Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới

1. Về thực trạng công tác dân vận (CTDV) và bài học kinh nghiệm trong những năm đổi mới vừa qua

a) Ưu điểm

CTDV của Đảng được tăng cường, đổi mới tương đối toàn diện, thu được những kết quả quan trọng: Các quan điểm, chủ trương, cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước, phần lớn đã thể hiện rõ, nhất quán quan điểm CTDV của Đảng, vì nhân dân, chăm lo, nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân và mở rộng dân chủ, phát huy vai trò quyền làm chủ của nhân dân.

Toàn cảnh Hội nghị lần thứ 7 BCH Trung ương Đảng khóa XI. (Ảnh Internet)

Bên cạnh việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, Đảng và Nhà nước đã lãnh đạo đề ra và thực hiện nhiều chính sách an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, chính sách đối với vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số...

Đã có nhiều giải pháp tích cực, phù hợp cho từng đối tượng, từng lĩnh vực; tuyên truyền, vận động tạo ra sự đồng thuận của nhân dân, tin tưởng, đồng tình ủng hộ các quan điểm, đường lối đổi mới của Đảng; phát huy được sức mạnh của nhân dân và sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tập hợp, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia tích cực vào các phong trào cách mạng, thi đua yêu nước, mang lại nhiều thành tựu to lớn, toàn diện cho công cuộc đổi mới, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của đất nước.

Với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành đã từng bước cụ thể hóa mở rộng dân chủ, phát huy quyền làm chủ của nhân dân thông qua mở rộng dân chủ đại diện, dân chủ trực tiếp, xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ cơ sở.

Chính sách đại đoàn kết dân tộc, chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài của Đảng đã xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, lấy mục tiêu giữ vững độc lập, thống nhất Tổ quốc, vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh làm điểm tương đồng, xóa bỏ mặc cảm, định kiến không phân biệt đối xử về quá khứ, thành phần, giai cấp, xây dựng tinh thần cởi mở, tin cậy lẫn nhau, cùng hướng tới tương lai. Bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa các giai cấp, tầng lớp nhân dân, thực hiện dân chủ đi liền với giữ vững kỷ cương, nâng cao tinh thần yêu nước, ý thức độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc, tự lực, tự cường là cơ sở quan trọng để củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

b) Những hạn chế, yếu kém của CTDV

- Nhìn chung, CTDV còn nhiều hạn chế, yếu kém, chưa ngang tầm với đòi hỏi của thực tiễn quá trình đổi mới đặt ra. Trong quá trình thực hiện cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chịu nhiều ảnh hưởng của tình hình kinh tế - xã hội trong nước và quốc tế; âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch, tình hình biến động cơ cấu giai cấp, các tầng lớp nhân dân, đã nảy sinh rất nhiều vấn đề mới tác động đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, tâm tư tình cảm, nhận thức, nhu cầu mọi mặt của nhân dân, trong khi đó nội dung, phương thức hoạt động chậm được đổi mới; còn lúng túng trong xác định chức năng, nhiệm vụ, xây dựng các tổ chức Đảng, tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức quần chúng trong công nhân, người lao động, nhất là trong các loại hình doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các loại hình dịch vụ ngoài công lập, trong lao động, trong lưu học sinh Việt Nam ở nước ngoài.

- Một số nơi, tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận, tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở yếu kém, giảm sút vai trò lãnh đạo, không sát dân, không nắm được tình hình của nhân dân, không đủ sức tuyên truyền vận động nhân dân, giải quyết những bức xúc của nhân dân để xảy ra tình trạng nhân dân tự phát đấu tranh chống tiêu cực, khiếu nại gay gắt, phức tạp khó giải quyết như ở một số tỉnh đồng bằng sông Hồng và nhiều tỉnh khác trong cả nước; hoặc bị kẻ địch, người xấu lợi dụng tuyên truyền, kích động, lôi kéo, tập hợp dân đi biểu tình, bạo loạn như ở các tỉnh Tây nguyên.

- Cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ đã được xác định từ lâu, nhưng chưa được cụ thể hóa đầy đủ và đồng bộ thành một hệ thống quy định của luật pháp thích hợp. Sự phối hợp giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị còn thiếu chặt chẽ. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, cơ quan chính quyền trong CTDV bị coi nhẹ, còn nhiều hạn chế, yếu kém, ỷ lại vào bộ máy hành chính và các giải pháp hành chính, coi nhẹ giải pháp tuyên truyền, vận động nhân dân; có lúc, có nơi còn “khoán trắng” cho khối Mặt trận, đoàn thể. Hoặc mới chú trọng quan tâm chăm sóc, đáp ứng các yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân mà chưa chú ý phát huy vai trò, trách nhiệm, nghĩa vụ của nhân dân, để xảy ra tâm lý trông chờ, ỷ lại vào Đảng, Nhà nước, một số người lợi dụng dân chủ, cực đoan khiếu kiện gay gắt, gây phức tạp tình hình, thậm chí có nơi còn gây mất ổn định, thành điểm nóng.

- Nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị- xã hội, nhìn chung còn hành chính hóa, chậm được khắc phục, đổi mới.

- Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng bộ máy, bố trí cán bộ làm tham mưu về CTDV; cán bộ trực tiếp làm công tác vận động nhân dân của Mặt trận và các đoàn thể chưa được quan tâm thỏa đáng, chưa có quan điểm, giải pháp cụ thể, chắp vá, hạn chế tính chuyên nghiệp, chưa ngang tầm với yêu cầu tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với CTDV.

2. Mục tiêu, quan điểm của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới

- Mục tiêu:

Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới nhằm củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân; tập hợp, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, tạo phong trào cách mạng rộng lớn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

- Quan điểm:

Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới, cần quán triệt các quan điểm sau:

+ Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; nhân dân là chủ, nhân dân làm chủ.  

 Bộ đội giúp dân làm đường (Ảnh: Internet)

+ Động lực thúc đẩy phong trào nhân dân là phát huy quyền làm chủ, đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân; kết hợp hài hòa các lợi ích; quyền lợi phải đi đôi với nghĩa vụ công dân; chú trọng lợi ích trực tiếp của người dân; huy động sức dân phải đi đôi với bồi dưỡng sức dân; những gì có lợi cho dân thì hết sức làm, những gì có hại cho dân thì hết sức tránh.

+ Phương thức lãnh đạo công tác dân vận của Đảng phải gắn liền với công tác xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh. Mọi quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước phải phù hợp với lợi ích của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Mỗi cán bộ, đảng viên công chức, viên chức phải gương mẫu để nhân dân tin tưởng, noi theo.

+ Công tác dân vận là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên các đoàn thể nhân dân, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Trong đó, Đảng lãnh đạo, chính quyền tổ chức thực hiện, Mặt trận, đoàn thể làm tham mưu và nòng cốt.

+ Nhà nước tiếp tục thể chế hóa cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” thành quy chế, quy định để các tổ chức trong hệ thống chính trị; cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang thực hiện công tác dân vận; các hình thức tập hợp nhân dân phải phong phú đa dạng, khoa học, hiệu quả.

3. Một số nhiệm vụ và giải pháp tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới

- Tăng cường xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, cán bộ; tập trung giải quyết kịp thời, có hiệu quả những bức xúc chính đáng của nhân dân; làm cho nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tăng cường mối quan hệ máu thịt của nhân dân với Đảng và Nhà nước;

- Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ Đảng, Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể chính trị - xã hội và các tầng lớp nhân dân về vai trò, vị trí công tác dân vận trong tình hình mới;

- Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của các cơ quan Nhà nước;

- Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, giữ vững độc lập chủ quyền, an ninh chính trị;

- Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, các hội quần chúng để tập hợp nhân dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mớì;

- Quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy, đội ngũ cán bộ Ban Dân vận, Mặt trận, đoàn thể nhân dân các cấp vững mạnh;

- Tãng cường lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra và giám sát việc thực hiện công tác dân vận.

H.ANH (Nguồn: Tạp chí Báo cáo viên)

• Họp mặt truyền thống quân - dân - y Chiến khu Đ (20/04)
• “Thủ lĩnh” thanh niên năng nổ, nhiệt huyết (20/04)
• Hội LHTN Việt Nam phường An Thạnh (TP.Thuận An): Phối hợp tuyên truyền về bảo hiểm (20/04)
• TP.Tân Uyên: Sôi nổi các hoạt động dành cho thanh niên công nhân dân tộc Khmer (20/04)
• Đoàn thanh niên Công ty cổ phần Cao su Phước Hòa: Xây dựng văn hóa ứng xử văn minh trên không gian mạng (20/04)
• Thiết thực mô hình “Những tấm lòng vàng” (20/04)
• Cần nhiều hơn nữa sân chơi rèn luyện sức khỏe cho thanh niên công nhân (20/04)
• Phường Thuận Giao, TP.Thuận An: Sinh hoạt chi hội thanh niên công nhân nhà trọ (20/04)