CPI trong tháng 10 đã tiếp tục tăng lên: Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số CPI tháng 10-2010 đã tăng 1,05% so với tháng trước và so với tháng 12-2009, CPI của tháng 10-2010 đã tăng 7,58%. Trong đó, chỉ số giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 1,32% so với tháng 9, chỉ số giá hàng lương thực tăng 1,89%, thực phẩm tăng 1,22% và ăn uống ngoài gia đình tăng 1,03%, chỉ số giá các nhóm tăng mạnh tiếp theo là nhà ở và vật liệu xây dựng... Như vậy để thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát 8% năm 2010, mức tăng thêm của CPI 2 tháng cuối năm phải được giữ ở mức 0,42% nhưng trong lúc đó, hiện nay giá cả các nhóm hàng hóa, dịch vụ, đặc biệt là lương thực, thực phẩm luôn luôn tăng vào 2 tháng cuối năm do quy luật thị trường. Bên cạnh đó còn có một sức ép khác là tình hình cung cầu hàng hóa nhất là lương thực, thực phẩm do thiên tai, dịch bệnh gây thiệt hại trên phạm vi cả nước, nặng nề nhất là các tỉnh Bắc Trung bộ hiện nay cũng như tâm lý dự trữ hàng hóa cuối năm ở một bộ phận dân cư hoặc cơ sở kinh doanh làm cho hàng hóa tăng giá... nên mục tiêu kiềm chế CPI là rất khó khăn.
Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, để tránh diễn biến phức tạp của CPI những tháng cuối năm, điều trước tiên là phải cân đối cung cầu. Và mới đây nằm trong các biện pháp nhằm hạn chế sự gia tăng của giá cả, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo: Kể từ 0 giờ ngày 22-10 các đơn vị kinh doanh xăng dầu được phép sử dụng quỹ bình ổn xăng dầu nhằm góp phần ổn định giá xăng dầu trong nước từ nay đến cuối năm. Còn chúng ta thì sao? Có lẽ phải tính toán lại chi tiêu, tiết kiệm trong sinh hoạt, tiêu dùng thì mới mong không bị thâm hụt “ ngân sách” gia đình...
VÕ HƯƠNG